İskoçya’daki bağımsızlık referandumunu yoğun bir ilgiyle izledik. İskoçya nedir, İngiltere ile savaşı nedir, bugüne kadar fazla ilgi duymamış olsak da bu oylama vesilesiyle her şeyi öğrendik.
İki yüz küsur yıl önce İngiliz Krallığı’na bağlanmış olan İskoçlar, daha önce İngiltere’yle yaptıkları savaşları iki yüz yıl boyunca bir bağımsızlık mücadelesi olarak sürdürmüştü.
Edinbourg’a yaptığımız bir iş gezisinde ve Türkiye’de karşılaştığımız bazı İskoçlarda gördüğümüz İngiltere ve İngiliz düşmanlığı gerçekten çok çarpıcıydı.
Logosunun altında “İskoçya İskoçlarındır” yazan gazetenin yöneticileri, neredeyse her cümlede bir İngiliz nefreti kusuyordu.
O sırada değil ama daha sonra şöyle bir benzetme yapmıştık: Diyarbakır’da Türkçe ve çok satan bir gazetenin logosunun altında “Kürdistan Kürtlerindir” yazsa ne olurdu.
Evet asıl derdimiz İskoçlar değil, İskoçlar üzerinden kafamızda dolaşanlar kendimiz ve Kürtlerimiz.
Kürtler bağımsızlık istiyor mu?
İskoçya’da yaklaşık 5 milyon kişi yaşıyor, dünyada toplam 6.5 milyon İskoç sayılıyor. Türkiye’de 15-16 milyon Kürt Türk vatandaşı olarak yaşıyor, dünyada yaklaşık 38-40 milyon Kürt yaşıyor. Kendilerine vatan kurmaya çalışan Filistinlilerin toplam nüfusu da yaklaşık 4.5 milyon.
Bu basit sayılardan da basit sonuçlar çıkabilir. Sadece İskoçlar üzerinden mantık yürütsek de basit sonuçlar, lafzı basit ama içeriği büyük sonuçlar çıkabilir.
İskoçlar bağımsızlık istemeyince biz de dönüp dolaşıp aynı soruyu soruyoruz: Kürtler bağımsızlık istiyorlar mı? Başka bir şekilde soralım: Türkiye’den ayrılmak istiyorlar mı?
Bugüne kadar bu soruya verilen cevapların çoğu “hayır” şeklinde oldu. İnsanca, eşit vatandaş olarak, bütün haklarına sahip olarak yaşadığın bir yerden neden ayrılasın? Türkiye’nin Kürtleri de bu soruya bugüne kadar ağırlıklı olarak bu cevabı verdiler.
Son iki yıldır bu cevabı daha da kuvvetli olarak veriyorlar. İskoçların, İngiltere’nin parçası olarak kalma kararını, üç yüz yıllık bir savaştan sonra vermiş olmalarının üzerinde düşünmemiz gerekiyor. En çok da bölünme korkusuyla yaşamaya devam edenlerin düşünmesi gerekiyor.
