AKP’nin “Türk modeli başkanlık sistemi” ile ilgili teklifi biraz daha geliştirilmiş olan şekliyle açıklandı.
Önerilen “Türk modeli”, farklı ülkelerde uygulanan modellerdeki kimi unsurların bir araya getirildiği bir model.
Bu modeldeki yapının en temel unsurlarından biri bakanların, başkan tarafından Meclis dışından atanması.
Milletvekilleri ise sadece yasama görevi yapabiliyor, vekillikten istifa etseler bile bakan olamıyor.
Bu yapıda, bakanlar “başkana bağlı teknokrat” durumundadır; siyasi altyapıları olmadığı gibi, “dışarıdan” oldukları için, partiden, Meclis’ten gelecek her türlü siyasi baskı ve etkiden muaf tutulmuş oluyorlar.
“Teknokrat bakan”, geleceğe doğru siyasi bir hevesi olsa bile zaten her bakımdan; bakan olarak kalabilmesi için de ileride siyaset yapabilmesi için de tümüyle başkana bağlıdır.
Bakanlar kurulu, bu yapısı ve siyasetten kopukluğu dolayısıyla sadece başkana karşı sorumlu bir “sekretarya” niteliğindedir.
Başkan partili olabilecektir, partisinin lideri olarak kalabilecektir. Dolayısıyla Meclis’e kimin gireceğini kimin girmeyeceğini yine kendisi belirleyecektir. Meclis grubu da böylece doğrudan başkana bağlı olacaktır.
Başkan, Meclis’i ve teknokrat hükümeti yönetirken, iki unsurun birbiriyle ilişkisi kesilmiş olacağı için, birbirlerini etkilemelerinin, ortak siyasetler geliştirmelerinin yolları da kesilmiş olacaktır.
Başkan Meclis’i feshetme ve ülkeyi seçime götürme yetkisine sahip olacağı için zaten başkanın gözünün içine bakan bir Meclis’in başkanın belirlediği hatların dışında siyaset geliştirme, “denetim” yollarını zorlama imkânları da pratikte ortadan kalkacaktır. Bu sistemde Meclis’in yarısının üç yılda bir yenilenmesi de söz konusu olduğundan, başkan milletvekillerini daha da sıkı kontrol altında tutabilecektir.
Eğer Meclis’te kazara başkanın partisinden başka bir çoğunluk oluşursa, başkanın “bu şekilde yönetemiyorum” diyerek ülkeyi tekrar tekrar seçime götürmesi de mümkündür.
Bu şekildeki bir “Türk modeli”, gerçekten “Türk modeli” olur.
Kuvvetlerin birbirini denetleme imkânının olmadığı, bütün kuvvetlerin tek tek merkeze, başkana bağlı olduğu bir model, günümüzün dünyasında sadece “Türk modeli” olarak kalır.
