Bir anayasa, üç seçim

Başbakan, anayasa ve siyasi yapının yeniden düzenlenmesiyle ilgili kararlarını açıkladı. Birinci maddede anayasa var. Erdoğan, anayasa için bir uzlaşmadan umudunu kesmiş olarak, AKP imzalı bir anayasa ile Meclis’in ve halkın karşısına çıkmaya karar vermiştir.

Bu yolda ilk adım olarak başkanlık sistemi tartışılacak, anlatılacak ve sistem değişikliğinin yer aldığı bir metinle ilerlenecektir. Erdoğan “kapalı oylamada” referandum için gerekli 330 oyun sağlanabileceği kanısındadır.

Sandık sandığı etkiler

AKP’nin metni halkın önüne gittiği zaman da karşı tarafta duracak olan CHP ve MHP’nin sağlayacağı yüzde 50’nin üzerinde bir oy desteğiyle anayasanın geri çevrilmesi, gerçekten zayıf bir ihtimaldir.

Referandumda oy kullanacak olanların, başkanlık sisteminin iyi anlatılması şartıyla Erdoğan’ı, geçen 12 yılın da algısıyla tercih etmeleri doğaldır.

Anayasa referandumu, yerel seçimden önce de olabilir, yerel seçimle “başkan seçimi” arasında da olabilir.

İki durumda da her sandık sonucunun bir sonraki sandığı AKP lehine etkilemesi kaçınılmazdır.

Erdoğan, genel seçimi de bir yıl erkene, “başkan” seçiminin hemen sonrasına alarak, hükümette ve partide bir “ara dönem” yaşanmasını engellemek istiyor.

Erdoğan’ın Çankaya’ya çıkmasıyla birlikte hemen genel seçim yapılırsa, AKP yeni yönetimiyle yine iktidar adayı olacak, Erdoğan’ın yerine gelecek isim de erkenden belli olacaktır.

Herkes yorulacak

Genel seçimin bir yıl önceye alınması, bir siyasi belirsizlik ortamı doğmaması için makul görünüyor, kamuoyu desteğini alması da kolaydır.

Bu planın tam yürüyebilmesi için ortada bir soru işareti olarak “başkanlık sistemi” duruyor.

Anayasa konuşulurken asıl tartışma ve kavga alanı başkanlık sistemi olacaktır. Başkanlık sisteminin denge alanlarında güven verici düzenlemelerin yapılmış olduğu konusunda halkın ikna edilmesi bu aşamada kolay görünmüyor.

Erdoğan’ın bir referandum ve üç seçim art arda planı herkesi çok yoracak, ama birçok meselenin iç içe tartışılması da “normalleşme” yolunda daha hızlı mesafe alınmasını sağlayacaktır.