Münafık, verdiği sözden cayar
.
SORU: İnsanlar bazen küçük bazen de büyük yalanlar söylüyor. İslâm’a göre bu kişilerin durumu ne olacak? Belli şartlarda yalana izin var mı? (Ahmet Gedik)
CEVAP: Yalanla iman bir arada bulunmaz. Çünkü birbirine zıttır. Şair yalancıyı zehir saçan yılana benzetmiş:
Dehen-i kazib olur zehr efşan
Birdir imlada yalan ile yılan.
(Yalancının ağzı zehir saçar. Çünkü
Osmanlıca imlada yalan ile yılan birdir, aynı şekilde yazılır.)
Güneşin olduğu yerde karanlık olmadığı gibi doğrunun olduğu yerde de yalan olmaz. Kur’ân, yalancılara Allah’ın laneti dilemeyi öğütlemiş, “Fenec’al la’netallahi ala’l-kazibin: Geliniz, Allah’ın laneti yalancıların üzerine olsun” buyurmuştur (Al-i İmran: 61). Yalancılık ikiyüzlülük belirtisidir. Peygamberimiz, münafıkın (ikiyüzlülüğün) üç belirtisi olduğunu buyurmuştur: “Konuştuğu zaman yalan söyler, kendisine güvenilip bir şey emanet edilse emanete hıyanet eder, verdiği sözden cayar.”
Kasten yalan söylemek büyük günahtır.
Gönülden tövbe etmekten başka çaresi yoktur. Affetmek Allah’ın iradesine bağlıdır. Ancak küskünleri barıştırmak, aile arasındaki kırgınlıkları gidermek için kimseye zarar vermeyecek derecede yapıcı sözler söylemeye cevaz verilir.
Şeyh Sadi’nin deyişiyle:
Düruğ-i maslahatamiz
Bih ez rast-i fitne-engiz.
(Yapıcı yalan, fitne koparan, kavgalara yol açan doğrudan iyidir.)
Kunut, Kur’ân değil bir duadır
SORU: Namazda surelerin anlamlarını Türkçe okumanın bir sakıncası var mı? Kunut dualarını Türkçe okuyorum. Ancak diğer sureleri Türkçe okumak, daha iyi anlamak açısından uygun olur mu? (Ömer Faruk Ekiz)
CEVAP: Namazda esas olan Kur’ân’ı orijinalinden okumaktır. Ama hiç Arapça bilmeyenin, ayetlerin doğru bir çevirisini okumasından bence bir sakınca yok, hatta yarar vardır. Kunut, Kur’ân değil bir duadır. Peygamberimizin duası olduğu da bence kuşkuludur. Çünkü Peygamberimiz Kunut’unda başka bir dua okurdu. Duaların Türkçe’sini okumak daha bilinçli ve etkili olur. Çünkü Kur’ân, kişinin okuduğu ayetlerin ve yaptığı duaların manasını anlaması için ayık, aklı başındayken namaz kılmasını, sarhoşken namaz kılmamasını emretmektedir. Demek ki okunan duanın manasını anlamak önemlidir. Ziya Gökalp bir şiirinde
Bir köy isterim ki, Köylü anlar manasını okuduğu duanın
dizesiyle bu özlemini belirtmiştir.