TEOG, yani liseye giriş sınavı tüm yurt genelinde bu hafta çarşamba ve perşembe günleri yapılacak. Şu anda sınava girecek öğrenciler ve ailelerinde stres katsayısının tavan yapmış olması bir yana, artık kabusa dönmüş bu sürecin sonuna yaklaşıldığı için de esrik bir mutluluk var yüzlerde. Ada çok çalışkan olduğu ve biz de rahat anne-baba olduğumuz için bu TEOG süreci bizi çok da etkilemez sanmıştım. Meğer ne yanılmışım! “Benim başıma gelmez çünkü biz o kadar önemsemiyoruz” gibi kurduğum cümleler ya da “şöyle üstesinden gelirim” diye yürüttüğüm tahminlerin hepsi başımda patladı. Sahiden “anlatılmaz yaşanır “ denilen bir süreçmiş. Ne yazık ki sistemde öyle büyük yanlışlar var ki, ne yaparsanız yapın çocukları bu kâbustan uzak tutmak mümkün olmuyor. Bir anda yıllardır elinizde tuttuğunuz kontrol, toz şeker gibi dağılıyor ve ülkemizde her daim çocukların ve gençlerin canını yakan sınav çarkı, bir anda sizi de dişlilerinin arasına alıyor. Birinci sınava çok iyi hazırlanan ve son derece rahat giren kızım, sınavda hatalı sorulan bir soruyu yapamadığını sandığı için o ânın stresiyle ne yazık ki başa çıkamadı ve sağlıklı bir şekilde sınavı tamamlayamadı.Maalesef sistemin hatalarından biri yani gelişmiş ülkelerdekin farklı olarak bizde çocuklara tek şans veriliyor. Kadere inanmaktan ötesi de elden gelmiyor.
Bu hafta ikinci ve daha önemli olan kısmı var sınavın ve ben anladım ki konulara hakim olmak ya da başarılı olmak değil, soğuk kanlı olabilmek asıl marifet, bizdeki hoyrat sınav sisteminde. O yüzden, geçen seferki gibi yeniden paniğe kapılmaması için bu konudaki başarılı çalışmalarını takip ettiğim, eğitim koçu Banu Uzkut Onuk’tan tavsiyeler istedim. Ne de olsa çocuklardan “full” yapmalarını isteyen MEB ve YÖK daha bugüne kadar hiç tüm soruları doğru hazırlayıp da kendi adına “full” yapmadı.
Unutmayın, bu yarış aslında çocukların arasındaki bir rekabetle değil, çarpık sınav sistemini yenebilmekle ilgili. Bu sebeple, sınav anında stresle savrulan zihni kontrol altında tutabilmek için Banu Uzkut Onuk’tan gelen tavsiyeleri hemen paylaşıyorum.
Dilerim tüm çocuklar faydalanır ve sınavı travmasız atlatırlar. Ailelere sabır, çocuklarımıza bol şans dilerim...
Papatya ve lavanta koklatın
Çocuğunuz gireceği sınav için endişe duyuyorsa, önce rahat edebileceği bir yere uzanmasını ya da oturmasını sağlayın. Endişesini tüm duyularını kullanarak anlatmasını sağlayın. Yorum yapmadan, sözünü kesmeden dinleyin. Bırakın en kötü olasılıkları özgürce sıralasın. Bu sırada gözlerini kapatırsa daha iyi canlandırma yapacaktır. Endişe ettiği durumu düşünürken gördüğü, duyduğu ve hissettiklerini sorularınızın yardımıyla detaylı anlatmasına izin verin.
Sıkıntıyı atın
Endişesini atmak için zihinsel canlandırma yapmak, sıkıntılarını uçan bir balonun içine alıp gökyüzüne salabilir.
- Bir sandığın içine korkularını koyup denizin dibine bırakabilir.
- Beyaz bir kayaya öfkesini yazıp çekiçle kırabilir.
- Hayalinde bir duşa girerek suyla endişelerinin akıp gittiğini düşünebilir.
Doğru nefes
Yapılan araştırmalar, stres esnasında, doğru nefes alma tekniğiyle gevşeyebileceğimizi göstermektedir. Stres halinde göğüsten çok sık nefes alınıp verildiğinde, zihinde gerilimler oluşur. Çünkü akciğer solunumu yalnızca korku durumlarında kullanılmak içindir. Yavaşça burnundan derin nefes alıp sonra yine yavaşça vermek gerekir. Birkaç nefes sonra rahatlama hissedecek, bedenine hafiflik hissi gelecektir.
Olumlu düşünün
Örneğin, sınavda soruları kolaylıkla çözüyor, sınav sonrasında başarısını arkadaşlarıyla paylaşıyor olduğunu hayal etmek gibi...
Çocuğunuzun algılama yöntemlerine eğer uygunsa lavanta yağı ya da hafif müzikten de yararlanabilirsiniz.
Sınav anında uygulanabilecek stres giderici teknikler;
Parmak uçlarını birbirine bastırıp, derin ve yavaş nefes alıp vermek, şakaklar, sakinleştirici akupress noktalarıdır. Masaj yapmarak, ellerin ayasını parmak uçlarıyla ovarak rahatlatabilinir.
Çocuğu rahatlatın
Çocuklar sınavlarda endişelendiklerinde, onlara ‘kızım endişelenme’, ‘oğlum korkacak ne var’, ’boş ver heyecanlanacak bir şey yok’ gibi işe yaramayacak cümleler kurmak yerine, papatya ve lavantanın rahatlatıcı özelliklerinden yararlanmak, çocuğa düzenli nefes egzersizi yaptırmak ya da rahatlatıcı bir müzik dinletmek çok daha olumlu etki yaratır.