“Allah size tavsiye eder”
.
SORU: Bir Kur’ân tercümesinde Nisa Suresi 11’inci ayetteki “Yusîkumullah” sözcüğü “Allah size tavsiye eder” olarak çevrilmiş. Doğru mu?
CEVAP: Çeviri doğrudur. Çünkü orijinal kelime “Yusîkumullah”tır. Bu kelime “vasiyyet” kökünden gelir. Yusîkumullah, “Allah size tavsiye eder” demektir. Tavsiye kipinin kullanılmasında önemli bir incelik var. Mal taksimi dünyaya ilişkin bir iştir. İbadet değildir. İnsan isterse kendisine kalan mirası almaz. Kardeşlerine, öteki mirasçılara bağışlar veya devlete bırakır. Ayette bu taksimin kesinlikle yapılması gereken bir emir olmayıp tavsiye olduğu anlatılmaktadır.
Eğer kesin emir olsa insanın bunun dışına çıkamaması, uygulamadığı takdirde büyük günah işlemiş olması gerekir. Oysa miras payını almayıp başkasına bırakmak günah olmak şöyle dursun, bir bakıma fedakârlık sayılır. Pay almayan kimse toplumda övülür. Ayette bu bölüştürme hükmünün bir tavsiye olduğuna dikkat çekilmektedir. Zaten 12’nci ayetin sonunda bu hükmün Allah’tan bir vasiyet olduğu (vasiyyeten minallah) vurgulanmaktadır. Bu ölçüde paylaşılması genel kuraldır. Ama mirasçılar kendi aralarında anlaşırlarsa birine fazla pay da verebilirler yahut birisi hakkını ötekilere devreder veya isterlerse medeni kanuna göre bölüştürürler. Yani bu taksimin mutlaka ayette belirtildiği şekilde yapılması kesin emir değil, tavsiye niteliğindedir. İşte bunun için tavsiye kipi kullanılmıştır.
Uydurma bilgiler
SORU: Hz. Peygamber zamanında mescitte sünnet namaz kılınmadığını bazı ilahiyatçılardan dinlemiştim. Demek ki 4 halife, Hz. Peygamberin sağ olduğu dönemde sünnet namaz kılmadı. Oysa şu an camilerde farz namazlardan daha uzun rekâtlarla sünnet namazlar kılınıyor. Uygulama doğru mu? (Murat Aktuna)
CEVAP: Size bu bilgileri kim verdi bilmiyorum ama hepsi uydurma. Hz. Peygamber’in evi zaten mescidin içindeydi. Odalarının kapısı mescide açılırdı. Peygamberimiz her yıl Ramazan’ın son 10 gününde mescide çekilir, itikafa girerdi. Her mescide girdiğinde 2 rekât mescidi selamlama namazı kılardı. Peygamberimiz mescitte hiç nafile kılmadıysa bu nafile namazlarına ilişkin hadisler nasıl bize geldi? İnsanlar Peygamber’in şu kadar sünnet (Peygamber için nafile) kıldığını nereden bildiler? Kafalarından mı uydurdular?
En çok yedi ortak
SORU: 250 kilo gelen bir hayvanı 7 kişi kurban olarak kesebiliyor. 500 kilo gelen bir hayvanı 9 kişi neden kesemez? 7 kişi olması şart mı?
CEVAP: Kurban edilecek hayvanın kilosuna bakılmaz. Küçükbaş hayvanı 1 kişi kurban edebilir. Büyük baş hayvanı ise 1 ila 7 kişi kurban edebilir. 2 kişi olur, 3 olur, 4 olur, 5 olur, en çok 7 kişi bir hayvana ortak olabilir.