Araştırmacılar yok olacak ve gelecekte öne çıkacak meslekleri belirliyor. Ama teknoloji meslekleri bitirmez.
Gazetecilik ve gazeteler bitiyor mu? Aslında bu soruyu, mesleklerin tümü için sormak mümkün. Hatta, araştırmacılar “yok olacak meslekler” ve “geleceğin meslekleri” araştırmaları yapıyor son yıllarda. Özellikle de üniversite seçimi arifesindeki gençler için seminerler filan düzenleniyor. Malum, günümüzde çoğu genç kendi merakını doyurup, ömür boyu zevkle üzerinde çalışabileceği konuların hevesiyle meslek seçmiyor. Genellikle “nerde para var” sorusunun cevabı aranıyor ve hatta aileler bilhassa çocuklarının “iş bulma kapasitesi” doğrultusunda seçim yapmasını istiyor. Mesele böyle olunca da tabii gelecekte gençlerden yaratıcılık, bilimsel buluş hatta keyifle çalışmasını beklemek de hayal oluyor.
Gelişen teknoloji ile birlikte yeni iş dalları ve mesleklerin oluşmasını düşünmek gayet normal de hali hazırda var olanların yok olacağını ön görmek epey “öngörüsüz” geliyor bana. Temcit pilavı gibi önümüze gelen “tiyatro bitiyor mu” tartışmasını düşünün mesela... Yahu insanlık tarihi ile birlikte doğmuş, insanoğlunun kendini dışardan görme ihtiyacı, dünya dijitalleşti diye niye yok olsun! Binlerce yıllık gelişimde yok olmayan “tiyatro”nun rüştünü ispat etmesi için kaç bin yıl daha geçmesi gerek acaba bazı zihinlerin iknası için. Evlere televizyon girdi diye sinemanın, filmciliğin bittiğini sananlar, insanın başka yaşamları izleme dürtüsünü göz ardı edenler de yine aynı kabuğu küflenmiş beyinlerdi. Yıllardır insanların ihtiyacını karşılayan hiçbir meslek, iş ya da sanat dalı teknoloji gelişiyor diye yok olmadı ve olamaz, sadece değişime uğrar, yeni dinamiklere uyum sağlar. Öz değişmez, biçimler yeniden yapılanır. Çünkü aslında insanın en temelindeki dürtüleri hep aynıdır.
Son yıllarda sıklıkla gündeme gelen bir başka tartışma konusu da gazetelerin ve dolayısı ile gazeteciliğin geleceği ile ilgili. Twitter, Instagram derken haber ağları öyle bir şekil değiştirmeye başladı ki, gazetelerin tirajlarının düşmesi kaçınılmaz oldu. Bu geçiş dönemindeki sancıyı yorumlayamayanlar, insanın haber alma ihtiyacını görmezden gelerek hemen yaftayı yapıştırdılar; artık gazetecilik bitiyordu. Elbette yine gazete ve gazeteciliğe ya da haber yorumculuğuna şekilci bakan zihniyetin hezimeti söz konusu. İlla ki gazeteyi bir tutam kağıda yazılı bilgi ve gazeteciliği de masasının başında bu satırları mürekkeple doldurmakla mükellef kişiler sananlar vardı, demek ki... Oysa şekil değişebilir, yeni mecralar yaratılabilir ve her zamankinden daha çok dünyada ne olup bittiğini anlamaya çalışan insan olduğu unutulmadan,onların haber alma ihtiyacı karşılanabilirdi. Platform kağıttan bugün dijitale ve hatta belki yarın şimdi hayalini kuramadığımız, avucumuzun içindeki bambaşka bir iletişim alanına geçebilirdi. Gerçeklerin ortaya çıkması ancak buna kafa yoran, halka “aslında ne olduğunu” anlatmak isteyen birileri aracılığı ile mümkündü. Ve buna yani gerçek gazetecilere her zamankinden daha çok ihtiyaç olduğu ama iktidarların işine gelmediği için yok edilmek istenen bir meslek olduğu mutlaka anlaşılacaktı. Öyle de oldu! Ülkemizde gazete ve gazetecilerin içinde bulunduğu vahim durumu anlatmama gerek yok ama şunu bilin ki bu böyle gitmez. İşte gitmediğinin dünyadan bir örnekle basit ispatı!
İşte New York Times gerçeği...
Perşembe günü New York Times, 2017’nin son üç ayında 157 bin dijital abonelik eklediğini açıkladı. Böylece sadece abonelikten gelen gelir 1 milyar doların üzerine çıkmış oldu.
Bu yeni 157 bin aboneliğin etkisiyle yıllık toplam gelir yüzde 8 artarak 1.7 milyar dolara yükselmiş oldu.
Gazetenin, dijital platformda, habere artı olarak yemek sitesi, çapraz bulmaca siteleriyle beraber 2.6 milyon dijital aboneliği var şu an.
Dijital abonelik geliri geçen yıl yüzde 46 artarak 340 milyon dolara çıkmış durumda.
Dijital reklam gelirleri geçen yıl yüzde 14 artmış. 2017’de 600 milyon doların üzerinde gelir elde edilmiş ve 2020 yılında 800 milyon dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.
Bu sadece dünyadaki gazetelerden bir örnek. Bu arada mesela Washington Post 300 gazeteci işe aldı. Yani sevgili dostlar ve özellikle sevgili gençler, bugün “büyüklerin” istemediği için “bitti” dediği meslekler yarın yeni tekno dünyaya uyumlandığında bir bakarsınız baştacı oluvermiş. O yüzden siz siz olun geleceğe dair plan yaparken ev ekonomisinin değil, kendi hayallerinizin peşinden gidin. Bir de “gazete” kavramı dijitalleştikçe, sosyal medyada güçlü yorumcular kendi haber ağlarıyla gazetecilik mesleğini yeniden inşa ettikçe, gazeteler de gazeteciler de güçleniyor, bunu hiç unutmayın.