Bu ne telaş ne kargaşa?

Halk oylamasıyla ilgili bir kanun çıktı. Referandum ne demek? Halkın bir meselede oyunu sormak. Halka, “Bu anayasa maddelerini kabul ediyor musun, etmiyor musun?” diye halka sorulacak. Halk da bunu sandığa gidip özgür iradesiyle belirleyecek. Bu halk herhalde yapılan değişikliklerin kendi lehine mi, aleyihne mi olduğunu bilecek ve bu konuda karar verecek durumdadır. Öyle olmasa hiç halka sorulmaz, buna gerek görülmez. Hatta seçim dahi yapılmaz. Ama bu halk 19’uncu asrın ikinci yarısından itibaren demokrasi kültürüyle tanışıktır. Lehine ve aleyhine olacak şeyleri ayırdedecek kapasiteye ve sezgiye sahiptir. O halde nedir bu oylamayı bir seçim havasına sokmak, meydanları dolaşmak, siyasilerin birbirinin kirli çamaşırlarını ortaya dökme çabaları, ağza alınmayacak sözlerle birbirlerini karalamaları?

Bıktık artık bu şovlardan, bu bağırıp çağırmalardan. Biri ülkenin başbakanına “Recep Bey” diyor, öbürü de bir parti başkanına “Memur Kemal” diyor. Ortaya yığma, doldurma izleyiciler getiriliyor. Masraf masraf üstüne. Kimden gidiyor bu paralar? Milletin cebinden. Gerçi harcamayı yapan partiler ama partilerin o paraları nerelerden aldıkları da bellidir. Bu mitinglere yapılan harcamalarla birkaç fabrika kurulamaz mı? Bu millet o kadar akılsız mı ki partiler işlerini güçlerini bırakıp dolaşıyorlar, insanları meydanlara topluyorlar. Bağırıp çağırıyorlar. Birbirlerini yüce divanla tehdit ediyorlar?

Niçin bunların içleri bu kadar kin ve öfke dolu? Yüce Divan’a göndermekle ne elde edeceksin? Asıp kesmek kimin derdine çözüm getirdi? 60 darbesinde astılar, 82’de astılar da ne oldu? Millet kardeşliği, milli birlik sağlandı mı? Milletin derdine çare bulundu mu? Bırakın artık bu asıp kesmeleri, bu tehditleri de ekmek bekleyen çoluk çocuğun karnının nasıl doyurulacağını düşünün. Bu millete iş ve aş bulmanın yollarını, çarelerini düşünün. Bu durumu düzeltmek, işsizliği önlemek, sosyal dengeyi sağlamak için ne getireceksiniz? Onu söyleyin.

Hiçbir şey söylemeyin. Milleti kendi özgür düşüncesiyle baş başa bırakın. Dolaşmayın sokakları, kavga üreticisi olmayın. Millete de kavga öğretmeyin. Çünkü siz bu mitinglerle aslında millete nasıl kavga edileceğini öğretiyorsunuz. Bütünleştirmiyorsunuz, ortamı geriyorsunuz, ayırıyorsunuz. O kadar insanı işinden gücünden alıp saatlerce meydanlarda oyalamakla işgücü kaybına sebep oluyorsunuz, milli ekonomiye zarar veriyorsunuz. Ortamı gerdikçe geriyor, insanları birbirine düşman ediyorsunuz.

Avrupa’da da seçim olur, referandum olur. Herkes gider, oyunu kullanır ve normal, sıradan bir gün gibi işine gücüne gider. Şimdiye kadar çok seçim gördük, çok nutuk dinledik ama bunların çare olmadığını anladık. Ziya Paşa’nın dediği gibi:

Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz

Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde.

(İnsanın yaptığı iş kendisinin aynasıdır. Adamın akıl yeteneği, eserinde kendisini gösterir.)