Türklerin keşffettiği yoğurt batılılar tarafından daha yeni keşfedildi. Çorbadan, tatlılara kadar yemeklerimize eşlik eden yoğurdun mutfağımızda önemi büyük.
Türklerin temel gıdalarından yoğurt nihayet batı dünyasının gastronomisine girdi. Hele sağlık yönü ortaya çıkınca yoğurda ilgi daha da arttı. Önceleri kahvaltı olarak yenen yoğurt artık mutfakta da bizde olduğu gibi bir ürün olarak değerlendirilmekte. Yemeklere yoğurdun ilk mucitleri olan Türklerin mutfağından çok bilgi aktarılabilir.
Başta Anadolu halklarının köylüsünün pişirdikleri yoğurtlu çorbalar, yayla çorbası, haspirli çorba çeşitleri mutfakta en seri yapılanlar arasında. Patates ve patlıcan kızartmasıyla lezzetlendirilen sarımsaklı yoğurt sosu lezzeti de pratik çeşitlere örnek verilebilir.
Kış sebze yemeklerini taçlandıran borani çeşitlerininde vazgeçilmezidir sarımsaklı yoğurt sosu. İç ferahlatan ekşimsi tadıyla lezzete önemli bir denge sağlayan ayranı değerli bir ürün olarak görmeliyiz. Börek ve birçok kurabiye yapımında kullanılan yoğurt popüler bir batılı tatlıyı daha da lezzetli hale getiriyor
Mesela cheese-cake çeşitlerinde yoğurt kullanıldığında çok daha hafif bir tat alıyor. Dahası Türk mezelerinin ana malzemesi olan yoğurdu en son Adana çeşnisinde keşfettim. Dileyen damak tadına göre deneyebilir. Bu çok ince doğranıp elde sıkılarak hacmi küçültülen marul yapraklarının yoğurularak, tahin, sarımsak ve limon suyunun harmanlanmasıyla yapılıyor. Adana'da çiğ köfteye eşlik eden bu çeşni, bence başlı başına bir meze niteliğinde. Türk mutfağının göçebelik döneminden beri en özel ürünü olan yoğurdun kıymetini bilelim.
Yoğurtlu kayısı tatlısı
-20 adet kuru kayısı
-4 çorba kaşığı süzme/kese yoğurdu
-2 çorba kaşığı pudra şekeri
-3 çorba kaşığı toz şeker
-6-7 çorba kaşığı pekmez
-1,5 su bardağı su
-1-2 adet misket limonu
-1/3 su bardağı dövülmüş antepfıstığı
Kayısıları su ve şekerle birlikte bir tavaya yerleştirin. Üstü kapalı olara yaklaşık 10-12 dakika, kayısılar yumuşayıncaya kadar pişirin. İyice yumuşadıklarında kapağı açın, kalan şerbete pekmezi ekleyin. Başka bir yerde pudra şekerini yoğurt ile iyice ezin. Yoğurdun içine küçük küpler halinde doğranmış limonunu ekleyin. Kayısıların içine bu karışımdan koyun ve yoğurtlu kısmı antepfıstığına bandırarak bir tabağa yerleştirin. Üzerlerine pekmezli şerbeti gezdirip servis yapın.
"Yoğurt ile yapılan birçok yemek çeşidi pratik tarifleriyle de zaman kazandırıyor."
Pancarlı, greyfurtlu yoğurt
-3 çorba kaşığı çam fıstığı
-4 orta boy pancar
-2 greyfurt
-0,5 su bardağı yoğurt
-2 çorba kaşığı beyaz sirke
-1 çorba kaşığı zeytinyağı
-0,5 su bardağı taze tarhun yaprağı
-Tuz
Fırını 175 derecede ısıtın. 6-8 dakika çam fıstıklarını kavurun. Fırın ısısını 200 dereceye çıkararak pancarları, alüminyum folyo içinde tuz ve zeytinyağıyla, yaklaşık 40-50 dakika pişirin. Fırından çıkarıp soğuttuktan sonra ince halkalar halinde kesin ve sirkenin içinde 15 dakika bekletin.
Yarım tatlı kaşığı greyfurt kabuğu rendeleyin. Sonra greyfurtları beyazı da dahil olak üzere bütün olarak soyun. Halka halinde kesin.
Tabaklara yoğurdu kaşıkla koyun. Yoğurdun üzerine pancar dilimleri, greyfurt dilimleri koyun. Tarhun yaprağı, çam fıstığı ve rendelenmiş greyfurt kabuğu serperek servis edin.
Közlenmiş kırmızı biberli kese yoğurdu
-1 adet közlenmiş kırmızı biber
-1 tatlı kaşığı limon suyu
-Yarım tatlı kaşığı bal
Közlenmiş biber, limon suyu ve balı blenderda püre haine getirin. Yoğurt ile karıştırın. Kavrulmuş sebze veya ızgara et yemeklerinizin yanında ikram edin.
Kimyonlu havuç
-Yarım kilo, iri doğranmış havuç
-2 çorba kaşığı portakal suyu
-2 çorba kaşığı taze kekik
-2 adet defne yaprağı
-Yarım su bardağı + 2 çorba kaşığı zeytinyağı
-1 tatlı kaşığı kişniş tohumu
-1 tatlı kaşığı kimyon tohumu
-1 su bardağı yoğurt
-1 çorba kaşığı limon suyu
-0,5 su bardağı kişniş yaprağı, saplarıyla birlikte
-1 çorba kaşığı kavrulmuş susam
-Tuz karabiber
Fırını 230 dereceye ısıtın. Havuç, portakal suyu, kekik, defne ve yarım su bardağı zeytinyağını harmanlayarak tuzlayıp, karabiberleyip fırın tepsisine dizin. 30-35 dakika pişirin. Kişniş ve kimyon tanelerini 1 dakika kavurun. 2 çorba kaşığı zeytinyağını, tuz ve karabiberle blenderda püre haline getirin. Havucun üzerine dökün. Kişniş yaprağı ve susamla süsleyip servis edin.
Vişneli tart dilimleri
Tart hamuru için;
-0,5 su bardağı tereyağı, oda sıcaklığında yumuşatılmış
-0,5 su bardağı pudra şekeri
-1,5 su bardağı un
-1 tatlı kaşığı limon kabuğu rendesi
-0,5 su bardağı yulaf
-0,5 tatlı kaşığı tuz
İçi için;
-2 büyük yumurta
-0,5 su bardağı şeker
-1/3 su bardağı yoğurt
-2 çorba kaşığı limon suyu
-1 su bardağı donmuş vişne,
-0,5 tatlı kaşığı tuz
Tart hamurunu için, tereyağı, pudra şekeri, un, tuz ve limon kabuk rendesini yoğurarak hamur haline getirin. Bu hamurdan yarım su bardağı ayırıp, ayırdığınız hamura yulafı ekleyip ufalayın. Geri kalan hamuru kaba eşit yayın. 12 dakika pişirin. İçi için, yumurtaları, şeker, un, limon suyu, yoğurt ve tuzu iyice çırpın. Vişneleri tartın üzerine dizin. Karışımı üzerine dökün. 30 dakika pişirin.
