Ar-Ge’ye 1 milyar TL yatırdı ilk yerli elektrikli aracı üretti

SON 4 yılda Ar-Ge merkezine 1 milyar lira yatırım gerçekleştiren Tofaş, 20 milyar liralık ciroyu garantiledi. 450 mühendisin çalıştığı departman sayesinde şirket, yeni projelerde Fiat’a bağımlı olmaktan kurtuldu. Tofaş’ın son sürprizi ise elektrikli Doblo

TOFAŞ CEO’su Ali Pandır, “Bu, Türkiye’de geliştirilen ilk elektrikli araç olacak. Aracın tüm aksamını elektrikliye uygun yapıyoruz ama aküsü yurtdışından gelecek. Elektrikli Doblo yollara çıkacak hale geldi. Yollara çıkış tarihi ise şimdilik sır” dedi

Tofaş, 16 yıl önce sadece 8 mühendisle tohumlarını attığı araştırma-geliştirme (Ar-Ge) çalışmalarının meyvelerini toplamaya başladı. Yeni projelerin geliştirilmesinde bugüne kadar tamamen Fiat’a yani İtalya’ya bağlı olan şirket, hükümetin sağladığı teşvikle son 3 yılda 80 olan Ar-Ge çalışanı sayısını 450’ye çıkardı ve 1 milyar lira yatırım yaptı. Yerli üretici, bu çalışmalar sayesinde bir aracın proje haline geldikten sonra yollara çıkış süresini 3 yıldan 18 aya indirmeyi başardı.

Tofaş CEO’su Ali Pandır, geçen hafta bir grup gazeteciyi Bursa’daki fabrikaya davet etti. Rahmi Koç’a ait helikopterle gittiğimiz fabrikayı Ar-Ge merkezinden başlayarak gezdiren Pandır ve ekibi, yeni projelerini anlattı. Tofaş fabrikasına gerçekleştirdiğimiz ziyarette de 400 milyon euro yatırımla ortaya çıkan yeni Doblo’da Türk mühendislerinin katkısını yakından görme fırsatı bulduk.


Üç boyutlu oda kullanıyor

Ar-Ge merkezinin sorumlu yöneticilerinden Kemal Yazıcı, yeni Doblo’nun nasıl geliştirildiğinin öyküsünü görüntülerle anlattı. 450 kişinin çalıştığı merkezde yeni Doblo’nun gövdesini 60, içini de 50 mühendis tasarlamış. Yazıcı, “Yeni Doblo’yu geliştirirken, Fiat’ın İtalya’daki Ar-Ge Merkezi’nin 3 boyutlu odasını kullanmıştık. Artık bu olanak bizde de var ve Türkiye’de tek. Yeni Doblo’nun geliştirilmesi sırasında 20 patent başvurusu yaptık” dedi.
2006-2009 döneminde Ar-Ge’ye yaptıkları yatırımın miktarının 1 milyar lirayı bulduğunu belirten Yazıcı, şunları kaydetti: “Sadece laboratuvara 30 milyon euro harcadık. Aracı eksi 40 dereceden artı 90 dereceye kadar test edebileceğimiz yol simulatörümüz de Türkiye’de ilk ve tek.”

1 milyar liralık Ar-Ge yatırımının önemini rakamlarla ortaya koymak isteyen Tofaş CEO’su Ali Pandır ise “Ar-Ge’ye yatırdığımız 1 milyar lira, bize 10 milyar euro ciro yaratacak. Yatırdığımız 1 milyar lira bize 20’ye katlanarak geri dönmüş olacak“ dedi ve ekledi: ”Bir araç modeli geliştirmenin Ar-Ge’si 150 milyon euroya maloluyor. Bizim Ar-Ge merkezimiz bu boyuta gelmeden önce tasarım ve geliştirme İtalya’da gerçekleşiyordu.”

Tofaş fabrikasını gezerken, Ali Pandır’ın bir sürprizi oldu. Pandır, üzerinde çalıştıkları elektrikli Doblo’yu ilk kez bize gösterdi.

1 yılı aşkın süredir elektrikli Doblo projesi üzerinde çalıştıklarını ifade eden Ali Pandır, farklarını şöyle aktardı:

“Bir kere Türkiye’de geliştirilen ilk elektrikli araç olacak. Ama aküsü yurtdışından gelecek... Aracın tüm aksamlarını elektrikliye göre geliştiriyoruz. Aracın aslında hazır olduğu söylenebilir ama henüz tarih veremeyiz..”


Handikap pahalı akü

Elektrikli araçta en büyük handikapın akü olduğunu dile getiren Pandır, “Geliştirme çalışmaları sırasında getirdiğimiz aküler arasında 90 bin dolar olan da var. İş seri üretime döndüğünde akü maliyeti 10-20 bin dolar arasına inecek. Aküsü dışardan gelecek. Aracın tüm aksamını elektrikliye uygun geliştiriyoruz” diye konuştu. Aracın ne zaman hazır olacağı sorusuna ise “Aslında hazır sayılır ama tarih veremeyiz” yanıtını verdi.

Tofaş CEO’su, elektrikli araçlarla ilgili öngörüleri ise şöyle aktardı: “Aslında elektrikli araç konusu kısa sürede tam anlamıyla gündeme oturacak gibi değil. Avrupa’da geçen yıl 2 bin elektrikli araç satılmış. Talebin canlanması 5-6 hatta 10 yıl sürer.”


AR-GE BOŞ DURMUYOR, FIAT’A ÜRÜN TASARLIYOR

TOFAŞ’IN Ar-Ge merkezinin sorumlu yöneticilerinden Kemal Yazıcı, “boş zamanlar”da Fiat’a iş yaptıklarını söyledi. Yazıcı, “Şu anda elimizde Fiat’a yaptığımız Ar-Ge çalışmaları var. Bu işten para alıyoruz ama buna kazançtan çok arkadaşlarımızın ‘boş’ kalan zamanlarını değerlendirmesi şeklinde bakıyoruz“ diye konuştu. Tofaş’ın CEO’su Ali Pandır da geliştirilen her ürünü çocuğa benzeterek, “Geliştirilen ürün çocuk gibidir. Gelişmesine yardımcı olmak gerekir. Burada da sürekli modellerin ‘iyileştirme’ çalışmaları devam eder“ dedi.


MÜHENDİSLİK MALİYETLERİ TÜRKİYE’DE ALMANYA’NIN ÜÇTE BİRİ

TOFAŞ CEO’su Ali Pandır, hükümetin Ar-Ge’ye verdiği teşviklerin yanı sıra mühendislik maliyetlerinin de önemli bir artı olduğunun altını çizdi. Pandır, “Hükümet, TÜBİTAK’ın da onayıyla Ar-Ge teşvikleri veriyor, vergi avantajı sağlıyor. Ar-Ge’de çalışan mühendislerin vergi-sigorta primi yükünün tamamına yakınını karşılıyor. Bunun yanı sıra Türkiye’de mühendislik maliyeti avantajlı. Bizde bir mühendisin saatlik maliyeti 20 euro. Aynı mühendisin saati İtalya’da 50-55 euroya, Almanya’da 60-70 euroya maloluyor. Bu yüzden örneğin Fiat bizim Ar-Ge merkezini tercih ediyor” diye konuştu.


İRANLILAR ÇANTA DOLUSU PARA GETİRİP OTOMOBİL SATIN ALIYOR

İHRACAT pazarlarını değerlendiren Ali Pandır, Mısır ve İran’ı önemli ülkelere olarak gördüğünü söyledi. Mısır’da üretimi yeniden gözden geçirdiklerini belirten Pandır, İran’ın ise çok önemli bir pazar olduğunu dile getirdi. Pandır, “Çantaya parayı koyup gelip Türkiye’den 10 araç alan İranlı’ya bile rastlanıyor. Ancak, ihracatta Batılı bankaların İran’a akreditif açmama sorunu yaşanıyor. Bu pazarı inceliyoruz” dedi.


İtalya’ya 29 bin doğalgazlı araç sattık Türkiye bu fırsatı neden değerlendirmiyor?

ALİ Pandır, doğalgazlı aracın avantajlarına rağmen, Türkiye’de satamadıklarını belirtti. Pandır, şunları kaydetti: ”İtalya’da hükümet teşvik verdi, 29 bin araç ihraç ettik. Biraz fiyat farkı var ama çok büyük değil. Belediyeler şehiriçi otobüste doğalgazlı araçlara geçiyor. En azından hükümet karar alıp, kamudaki araç filolarında doğalgazı tercih edebilir.

Yaz aylarında doğalgaz tüketimi çok düşüyor. Depolama sorunu çıkıyor. Bu doğalgazı ulaşımda neden kullanmayalım?
Tofaş CEO’su panodaki rakamlarla doğalgazlı aracın avantajlarını şöyle sıraladı:

* Benzinli 100 kilometrede 24.8 lira yakıyor.

* LPG’de bu rakam 17.1 liraya iniyor.

* Dizel (motorin) 13.7 lirada kalıyor.

* CNG’de (doğalgaz) rakam 12.2 liraya düşüyor.


300 bin araç üretip 210 binini ihraç edecek

* 2009 yılında iç pazarr yüzde 12.4 artarken Tofaş yüzde 40 büyüdü.

* İlk çeyrekte iç pazar yüzde 6.8 büyürken, Tofaş’ın satışları yüzde 22.9 arttı.

* İhracatta artış trendini devam ettirdi. İlk çeyrekte 61 bin adede ulaştı.

* Üretim geçen yıla göre yüzde 89.5’lik artışla 79 bin 127 adet oldu.

* 2010 yılında 210 bin adet civarında bir ihracat hedefleniyor.

* Üretim hedefi toplam 300 bin adet.

* 4 yılda 1 milyar euro yatırım yaptı.

* 2009 yılı net kârı 360.4 milyon dolar.


RAKİPLERİ RENAULT VE NİSSAN’A KALIP ÜRETİYOR

TOFAŞ, tesislerinde rakiplerine de kalıp üretiyor. Şirketin kalıp bölümü yetkilisi Akın Aydemir; Nissan, Renault, Alfa Romeo ve Land Rover’a kalıp ürettiklerini anlatırken, “Buradaki kalıp üretiminin yüzde 50’si kendi ihtiyacımızı karşılıyor. Yüzde 25’i içerdeki diğer markalara, yüzde 25’i de ihracata yönelik. Burada saatte 520 vuruşa kadar çıktık. Her vuruş, bir parça üretimi demek. Kalıp değiştirme süremiz 30 dakikaydı, 9 dakikaya kadar indirdik” dedi.