12 Eylül generallerinden sonuncusunun hayatını kaybetmesiyle ilgili dava da hukuken sona ermiş oldu. Kanun böyle, sanık kalmadı dava bitti. 12 Eylül döneminde yaşananların tekrar dava konusu olması da mümkün görünmüyor.
Ergenekon ve diğer darbe davaları da çeşitli hukuki düzenlemelerle sonlanmış görünüyor. Davaların çoğunluğu sanıkların istedikleri gibi yargısal aklanmalarla sonuçlanmış oldu.
Yakın tarih boyunca siyasi davalarda insanların çektikleri, uğradıkları zulümler ve işkencelerin olmadığı kadar bu davalardaki sanıkların insani durumları üzüntü konusu olmuştu. Olmaya da devam ediyor.
Siyasi davalarda yargılanan insanların, işkence görenlerin yakılarının, çocuklarının çektikleri acılar kimsenin merak ve ilgi alanı değildi. Basının büyük çoğunluğunun da ilgi alanı olmadı bunlar. Siyasi davalarda mahvolan aileler, yok olan çocukluklar pek az insanın ilgi alanıydı. Kaybolan çocuklarının peşindeki annelerin her cumartesi yedikleri polis dayakları da pek az insanın umurunda oldu.
Darbe davalarında yargılananların, diğerleriyle kıyaslanması mümkün olmayan acıları ise bütün ayrıntılarıyla herkesin bilgisine ve üzüntüsüne sunuldu.
Darbe davalarında aslında devlet yargılanmaya çalışıldı. Devletin siyasete müdahale ve kendi çizdiği “bekaa” hattını korurken yaptığı hukuksuzluklar, gayri insani uygulamalar ve demokrasi düşmanlığı yargılanmaya çalışıldı.
Sadece çalışıldı. Sonra bu davaların net sonuçlara ulaşmamaları için bütün tedbirler alındı ve siyasi iradeler bu davaların bu şekilde sonuçlanması için anlaştılar.
Şimdi darbe davalarından geriye sadece 28 Şubat davası kaldı. Bu dava da “laf olsun diye” yürütülür bir havada devam ediyor. 28 Şubat, 12 Eylül’den çok daha yakında olduğu için hafızalarda da çok berrak şekilde yaşamasına rağmen bu davalının takipçisi bir “kamu vicdanı” da kalmış değil.
Bu davalar bitince, 2007 muhtırası da aklanmış olacak, Cumhuriyet mitingleri tertipleri de aklanmış olacak. Darbe davalarının “askeri” kısmı tamamlanınca da geride sadece “Cemaat” kısmı kalacak, ama Cemaat’in bu girişimlerinde dayandığı destekten de söz edilmeyecek.
