Haberin Devamı
Yakında gazetelerde, dergilerde görürsünüz “İşte, geleceğin meslekleri!” başlıkları yazıları... Alt alta sıralanır geleceğin meslekleri, çarpıcı isimlerle ve büyük puntolarla... Pek bir havalı isimleri vardır, böyle yukarıdan yukarıdan! Her ne hikmetse, arar arar bir türlü bulamam bu meslekleri. Nerededir, ne iş yaparlar, kimlerle çalışırlar, kime hitap ederler, hangi üniversitelerde vardır vb? Geleceğin meslekleriyse bunlar ne zaman gelecekler, ne kadar sürer gelmeleri, şimdiden mi hazırlanmalıyız?
“Değişim Yöneticiliği, Hot-line İşletmeciliği, Robotik Sorunlar Avukatlığı, Duygu Tasarımcılığı, Genetik Ekonomi, Sağlık Karanticaları, Bilgi Madenciliği, Holografikerler, Ekomanüpülatif Çiftçiler ve Balıkçılar” bir çırpıda sayabileceğim “geleceğin meslekleri.” İsimler çarpıcı ancak biraz uzak ara geliyor bana, biraz da Amerikanvari... Belki de geleceğin meslekleri olduğu için göremiyoruz. Gelecekler, o zaman göreceğiz.
Katıldığım konferanslarda, bazı öğretim üyeleri bu meslekleri ballandıra ballandıra anlatır çünkü çarpıcı şeyler sunmak ister öğrenciye, kendinin ve üniversitesinin farklı olduğunu vurgulamak ister, dikkat çekmek ister, kerameti kendinden bilerek... Ağızları açık dinler çocuklar, kendilerine yabancı bu meslekleri, bilgilerinin ve seçimlerinin ne kadar kıt olduğunu düşünerek...
Biraz anlamsız gelir bu anlatılanlar, ya ben yabancıyım bunlara ya da onlar bana... Daha bir gerçekçi düşünürüm, ayaklarım yere bassın isterim. Geleceğin mesleklerinden ziyade, meslekte geleceği savunanlardanım ben! Maç sonucu gibi 1-0 olsun bizim olsun mantığını güderim. En sağlamından. Vereceğim örnekler de bu düşüncenin ürünüdür, bugünün ürünüdür. Özür dilerim “gelenekselci” olarak, “gelecekçiler”den... Geleceği bilemem de bugünün geçerlilerinden bir demet sunacağım. Seçerseniz memnun olacağınızdan eminim.
Yıl 1999, İTÜ Öğrenci Danışma Merkezi, gece yarısı... Kelli felli bir bey, oğlunun tercihlerini yapıyoruz. Sonradan söyledi, büyük bir kuruluşun genel müdürüymüş... Oğlunun “Metalürji ve Malzeme Mühendisliği” bölümünü kazanmasını istiyor, daha doğrusu zorluyor. “Neden bu bölüm?” dediğimde, “Hocam, çocuklar klasik mühendislikleri biliyorlar ve hep bu dalların pe-şinde koşuyorlar.
Oysa bir bilseler bu dalın ne kadar geçerli olduğunu, acaba yine aynı şekilde mi düşünürlerdi? İnanın, ben bu mühendisleri arıyorum, bulamıyorum. Çünkü hepsi iyi bir yerlerde çalışıyor.” Bey’in oğlu, önce maden’i kazandı, ertesi yıl da bu bölüme yatay geçiş yaptı. Daha sonraki yıllarda da ben ona çok stajyer öğrenci gönderdim.
Yalova Üniversitesi’nde “Polimer Mühendisliği” denilen bir dal var, “bir ilgilenin” derim. Türkiye’de ilk ve tek... Kalkıp, bu dalın ne olduğunu uzun uzadıya anlatmayacağım. Araştırın öğrenin ama iş garantisinin yüzde bin olduğunu söyleyeyim... Daha 3’üncü sınıftayken işiniz hazır, ona göre!
Adı sıkça değişen bir mühendislik dalı var... “Harita Mühendisliği”nden söz ediyorum... Bir aralar “Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği” olarak telaffuz ediliyordu, sonra vazgeçti, ilk adına geri döndü. Gidiş geliş nedenlerine deyinmeyeceğim, konumuz o değil ama oldukça geçerli bir dal olduğunu belirteyim. İş garantisi taşıyan dalların başında geliyor. En az bir 10 yıl daha böyle olacak. Çalışma alanı kamu ağırlıklı gözükmekle birlikte özel sektörde de rahatlıkla iş bulabiliyorlar.
Benim favori dallarımdan biri de “Aktüerya” bölümü. Dünyadaki geçerli on meslekten biri. Gençler, genellikle bu dalı sigortacılıkla karıştırıyor ama sigortacılık değil. Kısaca “risk yönetimi” diyebiliriz. Matematiksel verilere dayalı risk yönetimi. Risk, hayatımızın her anında, gençlikte yaşlılıkta, sağlıkta hastalıkta... Risk, sadece hayatımızla ilgili değil, malımız ve paramız için de geçerli. “Seçin bu dalı, riski ortadan kaldırın” derim...
Sosyal Hizmetler, Sağlık Kurumları İşletmeciliği, Kimya ve Proses (Süreç) Mühendisliği (Bilecik Üniversitesi’nde), İTÜ’de Kontrol Mühendisliği, Ege Üniversitesi’nde Biyomühendislik, Hacettepe’de Otomotiv Mühendisliği benim vazgeçilmezlerim. Size de uyarsa şayet, geleceğin meslekleridir bunlar. Tercih ederseniz kârlı çıkarsınız...
