Kontör 1 Nisan’da bitiyor kıyas yapmak kolaylaşıyor

1 NİSAN itibarıyla telekomünikasyon sektöründe arabağlantı ücretleri düşecek. Kontör uygulamasının yerini de TL ve kuruş bazlı fiyatlandırma alacak. Yani kontör değil para yüklemesi yapılacak. Kullanıcılar hangi operatörün kaç kontöre kaç dakika konuşturacağı gibi hesaplarla uğraşmaktan kurtulacak



AVEA CEO’su Erkan Akdemir, “Artık şu kadar kontör değil de 20 liralık yükleme yapılacak. SMS, MMS gibi hizmetlerde de kontür kullanılmayacak. Yakında cep telefonları her şeyi yapacak. İleride cüzdan taşımadan alışveriş imkanı olacak. Kart taşımadan cep telefonunuzu kredi kartı gibi kullanacaksınız” dedi



Erkan Akdemir 6 ay önce Avea CEO’su oldu. Hem özel sektör hem de kamu sektöründe deneyimi var. Hacettepe Üniversitesi Elektronik Mühendisliği’nden mezun olduktan sonra Colorado Üniversitesi’nde telekom alanında master yaptı. “İki yıl kadar mühendislik yaptım” diyen Akdemir, Enka ve DSİ’de çalıştıktan sonra DPT’ye girdi. DPT’deki ilgi alanı telekom sektörü ve regülasyon konusu oldu. Özelleştirme öncesinde Türk Telekom’un yönetim kurulu başkanı olan Akdemir, Avea’dan önce 3 yıl da Cisco Türkiye’nin Genel Müdürü’ydü. Avea’nın Nişantaşı’daki binasında buluştuk Erkan Akdemir’le. 1 Nisan’da sektörde olacak değişiklikleri ve Avea’nın hedeflerini konuştuk.

Ciroda hızlı büyüdük

* Avea Türkiye’de telekom piyasasına sonradan giren bir operatör. Ayakta durabilmek için nasıl bir rekabet stratejisi izledi?

Avea piyasaya üçüncü operatör olarak girdi. 5 yıllık bir geçmişi var. Doğru odaklanarak büyüdü Avea. Gençlik ve kamu sektöründe getirdiği farklılıklar var. Geçen yıldan itibaren rekabetçi tarifeler sundu. Her Yöne Sınırsız Tarife gibi... Mobil Öğrenci tarifesi de çok ilgi gören bir uygulama. Her Yöne Sınırsız ya da Her Yöne Özgürlük dediğimiz tarife farklı müşteri kesimlerinden ilgi gördü. Her Yöne Özgürlük’le çok avantaj sağladık. 2009’da büyümemizi sağladı. Önemli bir faturalı segmentimiz oluştu. Bu bizim için gelir üreten bir müşteri kesimi demek.

* 3G nasıl bir değişim yarattı?

3G’de farklı hizmetler sunduk. Avea müşterileri TTNet’in hizmetlerini de kullanabiliyor. Kullanıcının ihtiyacına uygun 5 liradan başlayan, içinde mobil modemin de olduğu teklifleri TTNet sunuyor, onun alt yapı sağlayıcısı da biziz. Yakın zamanda alternatif operatörler de bu servisi vermeye başlayacak.

* Avea hangi yönleri ile fark yaratmaya çalıştı?

Cihaz kampanyalarımız var. 3G odaklı yeni cihaz kampanyaları var. Faturasız jet modem ve TTNet uçan internet kampanyası gibi kampanyalar yaptık. Şirketlerle işbirliğimiz var. THY ile işbirliği yaptık. Kazandığınız mil kadar dakika kontör alabiliyorsunuz ya da konuştuğunuz kadar mil alabiliyorsunuz. 800 çalışanımıza ‘Emsalsiz Müşteri Memnuniyeti’ eğitimi verdik.

* Kaç çalışanınız var?

2 bin 600. Servis seviyemizi yükselttik. Çağrı merkezimizin kalitesini yükselttik.

* Krizin etkileri oldu mu? Altyapınızı tam anlamıyla tesis edebildiniz mi?

2009 yılında ciro bazında en hızlı büyüyen operatör olduk. 2010’da da bu ivmeyi devam ettirmeyi planlıyoruz. Dünyada ve Türkiye’de telekom sektörü krizden en az etkilenen sektör ama toplam abone sayısı düştü. 2009 yılında ekonomik koşullardan dolayı fiyat rekabeti arttı. Ciro büyümesi yavaşladı sektörde, kâr marjları daraldı. Türk Telekom ve Avea olarak uzun vadeli bakıyoruz. Bizim yatırımlarımız arttı. 3G yatırımları ve Ar-Ge yatırımı yaptık. 2010 yılında da büyüme bekliyoruz. Şu anda piyasada yüzde 85-90 penetrasyon var, 2010’da artacak bu. 2010 yılı önemli bir yıl ve ümitliyiz.

* Türkiye’de rekabet açısından telekom sektörünü nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye’de sektörde mobil tarafta rekabet şartlarında alınacak yol var. Birinci operatör ile ikinci operatör arasındaki fark dünyada hiç bu kadar yüksek değil. İkinci ve üçüncü operatörlerin gelirleri yakın. Birinci operatörün pazar hakimiyeti var. Net görünüyor bu. Şebeke içi ve dışı fiyatlandırmaları çok farklı. Geçenlerde ara bağlantı fiyatları düştü, daha normal bir fiyata geleceğini düşünüyoruz.

* Artık farklı operatör aboneleri arasında daha çok konuşulacak...

Evet. Farklı operatörlerin aboneleri diğer operatör aboneleri ararken yüksek fatura ödeme endişesi taşıyorlardı. Arabağlantı fiyatlarının aşağı çekilmesi 1 Nisan’dan itibaren durumu değiştirecek. Avrupa’da şebeke içi ve dışı aramalar yüzde 50 -50. Türkiye’de çok dengesiz. 2009’un başında oran yüzde 10’un altındayken 2009’un sonunda yüzde 20’ye çıktı. 2009 başında şebeke içi konuşma oranı tüm operatörlerde yüzde 92’ydi. Şu anda yüzde 80. 1 Nisan itibarıyla değişim başlıyor. Bu aslında piyasadaki rekabetin sağlanmasında çok önemli bir gelişme. Diğer operatörleri aramaya korkan abone numara taşımaya da çekiniyordu. Bu bizim için önemli bir konuydu. Artık sektörde rekabet sağlam temellere oturacak.

* Arabağlantı konusunda değişiklik oldu, bundan sonra hangi düzenlemeleri bekliyorsunuz?

2010 yılında ve önümüzdeki dönemde özellikle 3G’nin de başlamasıyla birlikte operatörler arası alt yapıda işbirliği, ortak yatırım ve bunun paylaşılmasıyla ilgili gelişmelerin olacağını düşünüyoruz. Avrupa’da da benzer şeyler var. Fransa’da 3G konusunda işbirliği yaptı operatörler. Müşteriye sunulan hizmetin daha uygun fiyatlara verilmesini sağlar bu gelişmeler. 2010 yılında beklediğimiz en önemli gelişme de bu.

* 1 Nisan’da kontör uygulaması da bitiyor değil mi?

Evet, bu çok önemli. Müşteri için açıklık ve netlik gelecek. Artık kontör lugattan çıkıyor. TL ve kuruş bazlı fiyatlandırma olacak. Şu kadar kontör değil de 20 liralık yükleme yapılacak. Faturasız tarafta faturalıya doğru bir benzeşim olacak. Bu yalnızca sesli aramalar için de geçerli değil. SMS, MMS gibi hizmetlerde de kontör kullanılmayacak.

* Faturasız hatlar faturalılardan çok daha fazla değil mi?

Piyasa hâlâ yüzde 80 oranında faturasız abonelerden oluşuyor. Bizim Avea’nın piyasanın aksine abonelerimizin yüzde 35’i faturalı. Yaklaşık yüzde 20 sektördeki oran.

Hastalara uzaktan hizmet

* Bugün bilgi iletişim teknolojileri, özellikle kriz ortamında, ekonomiyi canlandırabilecek bir cankurtaran olarak görülüyor. Örneğin: e-sağlık, e-devlet, e-trafik... Avea bu gelişmeleri nasıl takip ediyor?

E-devlet hayatın parçası oldu. Sağlık ve eğitim öncelik verilmesi gereken alanlar ve biz de bu önceliği veriyoruz. Eğitim konusunda grubumuzun Vitamin diye bir hizmeti var. Yurtdışında da çok ilgi gördü. Kendi çocuğumdan örnek vereyim, Vitamin ders çalışmasını çok teşvik ediyor. 13 yaşında çocuğum Vitamin’le ders çalışıyor. Sağlık alanında çalışmalarımız da var.

* Nasıl çalışmalar bunlar?

Mesela, bir devlet hastanesiyle mobil dönüşüm projesimiz var. Burada hastalar uzaktan sağlık hizmeti alıyor. Aboneler sağlık personelinden görüntülü hizmet alıyor. Yine 3G sayesinde yeni doğan ve yoğun bakımda olanlar görüntülü görüşme yapıyorlar. Yine mobil ambulans uygulaması başlattık. Hasta bilgisi ambulanstan hastaneye ulaşıyor. Yaşamsal önem taşıyan zaman kaybı önleniyor. Bu hizmetleri hem devlet hem de özel hastanelerde yaygınlaştırmayı düşünüyoruz. TTNet okula gidermiş gibi çocuklara ders sürdürme olanağı verdi. Diyarbakır’da grip salgını nedeniyle çocuklar eğitim hizmetini Vitamin’den aldılar. Yakında mobil bankacılıkta da ileri adımlar atacağız.

* Cep telefonlarımız faturaları ödeyecek mi?

Yakında her şeyi yapacaklar! İleride cüzdan taşımadan alışveriş imkanı olacak. Kart taşımadan cep telefonunuzu kredi kartı gibi kullanacaksınız. Bu Türkiye’de de hızla yaygınlaşacak. Bunun üzerinde çok çalışıyoruz.



Baz istasyonlarında doğal havalandırmaya geçiyoruz



* Çevre alanında neler yapıyor Avea? Kurum içi önlemleri neler? Mesela, operatörler giderek çevre-dostu baz istasyonları kuruyorlar mı? Avea’nın var mı? Varsa kaç tane? Artırmayı düşünüyor musunuz?

2008 yılından beri ölçüm yapıyoruz. 16 bin ağacı kesilmekten kurtardık. 3.8 milyon kilowatt saat enerjiyle 28 bin metreküp su tasarrufu sağladık. Şirket olarak yaptık bunu. e-fatura hizmeti veriyoruz. 1 milyon faturalı aboneye elektronik ortamda fatura gönderiyoruz. Elektronik arşivlemeye ağırlık verdik. Binalarda enerji performansını iyileştirdik. Ümraniye binamız çevre konseptiyle hazırlandı. Yani akıllı bina.

* Baz istasyonları?

Baz istasyonlarında enerji tüketimi var. Klima kullanımını azalttık. Yüzde 20’ye yakın enerji tasarrufu sağladık.

* Nasıl yaptınız?

Doğal havalandırma sistemleri monte ettik, çevre dostu klimalar kullanmaya başladık. Çok tasarruf sağladık. Biraz önce de dediğim gibi, ısı yalıtımlı bina kullanıyoruz biz. Güneş enerjisi destekli yenilenebilir enerjiyle çalışan ilk baz istasyonunu Çeşme’de kurduk. Bunu yaygınlaştıracağız. Bizim sahalarımızda aküler var. Belli dönemlerde bu aküler yenileniyor. Hurdaya çıkanları dönüştürüyoruz. Sektör daha az enerji tüketen cep telefonları üretimine gidiyor. İş ortaklarımız da bu konuda çalışıyor.

Çifte vergilendirme kalkarsa sanal operatörlük çok gelişir

* Türkiye’de sektöre uygulanan vergi ve ücretleri orantılı buluyor musunuz?

Değişikliklere ihtiyaç var. Bazı hizmetlerde çifte vergilendirme sorunu var.

* Sektörde yeni bir eğilim var: MVNO’lar... Avea’nın öncü olduğu futbol kulüpleri ile Fenercell, GS Mobile gibi MVNO projelerinin devamı gelecek mi?

Biz 4 kulüple başladık. Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor var. Biz bu alanda çalışmalara devam edeceğiz. Yeni kulüpler de eklenecek. Verilen hizmetler de çeşitlenecek. Sanal operatörlüğün başlangıcı bu. Bizim şimdilik aşamadığımız bazı konular var. Gelir paylaşımı modeliyle başladık. Marka ve müşteri bağımlılığı yüksek şirketlerle de bu hizmetler sağlanabilir. Bazı ülkelerde Almanya, İngiltere’de çok gelişme var. Bu alana yatırım yapan tek şirket Avea. TTNet de buna benzer yatırımlar yapıyor. Çok önemli bir teknoloji markası oldu onlar da. Vergisel birtakım dezavantajları hükümet kaldırırsa hızla gelişir bu alan. Şu anda çifte vergilendirme sorunumuz var. Şirketler, kulüpler, büyük mağazalar bu alana girerler. 2009’da başlangıç yaptık, 2010’da bu alanda büyümeyi planlıyoruz.