Karides ile midye yemek haram mı?
.
* DÜNDEN DEVAM
Ve yine Peygamberimiz şöyle buyurmuştur: “Kur’ân’ın helâl kıldıkları dışında bir şey helâl kılmadım. Kur’ân’ın haram kıldıkları dışındakileri de haram kılmadım.” (İbni Hisam, siret 4 sayfa 332)
En’âm, 145. ayeti şöyle der: “De ki: ‘Bana vahyolunanlar içinde, bu haram dediklerinizi yiyecek kimse için haram kılınmış bir şey bulamıyorum.’!”
Kur’ân’ın haram kıldığı yiyeceklerin dışındaki yiyecekler örf, âdet, kültür meselesidir. Maalesef bazı toplumlar sevmediklerini haram ilan etmişler; daha sonra uydurulan hadislerle bu düşüncelerini destekleyerek haramlaştırmışlardır. Bunun örnekleri çoktur.
Örneğin Hanefî mezhebine göre Midye ve karides haram’dır. Ne yazık ki birçok kişi bu izahı dinin hükmü sanmaktadır. Oysa Malikî, Şafiî mezhebine göre Midye ve karides helâl’dir. İnsan bu çelişkili açıklamayı görünce doğal olarak: “şimdi bunlar helâl’mı, haram’mı?” diye sorar. Ama “Acaba Kur’ân bu konuda ne diyor” diye hiç düşünmez.
Midye karides gibi bazı et ürünlerinin haram sayılması kültürden kaynaklanır. Bir insan veya toplum bu yiyecekleri çirkin ve pis gördüğü için haram saymıştır. Oysa böyle bir yargıya yetkileri yoktur. Çünkü Allah’tan başka kimsenin yasaklama yetkisi yoktur. Ama maalesef aslında mübah olan birçok yiyecek insanlar tarafından haram kategorisine sokulmuştur.
Taklitçiliği bırakıp Kur’ân’a dönelim. Çünkü Kur’ân körü körüne taklidi kınamaktadır: “Onlar bir kötülük yaptıkları zaman: ‘Babalarımızı bu yolda bulduk, bunu bize Allâh emretti.’ dediler. ‘Allâh kötülüğü emretmez, de, Allah’a karşı bilmediğiniz şeyler mi söylüyorsunuz?’” (A’raf: 28)
“Onlara: ‘Allâh’ın indirdiğine uyun!’ dense, ‘Hayır, biz atalarımızı üzerinde bulduğumuz(yol)a uyarız!’ derler. Peki, ama ataları bir şey düşünmeyen, doğru yolu bulamayan kimseler olsalar da mı (atalarının yoluna uyacaklar)?” (Bakara: 170)
Din hükmü sağlam kanıta dayanmalıdır. Böyle olmalıdır ki: “helâk olan, açık delîlle helâk olsun; yaşayan da açık delîlle yaşasın” (Enfal: 42)
Müslüman körü körüne mukallid değil, kanıtla ve sağduyu ile hareket eden insandır: “İşte benim yolum budur: Allah’a basîretle da‘vet ederim. Ben ve bana uyanlar... Allah’ın şanı yücedir, ben ortak koşanlardan değilim.” (Yûsuf: 108) -Emrah Gedik (Hollanda)
CEVAP: Emrah Gedik’in, epey tasarrufla yayınladığım yazısındaki temel görüşler doğrudur. Kur’ân’da haram kılınan sadece dört tür et çeşidi vardır. Leş, akıtılmış kan, domuz eti ve Allah’tan başka bir tanrı adı anılarak kesilmek suretiyle murdar olmuş hayvan. Kur’ân’a göre bunun dışında yiyen kimse için haram edilmiş bir şey yoktur. Tabii alkollü içkiler ve uyuşturucu maddeler de haram yiyeceklerdendir ki bu da Kur’ân ile sabittir.