Sadece 7 şehir ayağını yorganına göre uzatıyor
.
81 ilden sadece 7’sinin tasarrufundan daha az borcu bulunuyor. Borcu birikimlerinin neredeyse yarısı olan Tunceli ‘en sağlam’ il olarak öne çıkıyor. En borçlu iller ise Siirt, Gaziantep ve Osmaniye. Kart batığında lider Diyarbakır.
Türkiye’de tasarruf oranını artırmaya yönelik adımlar atılmaya çalışılırken borçluluk rakamları her geçen gün tırmanmaya devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, geçen yıl nakdi kredilerin mevduata oranı yüzde 100’den az olan il sayısı 7’ye indi. Yani Tunceli, Ankara, Zonguldak, Aksaray, Uşak, Bartın ve İstanbul, toplam tasarruflarından daha düşük miktarda kredi almış durumda. Dolayısıyla bu illerin borcunu kapatabilecek tutarda tasarrufu bulunuyor. 2011 yılı verilerine bakıldığında tasarrufları borçlarından fazla olan il sayısının 12 olduğu görülüyor. Geçen 1 yılda Sivas, Hakkari, Eskişehir, Muğla ve Erzincan, ‘borçlu’ iller sınıfa dahil oldu.
Toplam tasarrufuna göre en fazla borçlu ünvanı Gaziantep’ten Siirt’e geçti. 2011’de yüzde 200 seviyesinde bulunan nakdi kredilerin mevduata oranı Siirt’te yüzde 233’e ulaştı. Siirt’i yüzde 282 ile Gaziantep ve yüzde 270 oranla Osmaniye takip ediyor.
En ‘sağlam’ Tunceli
Toplam borcu tasarruflarından en az olan il ise Tunceli. Nakdi kredilerin mevduata oranı Tunceli’de yüzde 67 seviyesinde. Bu oran Ankara’da yüzde 73, Zonguldak’ta yüzde 88, Aksaray’da yüzde 91, İstanbul’da yüzde 93, Bartın’da yüzde 99.
Kişi başına takipteki alacakların tutar olarak en yüksek olduğu il ise İstanbul. Kişi başına takipteki alacak miktarı İstanbul’da 623 TL iken Ankara’da 516 TL, Antalya’da 485 TL.
Kişi başına takipteki alacağı en düşük olduğu il, 25 TL ile Bingöl. Ağrı, Hakkari, Muş, Bitlis, Siirt yine kişibaşına düşen takipteki alacak tutarı 50 TL’nin altında kalan iller olarak sıralanıyor.
Doğu illerinde hem kredi artışı hem batık patladı
Bankaların kredi vermekte isteksiz davrandığı yönünde eleştirilerin yapıldığı Doğu illerinde kredi artışı tam anlamıyla uçtu. Geçen yıl Siirt’te kullandırılan nakdi kredilerin tutarı yüzde 106.5 artarak 1.6 milyar TL’ye çıktı. Kullandırılan nakdi krediler Bitlis’te yüzde 43, Mardin ve Muş’ta’de yüzde 37, Ağrı’da yüzde 34 arttı. Sektör genelinde ise nakdi krediler 2012’de ortalama yüzde 16.7 yükseldi.
Nakdi kredilerdeki bu artış batık kredilere de aynı şekilde yansıdı. Takipteki kredi miktarı Batman’da yüzde 78, Muş’ta yüzde 73, Osmaniye’de yüzde 72, Karaman’da yüzde 71 arttı.
Nakdi kredi artışının en az yaşandığı il yüzde 6.6 ile Zonguldak oldu. Bu oran İstanbul’da yüzde 13.36 olarak gerçekleşti.
Kartta batık kredi oranı düştü
Kredi kartında batık oranının en yüksek olduğu il yüzde 9.55 ile Diyarbakır. 2011 yılında 55 milyar 488 milyon TL’lik bireysel kredi kartı harcamasının yüzde 6.34’ü yani 3 milyar 523 milyon TL’si takibe düşmüştü. Geçen yıl bireysel kredi kartında hacim 71 milyar 592 milyon TL’ye çıktı. Takipteki alacaklar ise 3 milyar 984 milyon TL’ye ulaştı. Yani bireysel kredi kartında batık oranı yüzde 5.56’ya geriledi. Adana, yüzde 9.36 ile kredi kartında batık oranı en yüksek ikinci il oldu. Bu oran Şanlıurfa’da yüzde 9.14, Gaziantep’te yüzde 8.58 oldu.
Mevduat demek İstanbul demek
Bankacılık sektöründeki 737.3 milyar TL’lik toplam mevduatın yüzde 47’si (340.1 milyar TL) İstanbul’da bulunuyor. İstanbul’u yüzde 17.53 payı (126.8 milyar TL) ile Ankara izliyor. İzmir’de tutulan mevduatın toplamı 41.7 milyar TL. Başka bir ifadeyle 3 büyük ilin toplam mevduattan aldığı pay yüzde 70. Mevduatın en az olduğu il Ardahan.
Kredili mevduat kullanımı artıyor
Faiz oranı diğer kredilere oranla daha yüksek olan kredili mevduat hesaplarının kullanımı geçen yıl yüzde 22 yükseldi. 2011’de 3.7 milyar TL olan toplam kredili mevduat kullanımı geçen yıl 4.5 milyar TL’ye çıktı.