İşçi, memur, dul, yetim, emekli, emekli, bu sorulara yanıt arıyor, uzmanasor@gazetevatan.com adresine sorularınızı gönderin yanıtlayalım. İşte o sorular ve yanıtları…

Merhaba, ben özel bir işletmede emekliliği gelmiş çalışanım. Brüt ücretim 15 bin lira civarında. 10 yıllık hizmetim var, benim tazminatım açıklanan tutar üzerinden mi ödenecek yoksa gerçek ücretim üzerinden mi? 

Kıdem tazminatı ödemeleri Hazine ve Maliye Bakanlığının açıklamış olduğu kıdem tavanı üzerinden yapılmaktadır. 01.01.2022 Tarihinden itibaren uygulanacak tavan tutar 10.596,74 TL’dir. İşvereniniz elbette gerçek ücret üzerinden de yapabilir ancak yasal olan tutar ne yazık ki sizin brüt ücretinizin altında kalmaktadır. Hesabınızı çalışma sürenize göre 2022 yılı için belirlenen rakam üzerinden yapabilirsiniz. 

 Merhaba, benim emekli maaşım 2.350 TL’ydi. SSK emekliyim, benim ücretim şimdi 2.500 TL mi olacak yoksa yüzde 25,48 mi artacak? Teşekkür ederim. 

SSK ve Bağkur emeklilerinde taban aylıklar 2.500 TL’ye çıkarıldı ancak bunun uygulaması aylığı 2.500 TL’nin altında kalanlar için uygulanacak. Yani sizin aylığınız zam oranıyla beraber 2.948,78 TL  olacaktır.

 Merhaba, emekli aylığında bulunan ek ödeme neye göre artmaktadır? Bu ek ödeme olayı nedir? 

Ek ödemeler 2006 öncesinde yürürlükte olan vergi iadelerinin karşılığıdır aslında. Bu tarih itibariyle vergi iadesi yerine emeklilere çıplak maaşının yüzde 4’ü şeklinde ek ödeme verilmektedir.

 Selamlar üstat, ben 25 Aralık 2021 tarihinde askerlik borçlanması yaptım. E-Devletten baktığımda hala beklemede görünüyor. Şimdi ben 2022 ücretine göre mi borçlanacağım yoksa geçen yıla göre mi? 

Borçlanma başvurularında hesaplamalar başvuru tarihindeki prim tutarına göre hesaplanmaktadır. Sizin müracaat tarihiniz 2021 olduğundan 2021’in asgari ücretine göre ödeme tahakkuku gelecektir. Askerlik borçlanması ödemesini tebligat size ulaştığı günden itibaren 30 gün içerisinde yapmanız gerekmektedir.

 Mert Bey, ben SSK emeklisiyim. E-Devletten baktığımda 1.990 TL aylık tutarı, 76 lira da ek ödeme görünüyor. Benim 2022 maaşım ne kadar olacak? Maaş hesaplarken ek ödeme ayrı maaş ayrı mı hesaplanacak? 

2022 yılında uygulanacak olan zam oranı yani 25,48’lik rakam 1.990 lira olan net aylığınıza uygulanacak. Zam sonrası maaşınız 2.497 liraya çıkmış olacak. Bu rakamın %4’ü de ek ödeme şeklinde verilecek ve toplam elinize geçen rakam 2.596 TL olacaktır.

Merhaba, ben yurtdışından posta ile borçlanma başvurusu yaptım. Sadece internetten ulaştığım belgeyi ve kimlik fotokopimi gönderdim. Evraklarım eksik diye borçlanma başvurumu iptal ederler mi? 

 Yurtdışı başvurularında göndermiş olduğunuz başvuru belgesi ve kimlik fotokopisinin yanında yurda giriş-çıkış belgelerinizi ve ilgili ülkenin konsolosluğundan alınma çalışma ve hizmet belgeleri istenmektedir. Başvurunuz evraklarınız eksik diye reddedilmez. Kurum size eksik evraklarınızın olduğunu ve 3 ay içerisinde tamamlamanız gerektiğini içeren bir tebligat gönderecektir. Bu tebligattan sonra eksik evraklarınızı tamamlamanız halinde size borç tahakkuku gönderilecek. Yurtdışı borçlanmalarında ödeme süresi 3 aydır. 3 ay içerisinde ödemenizi yapmak durumundasınız. 

 Merhaba, ben konfeksiyon işçisiyim. Asgari ücretle çalışıyorum ancak işyeri bana asgari ücret düzeyinde zam yapmayacağını söyledi. 3 bin 500 lira vereceklermiş, bu yasal mıdır? Ne yapmam gerekir? 

Her ne şart altında olursa olsun sigortalı çalışana asgari ücretin altında bir rakam verilmesi kanunen yasaktır. Eğer sizi tam süreli çalıştırıp asgari ücretin altında bir rakam verilirse Alo170 hattını arayarak işyerinizi şikâyet edebilir, denetim talep edebilirsiniz. İşvereninizin farklı usulsüz işlemler yapması olası gözükmektedir. Bu sebeple şubat ayı itibarı ile hizmet dökümünüzü, adınıza bildirilen gün ve prim tutarlarını e- devlet sistemi üzerinden takip etmenizi tavsiye ederim.

 Mert Bey, yaklaşık 10 yıldır bir telefon şirketinde çalışıyorum. Bizim maaşlarımızı 2022 yılında asgari ücretin üstüne çıkardılar ancak fazla mesai vermeyeceklerini açıkladılar. Bizlere de fazla mesai onay formu imzalattılar, bu yasal bir şey mi? 

Fazla mesai onay formları size mesai ödememek için değil sizin mesai yapmayı kabul etmeniz için imzalatılır. Mesai ücretini de ödememek gibi bir durum söz konusu olamaz, yasal değildir. Böyle bir uygulamaya maruz kalmanız halinde Alo170 hattına şikayette bulunabilir, işyerinizde Bakanlık müfettişleri tarafından denetim yapılmasını talep edebilirsiniz.

Merhaba ben fabrika işçisiyim. Bizden sendikadan istifa etmemizi istiyor yönetim, etmeyenlerin de tazminatlarını ödeyerek işten çıkarıyorlar. Böyle bir durumda ne yapmamız gerekiyor?

Sendika hakkı anayasal bir haktır. Yaşama hakkınız gibi sendikalaşma hakkınız da engellenemez, böyle bir durumda tazminatınızı ödeyerek işinize son verseler bile işe iade davası açarak kazanabilirsiniz. Ayrıca anayasal hakkın engellenmesine yönelik tazminat davası da açabilirsiniz. Sizin ve aynı durumda olan çalışma arkadaşlarınızın söz konusu durumu bağlı bulunduğunuz sendikaya iletmesi de oldukça önem arz etmektedir.

Sayın uzman, sosyal güvenlikle ilgili mi bilmiyorum ama benim Özbekistan’lı kız arkadaşım var. İkamet izni geçen yıl bitti, kaçak durumuna düştü. Yurtdışına çıkmadan ikamet iznini yenileme imkanımız var mıdır?

İkamet izinleri pek uzmanlık alanımız olmasa da çalışma hayatının içerisinde sık sık karşı karşıya kaldığımız durumlardan yola çıkarak değerlendirme yapabiliriz. İkamet izni ihlallerinde kişilerin giriş çıkış yapması şarttır. Bunun haricinde bir tavsiyede bulunanlar muhtemelen gayriresmi ve yasal olmayan yolları öneren kişiler olacaktır ki bu yollarda parasını kaptırıp mağdur olan çok kişi olduğunu maalesef biliyoruz. Kaçak durduğu gün kadar cezasını ödeyecek ve kendi ülkesinde kaçak kaldığı gün kadar kalacak. Diğer bir yöntem ise emniyete gidip kendini bildirmesi. Emniyet yoluyla çıkanlar cezalarını öder, yurda giriş yasağı normale göre yarı yarıya düşürülür.   

Ülkemizde 9,5 milyon emeklinin beklediği enflasyon verileri TUİK tarafından açıklandı. Memur ve emeklilerin beklediği zam oranı %40’un üzerindeydi ancak TUİK ‘in açıkladığı verilere göre 6 aylık enflasyon verilerine göre gelen zam oranı %22,48 + 5. Enflasyon verilerinin açıklanmasıyla birlikte emekli ve memurların zam oranları belirlendi. Ancak artan enflasyon karşısında gelen zam oranı ne yazık ki altta kaldı. Düşük aylık alan emekliler seyyanen zam bekliyor.

ZAMLI MAAŞ TABLOSU

 SEYYANEN ZAM GELECEK Mİ?

Belirlenen maaş zamları sonrası artan enflasyon verilerinin altında kalan emekli aylıkları akıllara seyyanen zam yapılabilir mi konusunu getirmektedir. Hükümet yetkilileri tarafından yapılan ‘enflasyona ezdirmeyeceğiz, alım gücü düşmeyecek’ ifadeleri gelen zam oranından sonra hükümsüz kaldı. Tabi hal böyle olunca hükümet kanadından beklentiler en üst seviyeye çıktı. Emeklilerin beklentileri arasında en düşük aylık miktarının 2 Bin 500 Liraya çıkarılması var.

ZAMLI AYLIK HESAPLAMA FORMÜLÜ

TUİK tarafından açıklanmış olan 25.46’lik zam oranının maaşa etkisini öğrenmek için izlemeniz gereken hesaplama formülü çok basittir. Mevcutta aldığınız maaşınızı 0,2545 ile çarpmanız yeni zam tutarınızı gösterecektir. Çıkan sonuç ile mevcutta aldığınız aylığı topladığınızda ise yeni aylığınızı bulmuş olacaksınız. (Örnek: Aylık 1.500 TL x 0,2546 = 381,90 + 1.500 = 1.881,90 TL)

Dul ve yetim aylıklarında zam oranı ana aylığa yansıtılır. Vefat eden kişinin aylığı 2 bin lira ise, bunun 1000 TL’sini eş alıyor, 500 TL’sini çocuk alıyor ise zam direk ana paraya yapılır. Yani 2 bin liraya uygulanır. 2 Bin liranın zamlı halinin %50’si anneye, %25’i yetime ödenir. 

Milyonlarca, memur, işçi, dul, yetim, emekli, sorulara yanıt arıyor, en çok merak edilen ise ne zaman emekli olurum, ne kadar maaş alırım? Doğum, askerlik borçlanmaları… Sizde merak ediyorsanız uzmanasor@gazetevatan.com adresine sorularınızı yollayın yanıtlayalım. İşte o sorular ve yanıtları…

Merhaba, ben işletme sahibiyim. 7552 yapılandırmam vardı, onu son çıkan 7326 sayılı kanunla değiştirdim. Ancak ilk iki taksitini ödemeyi kaçırdım, taksitim bozulmuş mudur? Bozulmuşsa nasıl bir yol izlemem gerekir?

Merhaba, 7326 yapılandırmasında ilk iki taksiti ödemeyen kişilerin ödeme planları sizin de belirttiğiniz gibi bozulmaktadır. Ancak kuruma müracaat ederek bu yapılandırmayı 31.12.2021 tarihine kadar peşine çevirme imkanınız da var. Peşin olarak öderseniz yine gecikme zammı avantajınız olur. Bunu da yapamazsanız borcunuzun %10’u kadar peşinat vererek (50 bin lira üzerindeyse teminat isterler) normal taksitlendirme de yapabilirsiniz.

 Selamlar, ben İngiltere’de ikamet etmekteyim. Evlendikten sonra buraya yerleştik, ev hanımıyım uzun bir süre de çalışmayacağım. Ben Türkiye’de dışardan primlerimi buradan ödeyebilir miyim?

Merhaba, normal şartlarda isteğe bağlı sigorta primi ödemesinde Türkiye’de ikamet şartı aranmaktadır. Ancak İngiltere, Fransa, İsviçre ve İsveç’le yapılan ikili sosyal güvenlik sözleşmeleri gereği bu ülkede ikamet edenler de isteğe bağlı ödeme yapabilmektedir. E-Devlet kullanıcısıysanız kolayca isteğe bağlı sigortaya müracaat edebilirsiniz, tabi kuruma gitmeniz de gerekebilir. Yada isteğe bağlı sigorta başvuru formunu ilgili ülkedeki temsilciliklerimize ileterek de müracaat edebilirsiniz.

 Merhaba, 18 yaşından önceki sigorta başlangıcı sayılıyor mu? Emeklilik hesabımı 18 yaşıma göre mi yapacağım, yoksa ilk sigorta girişime göre mi? Teşekkürler.

Merhaba, emeklilik hesaplamanızı 18 yaşından önce başlayan ilk işe girişinize göre yapacaksınız. 18 Yaşından sonra sigortalılık süresi hesabında dikkate alınır. Konuyla ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu 2018-38 sayılı Genelgesinde de durumu bir kez daha özetlemiştir. ‘’Sigortalıların 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesine göre aylığa hak kazanma koşullarının belirlenmesinde 18 yaş uygulamasına bakılmaksızın, ilk işe giriş tarihine göre yaş, prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi koşulları tespit edilecektir. Söz konusu koşullardan sigortalılık süresi koşulunun tahsis talep tarihinde yerine gelip gelmediği incelenirken ise, 18 yaş uygulamasına bakılacaktır.’’

 Merhaba, ben 29 Şubat doğumluyum. Emeklilik prim günüm doldu, yaşımı da 2022 yılında tamamlıyorum. Ancak işten çıkışım ve tahsis talebimle ilgili hem benim hem de işyerinin kafası karışık durumda. Çünkü 2022 yılında Şubat 28 gün çekiyor, firma benim çıkışımı ne zaman yapacak ve ben ne zaman emeklilik müracaatında bulunacağım aydınlatırsanız sevinirim.

Merhaba, 29 Şubat doğumlularla ilgili kurum tarafında da bazen sıkıntılar yaşanmaktadır. Dosya memurlarının da bazen kafası karışıyor ve kişilerin taleplerini almıyorlar ancak olması gereken çıkış tarihiniz ve tahsis talep tarihiniz 28 Şubat’tır. Kurumun konuyla ilgili yayınladığı Genelgede şu ifadelere yer verilmiştir. ‘’Özellikle 29 şubat doğumlu olup, özel sektörde çalışan sigortalılarda şubat ayının 28 çektiği yıllarda 28 şubatta müracaat edilmesi halinde aylıklar diğer aylığa hak kazanma koşullarının da gerçekleşmiş olması halinde 1 mart tarihinden itibaren başlatılacaktır.’’

 Merhaba, ben uluslararası bir yük gemisinde işe başladım. Gemi seferdeyken işe alındım, işe girişimi döndükten sonra yani 20 gün sonra yaptılar. Ben şirket yetkilisine söylediğimde ‘gemide böyle oluyor’ dedi. Bunun kanunu bu mudur yani?

Merhaba, denizcilik sektöründe sefer esnasında işe alınan personellerin işe girişleri bir aylık süreye tabidir. Yani siz 10.01.2020 tarihinde işe başladıysanız işe girişinizi şirket 10.02.2020 tarihine kadar yapabilir. Bu arada 10.02.2020 tarihinde 10.01.2020 tarihine göre işe girişinizi yapacak. Yani 10.02.2020 tarihinde işe girmiş şekilde bildirimde bulunamaz.

Merhaba, ben babamın dükkanında 2008 – 2009 yıllarında sigortalı olarak çalıştım. Ancak daha sonra hizmetlerim SGK tarafından iptal edildi. Elimize bir tebligat geldi ancak hiçbir şey anlamadık, hizmetlerimi geri getirecekler mi yoksa komple mi sildiler?

Merhaba, kanunda kişilerin anası, babası, eşi ve çocukları için sigortalılık koşulunda ücret alıp almadığı ve gerçekte o işte çalışıp çalışmadığına bakılmaktadır. Eğer siz, babanızın işyerinde gerçekten çalıştıysanız ve ücretinizi de aldıysanız hizmetleriniz iptal edilemez. Ancak babanız sizi sadece sigortalı gösterip ücret ödemesi yapmadıysa ve ücret ödemelerine ilişkin belge sunamadıysa kurumun denetim personelleri hizmetleri muvazaalı olarak görüp iptal etme yetkisine sahiptiler.

 Merhaba, ben 2000 yılından itibaren ticari faaliyette bulunuyorum. Buna istinaden Bağkur kaydımı da açtırdım ancak prim ödemesi yapmadım. 2010 sonrasında primlerimi ödemeye başladım. 2000 yılına ilişkin Bağkur kaydımı saydırabilir miyim?

Merhaba, bu konuyla ilgili çok fazla kafa karıştıran bilgi mevcut. Kurum en son 2016/20 sayılı Genelgesinde konuya açıklık getirmiştir. Bu genelgeye göre Bağkur ilk tescili olan ve ticari faaliyetlerde bulunan kişilerin aynı Bağkur numarasına 2008 sonrası prim ödemeye devam edenlerin sigortalılıklarını geriye çekmektedir. Bağlı bulunduğunuz SGK merkezine dilekçe ile müracaat ederek tescilinizin geriye çekilmesini talep edebilirsiniz. İlgili genelge hükmü; ‘’Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmalarından dolayı mülga 1479 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayıldıkları halde, 1/10/2008 tarihine kadar Kuruma müracaat ederek kayıt ve tescilini yaptırmayan ancak 1/10/2008 tarihinden önce doğru Bağ Kur numarası üzerinden Kurum hesaplarına intikal etmiş olan prim ödemelerine göre sigortalılığının başlatılmasını talep edenlerin ticari faaliyetlerinin başladığı tarih itibariyle 1/10/2008 tarih öncesi sigortalılıkları başlatılacaktır.’’

 Merhaba, ben sözleşmeli er olarak TSK’da görev almaktayım. Burada sözleşmeli uzman arkadaşlarla konuştuğumuzda fiili hizmet sürelerinden konu açılıyor. Onlar fiili hizmet sürelerine tabiler ancak sözleşmeli erler de yani bizim durumumuzda olanlar da bu haktan faydalanabiliyorlar mı? Teşekkürler.

Merhaba, sözleşmeli erbaş ve uzman erbaşlar fiili hizmet sürelerinden faydalandığı gibi sözleşmeli erlerin de yıpranma payı hakkı mevcuttur. Zaten ilgili kanunlara da ‘uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş’ ibarelerine ‘sözleşmeli erler’ ibareleri de eklenmiştir. 90 günlük fiili hizmet süresi zammına tabisiniz.

Merhaba, ben geçtiğimiz yıl askerlik borçlanması yaptım ancak emekliliğime de daha 15 yıl var. Ben zaten borçlanma yapsam da bu süreyi fazlasıyla tamamlıyorum. Acaba ben borçlanma için yatırdığım parayı geri alabilir miyim?

Merhaba, Sosyal Sigortalar İşlemleri Yönetmeliğine göre borçlanma talebinde bulunup ödeme yapanların aylıkları bağlanmamış ise talep etmeleri halinde borçlanma tutarları faiz uygulanmaksızın iade edilmektedir. Bu anlamda tarafınıza aylık bağlanmadığından kuruma yazılı talepte bulunursanız borçlanma talebinize istinaden ödediğiniz paranın tamamını geri alabilirsiniz.

Mert bey, sigortalılık öncesi doğumların borçlanmasına ilişkin bir kanun çalışması bulunmuyor mu, müjde bekleyen anneler sevinecek mi yeni yılda?

Merhaba, ne yazık ki müjde bekleyen annelerimizin gelecek yılda da hayalleri gerçekleşmeyecek gibi duruyor. Bu konuda farklı siyasi partilerden verilen kanun teklifleri var ancak henüz meclisten geçen bir karar bulunmuyor. Bu nedenle sigortalılık öncesi doğumların borçlanılmasını bekleyen annelerimiz biraz daha bekleyecek gibi duruyor.

Asgari ücretin 4.253,40 TL olarak açıklanmasıyla birlikte 2022 yılında değişecek tüm kalemler de belli oldu. 2021 Yılında günlük 38,16 TL olan en düşük borçlanma olan askerlik ve doğum borçlanması rakamı, 53,66 TL olan yurtdışı borçlanması rakamı 2022 yılında %39 daha fazla olacak.
Asgari ücret %50 arttırıldı ancak brüt tutar gelir ve damga vergisi kaldırıldığından düşük kalmış oldu. Hal böyle olunca borçlanma rakamları da daha düşükte kaldı.
KİM NE KADAR ÖDEYECEK?
Askerlik ve doğum borçlanmalarının prim oranları yüzde 32 üzerinden hesaplanmaktadır. Asgari ücretin brüt tutarının %32’sini alarak 30 günlük askerlik ve doğum borçlanması prim oranını bulabilirsiniz. Borçlanmaların tavan tutarına ulaşmak için ise bulduğunuz rakamı 7,5 ile çarpmanız yeterlidir.
Yurtdışı borçlanmalarının prim oranı ise 2019 yılından itibaren %45’e çıkarılmıştır. Buna göre yurtdışı prim oranını hesaplarken brüt asgari ücretin %45’ini alarak 30 günlük borçlanma rakamına ulaşabilirsiniz. Tavan tutarı için ise 7,5 ile çarpmanız yeterli olacaktır.

SON TARİH 31 ARALIK 2021!
Avantajlı borçlanma rakamlarından faydalanmak için son başvuru tarihi 31 Aralık 2021! Bu tarihe kadar müracaatta bulunmayan kişiler 2021 yılının avantajlı borçlanma rakamlarından tekrardan faydalandırılmazlar. Başvuruları elden SGK merkezlerine giderek, porta ile borçlanma talep formunu kuruma ileterek ya da e-devlet üzerinden gerçekleştirebilirsiniz.

 İşçi, memur, dul, yetim, emekli, emekli, bu sorulara yanıt arıyor, uzmanasor@gazetevatan.com adresine sorularınızı yollayın uzmanlarımız yanıtlasın. İşte o sorular ve yanıtları…

 Sayın uzman, ben 20 yaşında üniversiteliyim. 18 Yaşıma kadar babamın sigortasından faydalanıyordum ancak 18’den sonra sağlığım kapandı. 19 Yaşında üniversite kazandım ancak adıma çok yüksek GSS borcu çıkarılmış bununla ilgili ne yapmam gerekir? Teşekkürler.

Merhaba, öğrenci olduğunuz dönemlere ilişkin GSS borcu adınıza çıkarılmaması gerekir. Öğrenci belgenizle birlikte size yakın SGK merkezine giderek yersiz tahakkuk ettirilen borçlarınızı sildirebilirsiniz. Her yıl bu öğrenci belgesini kuruma iletmeniz gerekmektedir.

  Merhaba, benim işyerime ait 100 bin liraya yakın SGK prim borcum var. 7326 Yapılandırması yaptım ancak ödeyemedim, unuttum ödemesini. Şimdi bu yapılandırmayı tekrardan ödeyebilir miyim?

Merhaba, yapılandırmanıza ilişkin ödeme planınızı taksitli oluşturduysanız peşine çevirerek 31.12.2021 yılına kadar ödeme yapabilirsiniz. Ancak tekrardan taksitli bir şekilde ödeme yapmanız mümkün değildir.

 Merhaba, bu halk arasında dolaşan SGK primi ödedikçe maaş düşer bilgisi doğru mudur acaba?

Merhaba, bu kişiden kişiye farklılık gösteren bir durumdur. Ancak sürekli asgari ücret üzerinden prim bildirilen biriyseniz sizden istenilen prim gün şartını tamamladığınızda prim ödemesini bırakmanız daha sağlıklı olur. Çünkü daha fazla ödedikçe asgari ücret seviyesinde primlerin aylığı düşürdüğü hesaplanmıştır. Ya da yüksekten prim ödeyen birinin son birkaç yılını asgari ücret üzerinden bildirmesi aylık bağlama oranını direkt olarak düşüreceğinden aylık miktarını eksiltmektedir. Bu gibi durumlarda da prim ödeyenlerin aylığı düşmektedir.

Sayın uzman, ilk işe giriş tarihime göre 4/a tablosundan baktığımda 53 yaşında emekli oluyordum. SGK’ya gittiğimde ise Bağkur’lusunuz siz 55 yaşında emekli olacaksınız dediler. Bağkur’da yaş şartı ilk işe girişe göre belirlenmiyor mu?

Merhaba, Bağkur sigortalıları için belirlenen emeklilik tablosu 4/a’dan farklıdır. 4/a sigortalılarında ilk işe giriş tarihine göre yaş belirlenir, Bağkur’da ise 01.06.2002 tarihinden önce 25 yılı doldurmanıza kalan süreye göre belirlenir. Sizin 2002’den önce bildirilmiş toplam hizmetiniz 3 yılsa kurumun belirtmiş olduğu yaş da doğrudur. Aşağıdaki link üzerinden de kendiniz hesaplama yapabilirsiniz. https://uyg.sgk.gov.tr/EMEKTARWEB/hakKazanma.do

 Merhaba, ben onlarca şubesi olan bir firmada yöneticiyim. SGK e-tebligatla ilgili duyuru paylaştı ancak tam net olarak anlaşılmadı. Tüm şubeler için mi başvuru yapacağız yoksa sadece merkezden müracaat etmemiz yeterli olacak mı?

Merhaba, vergi kimlik numarasına kayıtlı e-bildirge kullanıcısı yada şirket ortaklarından birinin müracaat etmesi yeterlidir. Tüm siciller için ayrı ayrı müracaat etmenize gerek yoktur.

 Merhaba, e-devlette bulunan Çalışma Hayatım uygulaması emeklilik bilgilerini hatalı göstermektedir. Staj girişimi başlangıç olarak almış ve öyle sonuç vermiş. Kuruma gittiğimde staj girişleri sayılmıyor dedi.

Merhaba, uygulama henüz yeni olduğundan sağlıklı bilgi vermemektedir. Çalışma hayatım uygulaması resmi veri değildir, altında bilgi amaçlıdır diye yazmaktadır. Tabi kamu kurumundan böyle bir veri gelince vatandaşlar hatalı işlem yapmış olmaktadır. Henüz olmasa da bu yönde davalar da önümüzdeki günlerde karşımıza gelecektir. Ancak yapacağınız işlemlerde mutlaka kurumdan teyit alınız.

Merhaba, ben asgari ücretli çalışanım ve tekstil atölyesinde çalışmaktayım. Her akşam mesaiye kalmamıza rağmen mesai ücreti ödenmiyor. Bu konuda nasıl bir yol izleyebilirim. İşyerini şikayet etsem beni çıkarabilirler mi?

Merhaba, fazla mesai ücretinizi işyerinizin size iş kanunu gereği ödemesi gerekmektedir. Ödenmemesi durumunda elbette şikayet edebilirsiniz, şikayetiniz dolayısıyla sizi işten çıkaramazlar ancak tabi ülkemizde her şey kanunlara göre uygulanmamaktadır. Tazminatınızı ödeyerek de olsa yine işveren iş akdinizi sonlandırabilir. Ancak Alo170 hattına isminizin gizli kalarak şikayette de bulunabilirsiniz. Böylelikle işvereniniz adınızı öğrenmeden denetime girebilir, fazla mesai ödenmediği tespit edilirse cezai işlem uygulanır.

 Merhaba, doğum borçlanması için müracaat ettim ancak kurum borçlanma yapamazsınız, siz çalışmışsınız diye bilgi verdi. Ben doğum borçlanması yapamaz mıyım?

Merhaba, doğum borçlanmasının şartlarından biri doğumdan sonraki geçen sürelerde adınıza prim bildirilmemesidir. Sizin muhtemelen doğum sonrasında da adınıza prim ödemesi yapılmış. Bu nedenle kurum borçlanılacak süre bulamadığından size ret yanıtı vermiş olabilir. Doğum sonrasında 720 gün boyunca adınıza prim ödemesi yapılmışsa kurumun vermiş olduğu yanıt doğrudur.

Merhaba, 49 yaşında çalışanım. 55 yaşında emekli olacağım görünüyor, EYT çıkarsa ben faydalanabilir miyim? Yani EYT çıkarsa hemen emekli olmam mümkün mü?

 Merhaba, EYT ile ilgili henüz resmi bir çalışma bulunmamaktadır. 2022 yılı bütçesi içerisinde de EYT ne yazık ki yer almadı. EYT çıkarsa elbette faydalanabilirsiniz, 25 yıllık sigortalılık süresi ve prim gün şartınız tamamsa EYT için yeterli olacaktır. Ancak belirttiğimiz gibi EYT ile ilgili bir çalışma yapılmamaktadır.

Merhaba, ben Almanya’da yaşıyorum. Buradan isteğe bağlı ödeme yapabilir miyim?

Merhaba, isteğe bağlı ödeme yapabilmeniz için Türkiye’de ikamet şartı vardır. Yurtdışından isteğe bağlı ödeme yapamazsınız. Yurtdışındaki vatandaşlar genellikle yurtdışı borçlanmasına yönlendirilmektedir.

Doğum yardımı ödemesi 2015 yılında yasalaşarak hayatımıza girdi.  Doğum yardımı enflasyon verilerinin çok altında kalarak değersizleşti. ‘Bebeğin ilk altını Devletten’ sloganıyla hayatımıza giren doğum yardımı ödemesi bu günlerde çok düşük kaldı. Şimdi herkes bu destek ödemesi de artacak mı diye soruyor?

ARTIRILMAYAN TEK ÖDEME DOĞUM YARDIMI!

15/05/2015 Yılından itibaren doğan tüm çocuklar için ilk çocukta 300, ikinci çocukta 400, 3. ve sonraki doğumlar için 600 TL doğum yardımı ödemesi yapılmaktadır. Uygulama hayatımıza girdiğinde çeyrek altının fiyatı 165 TL ile 175 TL aralığındaydı.  Destek ödemesi ‘Bebeğin ilk altını devletten’ sloganlarıyla hayatımıza girdi ve büyük taktir topladı. Ancak yıllar itibariyle gelinen noktada doğum yardımı ödemesine ne bir zam, ne bir yeniden değerlendirme ne de enflasyon farkı uygulandı. Hal böyle olunca 2015 yılında bebeğin ilk altını devletten olurken 2021 yılında bebeğin ilk kutu maması devletten olmaya başladı.

EMEKLİ TABAN AYLIKLARI DA ERİDİ!

2021 Yılında yaşamış olduğumuz yüksek enflasyon mücadelesinden nasibini alan bir tek doğum yardımı ödemesi değil elbette. 1500 TL’de tutulan taban emekli aylıkları da yeni emekli olan kişileri ne yazık ki yoksulluğa doğru sürüklüyor. Yıllardır enflasyon düzenlemesi veya zam alamayan taban emekli aylığıyla bu gün sadece 500 adet tam ekmek alabiliyorsunuz. En düşük kira tutarı bile büyük şehirlerde 2000 TL’yi geçmişken bu rakam hayat standartlarının oldukça aşağısında kalıyor. Umarız ki doğum yardımları ve emekli taban aylıkları yeni yılda da enflasyon verilerine göre güncellenir, bu kesimde de vatandaşlarımız derin bir nefes almış olur.

İşçi, memur, dul, yetim, emekli, emekli, bu sorulara yanıt arıyor, uzmanasor@gazetevatan.com adresine sorularınızı yollayın uzmanlarımız yanıtlasın. İşte o sorular ve yanıtları…

23.11.1974 doğumlu bir bayanım. Ev hanımıyım.1996 yılı mayıs ayında 60 gün sigorta başlangıcım var. O tarihten sonra 3 doğum yaptım. Doğum borçlanmalarını yaptığımda emekli olabilir miyim? Yoksa ne yapmam gerekir. Şerife Nalin…

Merhaba, normal şartlarda 52yaş 5825 prim günü şartlarına tabisiniz. Bu şartların yanında 3600 gün ile 58 yaşında da ileri yaştan emeklilik koşullarından faydalanabilirsiniz. 3 Çocuk için doğum borçlanması size 2160 prim günü kazandıracaktır. Mevcut prim gününüzle birlikte toplam 2220 gününüz olacak. Eksik kalan 1380 günü de yine çalışarak ya da 1260 gününü isteğe bağlı şeklinde ödeyebilirsiniz. 1260 Günden fazla isteğe bağlı ödeme yaparsanız sigortalılık statünüz Bağkur kapsamına alınır, buna dikkat etmelisiniz.

Bir yıl oldu emekli olalı özel sektörden emekli oldum ama tazminat vermiyor mahkemeye verdim ama ara bulucuya da vermem demiş şimdi ise patron iş yerini devrediyor, başka şirkete ne yapmam lazım. Aynur Akyol

 Merhaba, işvereniniz şirketini bu süreçte devredebilir. Alacak olan şirketle yapılan anlaşmada sizin alacaklarınızla devredilip, devredilmediği belirtilecektir. Dava sonucunda işvereniniz mahkemeye ‘ben şirketi devrettim’ diyemez. Mahkeme işverene ‘bu kişinin alacaklarıyla mı devrettin yoksa herkesin alacaklarını ödeyerek mi devrettin’ diye sorar. Ödedim derse dekont sunması gerekir, ödemedim alacaklarıyla devrettim derse davaya şirketi devralan işletme dahil olur. Dava sürecinizi takip etmeniz yeterlidir.

Merhabalar ismim Fahrettin Karlı, 1980 doğumluyum. 1995 yılında çıraklık eğitiminden sigorta girişi yapıldı fakat pirim yatmamış. İlk pirim yatma tarihi 2003 gözüküyor. Ondan öncesinde 1998 yılında fırında çalıştım oradan da sigortam yatmadı ve bu hakkımı mahkeme yoluyla alma şansım var mı pirim olarak. Teşekkür ederim. EYT den faydalana bilir miyim?

Merhaba, çıraklık ve staj süreleri ne yazık ki başlangıç olarak kabul edilmemektedir. Fırında çalışmış olduğunuz dönemler ise zamanaşımına girmektedir. Hem sizin dava konusuna ilişkin hakkınız zamanaşımına uğramış, hem de kurum alacağı yönünden zamanaşımına uğramış. Ancak ilgili fırın faal durumdaysa ve elinizde belge, şahit, dekont vs. şeyler varsa yine dava yoluna giderek sonuç alabilirsiniz. Bu konu hakkında açılmış ve kazanılmış bölgesel mahkeme kararları mevcuttur. EYT’den faydalanmanız için öncelikle 08.09.1999 ve öncesinde işe giriş tarihinizin olması gerekecektir. Tabi en önemlisi de EYT konusunda bir düzenleme yapılmalıdır.

Sayın Mert Nayır Bey, 10.06.2021 tarihinde SGK’na emeklilik dilekçemi verdim. Emeklilik yazım 15.10.2021 tarihinde elime geçti ve büyük hüsran içerisindeyim. Ben 15 yaşımda Almanya’ya ailemin yanına yaşamaya gittim ve 01.08.1988 tarihinde işe başladım. 1999 tarihinde Türk vatandaşlığından izinli olarak ayrıldım ve Alman vatandaşı statüsü kazandım. Türkiye'deki haklarımın korunması için Mavi Kart aldım. 2000 senesinde evlilik sebebiyle İstanbul’a geldim. 01.10.2002 tarihinde İstanbul’da sigortalı işe başladım ve o zamandan emekli oluncaya kadar sigorta primlerim asgari ücret üzerinden yapıldı ve yatırıldı. Emekli olmam için bana verilen bilgiye göre 5450 gün 51 yaş belirlendi. Bu aşamada emeklilik rakamını görünce ne yapacağımı şaşırdım ve bir uzmana danışma gereği duydum. Ayrıca Almanya’daki işe başlama tarihimin geçerli olması için 4 gün borçlandım ve ödemesini yaptım. Şu anda belirlenmiş olan emeklilik maaşımın çok düşük olması normal mi? Eğer normal değilse bu konuda ne yapabilirim? Tarafıma bilgi verebilirseniz çok sevinirim Yardımınız için size şimdiden teşekkür ederim. Saygılarımla... Mehmet İlhan Kaya,

 Merhaba Mehmet Bey, sorunuzun içerisinde belirtmemişsiniz ancak muhtemelen tarafınıza 1500 – 1600 TL arasında aylık bağlanmıştır. Bunun öncelikli nedenlerinden biri hizmetlerinizin asgari ücret üzerinden yatırılması ikinci nedeni ise hizmet dönemlerinizin 2000 sonrasında olması. Bu dönemlere ilişkin ödenen primlerin aylık bağlama oranına etkisi çok düşüktür. Almanya’daki sürelerinizi yani 1999 öncesi süreleri daha fazla borçlansaydınız aylığınızı yükseltebilirdiniz elbette ancak ödeyeceğiniz tutar da artacağından iyi analizler yapılmalı. Siz yine de aylığınızın yeniden hesaplanmasına ilişkin aylık bağlayan kuruma itiraz dilekçenizi verin derim.

23.05.1975 doğumluyum, 05.06.1997 SSK girişliyim, özel hastanelerde sağlık Anestezi teknisyeni olarak görev yaptım 911 gün prim ödeme vardı ancak e- devlette 835 gün görünüyor. Primler Daha Yüksek ücret almamıza rağmen Asgari ücret üzerinden yatırıldı. 05.02.2001 Sağlık Anestezi teknisyeni olarak memurluğa geçtim, görevi ile ilgili belge ve yazılar vererek hizmet birleştirme yaptım, 31.03.2007 de 6 ay kısa dönem askerlik yaptım 10.10.2007 de askerlik sonrası görevime döndüm. Normal şartlarda ne zaman emekli olabilirim.  İstifa edip SSK’lı çalışsam maaş bağlanma oranı kaç olur, yüksek prim yatırılırsa emekli maaşı artar mı?  

Merhaba, kamu görevlisi olarak 9000 prim günü ve 58 yaş şartına tabi emekli olacaksınız. Ancak istifa edip 4/A’lı olarak 3,5 yıldan fazla çalışırsanız 57 yaş 5900 prim günü şartıyla SSK’dan emekli olabilirsiniz. Aylığınızı yükseltmek için yüksekten prim ödemesi yapmanız gerekecektir. Geçmiş sürelerinizin hangi seviyede ödendiğini görmeden ve hesaplama yapmadan rakam vermek yanlış olur. Siz geneli itibariyle primlerinizi yüksek tutmaya özen gösterin.

Mert Bey merhaba, 16.01.1973 tarihi doğumluyum 16 yaşında 01.06.1989 tarihi sigorta işe başlama tarihimdir. Fakat bu tarihte çalıştığım kurum sigorta primi yatırmamıştır. 17 yaşındayken 01.07.1990 tarihinde sigorta primi yatırılmıştır. Buna istinaden şu anda 6500 prim günüm birikmiştir. Bir EYT Li olarak 1990 yılına göre 52 yaşında 1989 yılına göre 51 yaşında emekli oluyorum sorum şu olacak hangi tarihte emekli olurum emeklilikte 18 yaş kriteri beni etkiliyor mu yardımınızı rica ediyorum teşekkürler.

Merhaba, 18 yaş koşulu hizmet süresinde geçerlidir emeklilik hesabında değil. Siz de istenilen 25 yıllık sigortalılık süresini zaten yerine getirmiş bulunuyorsunuz. 16 Yaşındaki işe giriş tarihinizi kurum kabul etmeyebilir prim ödemesi yok diye. Siz bu tarihte emeklilik müracaatında bulunabilir, gelen ret yazısıyla dava yoluna gidebilirsiniz. Yargıtay’ın emekli adayları lehine verdiği emsal kararlar mevcuttur, bir hukukçudan bu konuda destek isteyebilirsiniz.

Merhabalar. Ben babamdan dolayı yetim aylığı alıyorum şimdi işe başladım, Sigortam başladı ne yapmam gerekiyor acaba? Dilekçemi vereceğim tekrar Anneme bağlanması için. 42 yaşındayım Eşimden ayriyim.2 Çocuğum var velayetleri bende. Nafaka almıyoruz. İyi Günler

Merhaba, yetim aylığı alan kız çocuklarının sigortaları başladığı taktirde almış oldukları aylıkları otomatik olarak durdurulmaktadır. Aylıktan artan pay varsa da kurum tarafından otomatik olarak diğer hak sahiplerine dağıtılmaktadır. Siz yine de bağlı bulunduğunuz kuruma giderek işe girdiğinizi, almakta olduğunuz yetim aylığı hissesinin diğer hak sahibi olan annenize yansıtılmasını talep edebilirsiniz.

Merhaba Sayın Nayır uzun zamandır bu sorunumu yazıyorum ama kimse cevap vermiyor, lütfen bilgi verin bu konuda, şimdiden teşekkür ederim.31.12.1977 doğumluyum. Temmuz 1992 de ortak olarak aile şirketimize kaydım yapıldı ve 27.10.2009'a kadar kesintisiz bu şirkete ortak idim. Bu süreç içerisinde  01.12.1998 tarihinde başka bir şirkette SSK başlangıcım oldu. Mevcut aflardan yararlanamadım , mevcut aflar sadece Bagkur kaydı olup ödeyemeyenler için. Maalesef. 4A başlangıcım 01.12.1998 ve toplam 434 gün.   4B başlangıcım 04.10.2000 toplamda 8 yıl 24 gün ( 2904 gün) çıkış 27.10.2009.  Banka sandığı başlangıcım 01.01.2010 ve çıkışım 26.04.2018 toplamda 2996 gün.  ( toplamda 6334 gün ) Benim sorum 1992 tarihinde ben 15 yaşındaydım. Vergi kaydım ,  oda kaydım var. Fakat Bagkur başlangıcım yapılmamış. 04.10.2000 yılında çıkan bir kanunla önceki kaydımı  yok sayıp sonrasını ödemişim . Simdi hükumet ara ara geriye donuk af çıkarıyor bu geri dönük borç yatırma ile ilgili ben emeklilik işlemleri zamanım gelince ilk şirket ortaklığı tarihim olan Temmuz 1992’yi alabilecek miyim?  veya 18 yaşına girdiğim 01.01.1996 tarihi mi olacak ? Bu tarihi almam için öncelikle af çıkması ve aradaki ödenmemiş günleri mi ödemem  gerekli ? Gazetelerde mahkeme yoluyla bu hakki kazanıp prim ödeyip emekli olanlar var , acaba bende şuan mahkemeye verip o hakki elde edebilir miyim? Örnek mahkeme kararları da var elimde. Tabi bu araştırmalarım emeklilik yaşımı merak ettiğim için yapıyorum. İlk şirket ortaklığı tarihim olan 1992 mi? Yoksa 18 yaşına girdiğim 1996 mi ? 1998 mi olacak prim gün başlangıcım onu merak ediyorum. 4 yıl fark ediyor 1992 alırsak 54 , 1998 i baz alırsak 58 yaşında emekli olabilecek gözüküyorum. Mehmet GENC

 Merhaba Mehmet Bey, durumunuzu biraz karışık yorumlamışsınız ancak basitçe cevaplayacak olursak sigortalılık başlangıcı 18 yaş öncesi olabilir. Emeklilik hesabında 18 yaşından önceki başlayan süreler dikkate alınmaktadır, burada önemli olan prim ödemesi bulunup bulunmadığıdır. Sizin 1992 yılına ilişkin vergi kaydınız ve oda kaydınıza istinaden prim ödemesi olsaydı o günlerinizi başlangıç olarak saydırabilirdiniz. Ancak mevcut durumda sizin de belirttiğiniz üzere kanun düzenlemesi olmalı veya af getirilmeli. Konuyla ilgili emsal kararlara istinaden her mahkeme sigortalı yönünde karar vermemektedir hatta son yıllara ilişkin kazanılmış kararlar da bulunmamaktadır. Kazanılan birkaç dava varsa da emsal teşkil etmeyen bölgesel mahkemelerde bulunmaktadır. Emeklilik hesabınızı adınıza ilk ödenen prim gününe göre yapabilirsiniz.

İyi günler, 1972 doğumluyum 1990 öğrenci staj girişim var . 2001 mayıs ayı SGK pirim aktif başlamış olup güncel pirim toplamım şuan  yaklaşık 6250 gün dur. 1972 doğumluyum ve SGK’ya göre 58 yaşın da emekli olmaya hak kazamıyorum. 7000 günü doldurduktan sonra emekli yaşım çok geç  verildiğinden ödenen  primlerimi toplu iade isteme hakkim var mi yani  madem emekli yapmıyor hakkim olan ödenmiş  primimi iade alma hakkimi kullanabilir miyim. Birde çalışmaya devam edersem primimin çok olması 7000 bin günü  aşmasının bana faydası var mi. Teşekkür ederim. Sevim Gençtürk

Sevim Hanım merhaba, Sosyal Güvenlik Kurumu prim iadesini de ne yazık ki emeklilik yaşınız geldiğinde yapıyor. Yani siz ‘ben 50 yaşındayım emekliliğime daha çok var, ben emekli olmak istemiyorum primlerimi verin’ diyemiyorsunuz. Mevcut durumunuzda emeklilik yaşınız 58’dir. 58 Yaşına geldiğinizde 7000 prim gününüz var mı yok mu bakılır, yoksa bu sefer 4500 prim gününüz var mı yok mu bakılır. Çünkü 4500 prim günü ile de ileri yaştan yaşlılık aylığı alabiliyorsunuz. Tabi onun için de 60 yaşını beklemelisiniz diyecekler. Asgari ücretten bildirilen primlerin, doldurmanız gereken prim gün sayısının yukarısına çıkması size bir fayda sağlamamaktadır.

 Sayın Mert Nayır; Size sormak istediğim bir konu var. Ben 2007 yılında emekli oldum. Prim ödeme gün sayım 2000 öncesi 2580 gün,2000 sonrası 2420 gün, toplam 5000 gün. Ancak e-devlet sitesinde toplam prim ödeme gün sayım 5120 gün gözüküyor, aslında 2000 öncesi prim ödeme gün sayım 2700 gün. Size sorumsa şu, eğer ben SGK’ya müracaat etsem maaşımda bir artış olur mu ve geriye dönük eksik ödenen maaş farkını alabilir miyim. Şimdiden çok teşekkür ederim. Saygılarımla Nurten Güldoğan   

Nurten hanım selamlar, kurum aylık bağlarken adınıza kayıtlı her türü hizmeti ve kazancı değerlendiriyor. E-Devlet sisteminde görünen kazançları ve prim günlerini zaten Sosyal Güvenlik Kurumu da görüyor. Tabi burada itiraz etmenize gerek yok demiyorum, kesinlikle kuruma bir dilekçe ile aylığınızın yeniden hesaplanmasını isteyin. En azından bir hata varsa da önüne geçmiş olursunuz.