Türban tartışmaları başladığı günden beri bazı çevreler kıvrım kıvrım kıvranıyordu. Bu çevrelerin klasik beklentisi ve umudu, Türk Silahlı Kuvvetleri, muhtıra niteliğinde çok sert bir bildiri yayınlasın veya Genelkurmay Başkanı açıklama yapsın sürecin önü kesilsin...

Beklenti buydu, ama gerçekleşmedi.

Böyle olmayışı hiç kuşku yok ki Türk Silahlı Kuvvetleri’nin gelişmelerden çok mutlu olduğu anlamına gelmiyor. Asker, “Aman ne iyi oldu, türban sorunu da çözülüyor, inançları için başlarını örten, inançlarını inatla ve ısrarla başlarında taşımaya azmetmiş genç kızlarımız da eğitim hakkına ve özgürlüğüne kavuşturuluyor” diye seviniyor değil.

Aksine TSK gelişmeleri derin bir endişe ile izliyor. Ama bu endişeden hareketle “Cumhuriyetin laiklik ilkesi aşındırılıyor” diyerek aynı ağırlıkta bir başka temel ilkeyi demokratlık ve demokrasi ilkesini zedelememeye de özen gösteriyor. Siyasete müdahale olarak algılanabilecek açıklama ve davranışlardan özenle kaçınıyor.

Başbakan Tayyip Erdoğan, “Hükümetimiz, cumhuriyetin de demokrasinin de laikliğin de hukuk devletinin de teminatıdır. Hiçbir uygulamamız buna ters olmamıştır, bundan sonra da olmayacaktır” diyor partisinin dünkü grup toplantısında.

Laiklik konusunda duyarlı toplum kesimlerine ve kurumlara bir anlamda şu mesajı vermeye çalışıyor: “Merak etmeyin üniversitede türban serbest bırakılıyor ama rejimin laik karakterinin aşındırılmasına izin vermeyiz...”

Fakat en azından şu anda bu kesimlerin kaygısı, derin şüpheleri var. Olmaya da devam edecek gibi gözüküyor.

Çünkü kaygı duyanlar, anayasa değişikliği girişimini, özgürlük alanının genişletilmesi veya dini inançları nedeniyle yıllardan beri üniversite kapılarında sorun yaşayan genç kızların öğrenim özgürlüğüne kavuşturulmasından ibaret masum bir girişim olarak algılamıyor.

Türban ve imam hatip gibi konularda AKP’ye 5 yıldan beri bazı devlet kurumlarınca ve CHP Genel Başkanı Deniz Baykal başta olmak üzere bazı siyasetçiler tarafından hep “Dikkat! Mayınlı alan” uyarısı yapılıyor.

AKP de son döneme kadar hep dikkatli davranıyordu bu hassas konularda. “Mayınlı” tabir edilen bölgelere zaman zaman adım atmayı denese, tartışmaları alevlendirse de zemini yoklayıp, gerilim riskini görünce hep geri dönüyordu. Şimdi ise durum farklı. Şu anda MHP’nin de teşviki ve desteği ile üniversitelerdeki türban yasağını kaldırmak için, seçmen tabanına 6 yıl önce verdiği taahhüdü yerine getirebilmek için “mayınlı” denilen bu bölgelerden birine geri dönüşü olmayacak biçimde girmiş durumda AKP. Hem de MHP ile omuz omuza...

Başbakan Erdoğan ve parti yönetimi son derece dikkatli davranıyor. Toplumsal ve kurumsal bir gerilim, kriz çıkmaması için özen gösteriyor.

Fakat tartışmaların yaygınlaşmasıyla birlikte AKP içinden çıkan kontrol dışı sesler işi zorlaştırıyor.

22 Temmuz öncesinde, seçim meydanlarında söylenenler, karşılıklı suçlama ve meydan okumalar dikkate alınarak bu dönem AKP’nin işinin çok zor olacağı sanılıyordu. MHP’nin AKP’ye siyaset sahnesini dar edeceği düşünülüyordu.
AKP-MHP, Tayyip Erdoğan-Devlet Bahçeli ilişkileri o kadar gerginleşmişti ki, iki lider de birbirine kavgada dahi söylenmeyecek ifadelerle yükleniyorlardı. Bu gerilim seçimler sonrasında da bir süre devam etti. Bahçeli Erdoğan’a küstü, tokalaşmak için bile “özür” bekledi.
O yüzden MHP-AKP geriliminin kolay kolay düşmeyeceği sanılıyordu. Ama tam tersi oldu.
Erdoğan ve Bahçeli demeçlerinde birbirlerine karşı hala zaman zaman çok sert, hatta yadırgatıcı bir üslupla yükleniyorlar. Öte yandan temel ve kritik konularda ise şaşırtıcı biçimde çok kolay uzlaşabiliyorlar. Hatta AKP’nin dara düştüğü her kritik konuda MHP yardım elini uzatmakta gecikmiyor.
Bunun üç çarpıcı örneği var:
1. Cumhurbaşkanlığı seçimi: AKP 22 Temmuz seçimlerinde yüzde 47 oy alarak parlak başarıya imza atmıştı. Parlamentoda ezici bir çoğunluğu vardı ama bu çoğunluk da tıpkı geçen dönem olduğu gibi tek başına cumhurbaşkanı seçmeye yetmiyordu. O nedenle Başbakan Erdoğan seçim gecesi yaptığı ilk açıklamada cumhurbaşkanlığı seçimi için muhalefetle görüşüp uzlaşma arayacağı mesajını vermişti. Muhalefetle uzlaşı arayışı demek, Gül’ün yerine CHP ve MHP’nin de itiraz etmeyeceği bir isim demekti.
AKP kurmayları kara kara düşünürken MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin sürpriz destek açıklaması geldi: “AKP kimi isterse aday gösterebilir. Biz Meclis’e gireriz, 367 sorunu yaşanmaz...”

Türban konusunda MHP’nin verdiği destek iktidar partisinin çok işine yaradı. Artık bu meseleye (türban yasağı) yüzde yüze yakın bir ihtimalle çözüldü gözüyle bakıyor AKP kurmayları.

Bu aşamadan sonra herhangi bir boşluğa, üniversitelerde herhangi bir tereddüte yol açacak nokta bırakmamak için de AKP önce anayasanın üç maddesinin süratle değiştirilmesini, bunun hemen ardından da serbesti yasası çıkarmayı planlıyor.

AKP’li hukukçular, MHP’nin kanun önünde eşitliği düzenleyen anayasanın 10. maddesinde değişiklik önerisinin sorunu çözmeye yetmeyeceğini görüyor. Onun için de dünden itibaren MHP’yi daha sağlam bir çözüm formülüne ikna etmek için resmi temaslara başladı AKP. MHP’nin 10. madde değişikliğine ek olarak Anayasa’nın “Temel Hak ve Özgürlükler” bölümündeki 13. maddesi ile “Eğitim, Öğrenim Hakkı ve Ödevi” ile ilgili 42. maddesinde de değişiklik öngören 3 maddelik bir paket önerdi.

MHP yöneticileri, dün partilerine yazılı olarak ulaştırılan bu teklifi incelediklerini belirtiyorlar. Aslında uzun uzun inceleyip, değerlendirme toplantıları ile vakit geçirmenin bir anlamı yok. Ama yine usul yerine gelsin diye MHP bunu yapıyor. Yoksa AKP’nin yapmak istediği son derece basit. Kafalarda hiç bir tereddüte yer bırakmayacak, hiç bir hukuki boşluk oluşmayacak biçimde üniversitelerde türban serbestisini sağlamak istiyor AKP. MHP de buna destek vereceğini ilan ettiğine göre bundan sonra yapılacak işlem son derece basit; AKP’nin teklifinin Meclis’ten geçmesine yardım etmek. Çünkü, MHP’nin önerdiği 10. madde değişikliği sorunu çözmekten uzak. Bunu MHP’li bazı hukukçular da kabul ediyor.

Bugün bütün dünyanın ana gündemi, birinci önceliği, ABD’de başlayıp, Çin’den, Rusya’ya, AB’ye, Brezilya’ya yayılan ekonomideki küresel dalgalanma. Tüm Asya, Amerika ve Avrupa hükümetlerinin, merkez bankalarının uğraşı, bu küresel dalgayı en az hasarla atlatmaya dönük önlemler üzerinde kafa yormak.
Dünyanın tartıştığı konu bu: Küresel ekonomik dalgalanma...
Bizdeki havaya bakılırsa sanki Türkiye bu olumsuz rüzgardan muaf. Türkiye iktidarıyla, muhalefetiyle, kurumlarıyla kronikleşmiş bir tartışma konusunu alevlendirmekle meşgul. Terör mücadelesi bile ikinci planda.
Siyaset sahnesinde türban tartışılıyor da, ekonomi alanında gelen küresel dalgaya karşı tahkimat mı yapılıyor? Hayır o alandaki tartışma da Merkez Bankası’nın İstanbul’a taşınma inatlaşmasına kilitlenmiş durumda.
Bir yıla yakın süredir Meclis gündeminde sürüncemede tutulan sosyal güvenlik reformu bile tartışma gündeminden düştü. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın deyimiyle “İstanbul’un havası daha uygun, daha güzel olduğu için” Merkez Bankası’nı taşımak istiyor hükümet. Karşı olanların bazıları da bunu AKP’nin rejim değişikliği girişimlerinin bir parçası olarak görüyor.
Özetle Türkiye’nin iki önemli konusu bu. Türban ve Merkez Bankası’nın taşınması...
Bu arada tüm dünya borsaları gibi İstanbul Borsası da büyük değer kayıpları yaşıyor. Döviz kurları tırmanış eğilimine giriyor.

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Madrid demeciyle yeniden siyaset ve ülke gündeminin ilk sırasına oturan türban sorunun çözümü konusunda MHP ilginç bir strateji geliştirmiş durumda.

Gelişmelerin görünür kısmına, kamuoyuna yapılan açık beyanlara bakıldığında MHP, tıpkı Cumhurbaşkanlığı seçiminde olduğu gibi yine Türkiye’nin en hassas, en tartışmalı konusunda iktidar partisine yardım elini uzatıyor. İktidarı ve Erdoğan’ı rahatlatıyor.

Erdoğan’ın türban konusunda samimi olmadığını, türban sorununu başka gerekçelerle siyasi malzeme olarak kullandığını düşünen MHP hodri meydan diyor:

“Türban yasağını kaldırmak mı istiyorsunuz? Bunun için anayasa değişikliği mi gerekiyor? Buyurun birlikte yapalım, desteğimiz tamdır...”

AKP beş yılı aşkın süredir iktidarda. Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığı da beşinci yılını doldurmak üzere.

Bu iktidarın başından beri türban konusunda hassasiyeti var. İktidara geldiği 2002 seçimleri öncesinde meydanlarda seçmene türban sorununu çözeceğiz vaadi var. Ama sorun bugüne kadar çözülemedi. Çünkü sorun sanıldığı kadar basit, çözümü kolay değil. Gerilim, hatta kriz çıkarma riski çok yüksek. AKP bugüne kadar birkaç kez hamle yaptı ama her seferinde de toplumsal ve kurumsal uzlaşmanın yetersizliğini görüp geri adım attı.

İlk defa bu kez Başbakan Erdoğan kararlı gözüküyor. Son bir kaç günkü açıklamalarında, “simge veya sembol de deseniz türbanı üniversitelerde serbest bırakacağız” demeye getiriyor Erdoğan.

Yani anayasa değişecek, yasak kalkacak...