Erkeğin küpe takması toplumun kabulüyle ilgilidir

SORU: Beş vakit namazını kılan, orucunu tutan bir gencim. Küpe takmak istiyorum ama erkeklerin küpe takmasının mekruh olduğu söyleniyor. Böyle bir şey var mı? (Okan Turgut)

CEVAP: Kur’ân böyle bir yasak getirmemiştir. Erkeklerin küpe takması toplumun örfüne yani geleneğine aykırıdır. Bu bakımdan bazı fıkıhçılar bunu haram sayarken bazıları sadece mekruh saymışlardır. Toplumda küpe takan erkeklere pek iyi gözle bakmazlar. Bunun dinle ilgisi yok, toplumun kabulüyle ilgisi vardır. Hz. Peygamber’in saçları uzun, hatta örüklü olmasına karşın zamanla saç uzatmak toplumca erkeklere yakıştırılamamış, “Saç uzatıp anana benzeyeceğine bıyık uzat da babana benze” denilir olmuştur.

Ben de size diyorum ki: “Küpe takıp anana benzeyeceğine normal giyin de babana benze.” Tabii ki tercih yine de sana aittir.

‘Kutsal yerlerin hizmetçisiyim’

Aksi görüşte olanlar bulunmasına karşın bazı resimlere bakılırsa Yavuz Sultan Selim de kulağına küpe takmıştır.

Bir kısım araştırmacılara göre Yavuz‘un kulağına küpe takması Mısır seferi zamanına dayanır. “Yavuz, kutsal sayılan Kahire Camii’ne girdiğinde Kahireliler ona Hâkim-i Haremeyn (kutsal yerlerin hâkimi) sıfatını verirler ama o bu sıfatı kabul etmez ve ‘Ben olsam olsam Hadim-i Haremeyn (kutsal yerlerin hizmetçisi) olabilirim’ der. Bu olay üzerine o dönemde hademelerin taktığı küpeyi kulağına geçirir.” Yahut Mısır Seferi’nde küpeli erkekler görüp “Bu insanlar neden küpe takıyor?“ diye sorar ve “köle (kul) oldukları için“ denilir. Bunun üzerine “Biz de Allah’ın kuluyuz“ diyerek küpe takmaya başlar. Taktığı küpe o dönemde köleler tarafından takılan cinstendi, o da kendisini Allah’ın kölesi görüyordu. Köle küpesini takarak Allah’ın kölesi olduğunu göstermek istedi.

İhtişamdan hiç hoşlanmazdı

Bu görüşe katılmayan tarihçiler ise Yavuz‘un küpe takmadığını, böyle resimlerin Yavuz döneminden uzun süre sonra yapıldığını ve gerçeklik değerinin bulunmadığını savunmaktadır. Çünkü ergen erkeklerin kulaklarını deldirip küpe takmaları İslâm hukukçularında mekruh görülür yani hoş görülmez. Dinin bu hükmünü bilen Yavuz Sultan Selim‘in kulağını deldirip küpe taktığı olası değildir. Zira Yavuz, Mısır seferi dönüşünde oğlu Süleyman’ın süslü elbiselerini görünce, “Bre Süleyman, sen böyle giyinirsen, anan ne giysin?“ demiştir. Yavuz, süs ve ihtişamdan hoşlanmayan bir padişahtır. Bazı tarihçilere göre de bu küpeli resim, Yavuz’a değil, Şah İsmail‘e aittir. Bu görüşün nedenini ise şöyle ifade ediyorlar: “Başında Şii mezhebinin alâmeti olan kızıl börk ve bunun üzerinde İran şahlarına mahsus taç vardır. Ayrıca küpe de Şia mezhebinde caiz görülmektedir.”