Her yıl 65 bini Türk, 15 bini Suriyeli 80 bin doğumun olduğu Şanlıurfa’da işsizlik en büyük problem. Emek yoğun ayakkabı sektörü bu yüzden bir umut. Şanlıurfa’yı, Türkiye’nin 7’nci ayakkabı üretim merkezi yapma projesinin bayraktarlığını FLO üstlenmiş. Bakalım şehrin kaderi değişecek mi?
Şanlıurfa Valisi Abdullah Erin’in verdiği rakamları ağzım açık dinliyor ve bir yandan da not alıyorum.
Şehrin nüfusu 2 milyon 600 bini bulmuş. Bunun 550 bini Suriyeli. Nüfusun yüzde 51’i 0-15 yaş arasında. İnanılmaz bir rakam. Nüfusun yüzde 71’i ise 0-29 yaş aralığında. Bu da inanması güç bir oran. Her yıl 65 bini Türk, 15 bini Suriyeli olmak üzere 80 bin yeni çocuk dünyaya geliyor. Türkiye genelinde doğum oranı binde 12’lerdeyken Şanlıurfa’da bu oran binde 24’lere yaklaşmış. Okullarda 800 bin öğrenci öğrenim görüyor. Vali Erin’in verdiği rakamlara göre, resmi işsizlik yüzde 17’lerin üzerinde. Ve ne yazık ki son dönemde terör gibi istenmeyen olaylar Şanlıurfa’da artmış vaziyette. Zaten ekonomik anlamda güçsüzlükler içeren bir iklimde artmaması imkansız.
FLO’nun Şanlıurfa yatırımını yerinde görmek için önce Gaziantep’e ardından karayolu ile Şanlıurfa’ya gelmiştik. Vali Erin’in verdiği bu rakamlardan sonra Ziylan ve Büyükekşi ailelerinin ön ayak olduğu girişimin bölge için ne kadar hayati olduğunu çok daha iyi anladım.
FLO Ayakkabıcılık, Şanlıurfa’yı Türkiye’nin 7’nci ayakkabı üssü yapmaya çalışıyor. Ayakkabı sektörü istihdam açısından önemli. Zira emek yoğun bir sektör. Mesela FLO’nun 2. Organize Sanayi Bölgesi’ndeki fabrikasında 900’den fazla işçi var.
FLO Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Büyükekşi, bölgede oluşturulacak ayakkabı organize sanayi bölgesi ile en az 20 bin kişiye doğrudan iş imkanı yaratılabileceğini söyledi.Bu konuda ellerinden gelen desteği vermeye hazır olduklarını vurgularken bugüne kadar yaptıklarına da değindi:
Urfa’da kümelenelim
“Burada ayakkabı sektöründe bir kümelenme yaratmaya çalışıyoruz. Rol model olmak için gayret gösterdik ve başardığımızı sanıyorum. 5 ayakkabı ustası getirdik ve buradaki 1.000 işçiye ayakkabı yapmayı öğrettik. Kuruluş çalışmaları devam eden bölgede en az 23 farklı şirket üretim yapabilir. Burası 6’ncı bölge ve yatırım teşvikleri son derece cazip. Yatırım için ön inceleme yapanlar en büyük problem olarak yetişmiş elemanı gösterdiler. Biz onlara kendi yetiştirdiğimiz elemanları ustaları vermeyi bile teklif ettik. Hatta makina ihtiyacınızı da gideririz, bizim için de üretim yapabilirsiniz. Üretiminizi satın da alırız dedik. Yeter ki gelsinler.”
Büyükekşi’ye İstanbul’da da üretimleri olduğunu hatırlatarak İstanbul ile Şanlıurfa arasında üretim yapmanın maliyetlere nasıl yansıdığını sordum.
İstanbul’da 2 bin 500 lira civarında olan bir işçi maliyetinde burada 800 liralık avantaj bulunduğunu, yatırımın yüzde 90’ına kadarlık bölümünün de vergiden mahsup edilebildiğini söyledi. 8 bin çift günlük ayakkabı üretimi için en az 1.000 kişilik bir istihdam gerekli olduğunu hatırlatan Büyükekşi, işçi başına 800 liralık avantajın çok önemli olduğuna dikkat çekti. Yatırım için gelen ve yer bakanlara bu rakamları gösterdiklerini ifade eden Büyükekşi, “Burada üretimi yüzde 50 artıracak ek yatırıma start verdik. Bu da gösteriyor ki burası doğru bir bölge. Türkiye 400 milyon çift ayakkabı üretimi ile dünyada 7’nci büyük üretici. Ancak Çin’in üretimi 13 milyar çift. Bizim de gidecek yolumuz var. Bölgenin işsizlik sorununa çözüm arıyorsak ayakkabı organize sanayi bölgesi çok stratejik bir yatırım.”
ZİYLAN: GLOBAL 10 TÜRK MARKASINDAN BİRİ FLO OLACAK
FLO olarak 1960’ta küçük bir atölyede başlayan yolculuklarına bugün 55 milyon çift ayakkabı üreten bir sektör lideri olarak devam ettiklerini dile getiren FLO Mağazacılık Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ziylan, “Ülkemize güveniyoruz ve yaşanan sıkıntıların geçici olduğuna inanıyoruz. 2018’de yatırımlarımıza devam ettik, üretim ve ihracat odaklı büyük bir dönüşüme öncülük ettik” dedi. Yatırımlarına da değinen Ziylan, “Son 3 yılda yüzde 75 büyüme ile 3.5 milyar TL ciro elde ettik. 2018’de 82 yeni mağaza ile toplam 557 mağazaya, 800 ilave istihdam ile 9 bin 700 çalışan sayısına ulaştık. Gelecek yıl yüzde 30 büyüme ile ciromuzu 4.5 milyar TL’ye çıkarmayı hedefliyoruz. 2023’te Türkiye’den çıkacak 10 global markadan biri olmak istiyoruz” diye konuştu.
6 MİLYON LİRA İÇİN TAKILDI
Vali Abdullah Erin, planlanan organize sanayi bölgesi için 14 milyon lira ödenek çıktığını ancak maliyetin 20 milyon lirayı geçtiğini söyledi. Bölge için hayati bir yatırımın 6 milyon lira için durmasını kabullenmek zor. Bugün devlet 3 lüks araca 6 milyon lirayı gözünü kırpmadan verirken, bu stratejik yatırımın ödenek yetersizliğine kurban gitmesi kabul edilebilir değil. Vali Erin “Gerekirse dileneceğiz ancak bu yatırımı tamamlayacağız. Bu şehre vicdani borcunu ödemek isteyenleri davet edeceğiz. Suriyeli, Katarlı işadamlarına da öneri götüreceğiz” dedi.
BU İKİ GENCİ TANIYABİLDİNİZ Mİ?
Üstteki fotoğraf, 1989 yılında bir dergide yayımlanmış. O günlerde Mehmet Ziylan (solda) 22, Mehmet Büyükekşi (sağda) ise 28 yaşlarında...
İHRACATI 300 MİLYON $’A ÇIKARACAĞIZ
FLO olarak yurt dışında sahip oldukları perakende platformu ile Türk ayakkabı sektörünün ihracatının arttırılması için önemli fırsat sunduklarını söyleyen FLO Mağazacılık CEO’su Burak Övünç, güçlü marka portföyü, başarılı iş modeli ve yaygın mağazacılık ağıyla büyümeye devam edeceklerini ifade etti. FLO’nun gündemdeki yurt dışı projeleriyle ilgili de bilgi veren Burak Övünç, FLO Mağazacılık olarak 14 ülkede, 80 mağaza ile 292 milyon TL’lik ciroya ulaştıklarını, 2023’te ise 47 ülkede, 300 mağaza hedeflediklerini söyledi. Övünç, sözlerine şöyle devam etti: “2018’de 50 milyon dolar olan ihracatımızı 2023’te 300 milyon dolara çıkarmayı hedefliyoruz. Bir yandan açtığımız yurt dışı mağazalarla dağıtım kanallarımızı genişletirken bir yandan da kendi markalarımız ve bünyemize kattığımız yeni markalarla yurt dışında büyümeyi sürdürüyoruz. İtalya’nın en çok satan ilk 3 ayakkabı markası arasında yer alan Lumberjack, 2018’de uluslararası pazarda yüzde 40 büyüme sağladı. Lumberjack markamızı Rusya, Ortadoğu ve diğer Avrupa pazarlarına da açmaya hazırlanıyor, ülkemizin ayakkabı ihracatına katkı sağlamayı hedefliyoruz.”