Türk Silahlı Kuvvetleri’nde (TSK) büyük ve önemli bir özelleştirme (ve dolayısıyla sivilleşme) süreci yaşanıyor. Son yıllarda, bazı askeri tesislerde yapılan pilot uygulamalardan alınan olumlu sonuçlar üzerine, TSK, birçok askeri tesiste başta yiyecek - içecek olmak üzere bazı hizmet kollarını sivil işletmelere devrediyor.
***
GATA gibi askeri hastaneler, Türkiye genelindeki ordu evleri, lojman bölgelerinde yer alan kantinler, Antalya Karpuzkaldıran ve Side, Marmaris Aksaz, Muğla Bodrum, İzmir Gümüldür gibi yaz kamplarında; restoran, kafeterya, kantin, pastane, fırın vb yeme - içme kısımlarıyla, temizlik hizmetleri, kuaför, çiçekçi gibi hizmet alanları ihale yoluyla özel sektöre verilecek.
Hatta, Ankara’daki Kara Harp Okulu‘nun yiyecek - içecek hizmetlerini yeni dönemde özelleştirilecek ve sivilleşecek.
***
Özellikle bedelli askerlik uygulaması ile birlikte, er ve erbaş sayısında hizmetlere yeterli personel bulmakta zorlanan TSK, çözümü özelleştirme / sivilleştirme faaliyetlerine hız vermekte buldu.
Ordu evleri, hastaneler, kamplardaki, lokanta ve kantinler ile Kara Harp Okulu gibi bazı askeri okullardaki aynı hizmet birimleri özel sektöre devredilince, buralarda artık siviller çalışacak. Böylece bu kısımlarda görev yapan erler, Silahlı Kuvvetler bünyesindeki başka bölümlere kaydırılacak.
***
Uygulama ile personel kullanımında verimlilik sağlanması hedefleniyor. Ancak konunun bir de kaliteli ve ucuz hizmet alımı boyutu var.
İşte bu noktada, özel sektör açısından pek de kolay olmayan bir ekonomik durum ortaya çıkarsa şaşırmamak lâzım.
Söz konusu birimler ile ilgilenen özel şirketler, askeri tesislerdeki fiyatlara ne ölçüde uygun teklifler verecek?
TSK’nın hem malzeme alımı hem de personel maliyetleri ile özel sektörünki arasında ortaya çıkabilecek fark, askeri tesislerdeki o meşhur ‘ucuzluk’ döneminin de sonu anlamına mı gelecek?
Askeri tesislerdeki ucuzluğun, girdi maliyetlerindeki düşüklüğün yanı sıra bir başka nedeni de neredeyse sıfır kâr marjı ile çalışılması. Şimdi ihale yoluyla bu işleri almak isteyecek şirketleri bekleyen bir başka muhtemel sorunlu nokta da işte bu. Yani kâr marjı.
İşin bu boyutu, elbette askeri işletmelere talip olacak özel şirketlerin düşüneceği konu. Ekonomideki serbest rekabet ortamı bir yanda, TSK personelinin yıllardır alıştığı kalite / fiyat dengesi diğer yanda...
Bakalım ortaya nasıl bir sonuç çıkacak?