Türkiye’nin ilk nükleer santrali olacak Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde temel bugün atılıyor.
Atılıyor atılmasına da ortada cevaplanması gereken pek çok soru var.
Uçak krizi sonrası Rusya ile gerilen ilişkiler zaten şimdiden santralin hedeflenen 2023 yılına yetişme olasılığını ortadan kaldırmış vaziyette.
Ancak sorun sadece zaman sorunu değil.
Biliyorsunuz projeye bir ya da konsorsiyum şeklinde Türk ortak(lar) aranıyor.
Cengiz-Kolin ve Kalyon İnşaat büyük bir heves ile bu işe gireceklerini duyurmuştu.
Ancak sonradan gördüler ki ortada finansman açısından büyük sıkıntılar var.
Dolayısıyla vazgeçtiler.
Hatta Kolin tarafı ‘Projede büyük belirsizlikler var’ diyerek çekildi.
Ardından EÜAŞ’ın projeye yüzde 49 oranında ortak olabileceği duyuruldu. Ancak bildiğim kadarı ile bu noktada da bir ilerleme sağlanamadı.
Proje oldukça büyük.
En az 20 milyar dolarlık bir finansman ihtiyacı var.
Rus enerji şirketi Rosatom, yüzde 51 kendinde kalmak kaydıyla yüzde 49’a kadar bir ortak arıyor.
Yani ortak olacak Türk grubun en az 10 milyar dolarlık bir finansman ihtiyacı ortaya çıkacak.
Bu çok ciddi bir rakam ve bunu verebilecek Türk grup bulmak kolay değil.
Anladığım kadarı ile Ruslar EÜAŞ’ın dışında 3 Türk grubu listelerinde tutuyor. Temaslar oldu ancak bir ilerleme sağlanamadı. Hem enerji hem inşaat alanında yetkinliği olan, hem de böyle bir maliyetin altından kalkabilecek finansman gücüne sahip şirket bulmak kolay değil.
Türk şirketlerinin nükleer alanında bir yetkinliği yok. Projenin inşaat işleri de sınırlı. Yani inşaat işlerinin projeye ortak olacak Türk şirkete verilebilecek kısmı ekonomik olmuyor.
Anlaşılan o ki temel atılacak, ancak taşın altına elini sokacak Türk firmalarla ilgili arayışlar devam edecek.
Belki de Akkuyu’nun, Türk devleti işin içine dahil olmadan, tamamen özel sektör kanalıyla inşaası planından da vazgeçilecek.