Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarıyla gündeme oturan ‘Türkiye’nin güney sınır boyuna tampon bölge’ kurulması konusunda Ankara’da alternatifli çalışmalar sürüyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) bir süredir güney sınır hattına tampon bölge kurulması konusunda çalıştığını söyledi.
Askeri ve diplomatik kaynaklar, Ankara’nın bu çalışmaya IŞİD’den kaçan Ezidi ve Türkmen mültecilerin Türkiye’ye sığınmasıyla birlikte başladığını belirtiyorlar. Aynı kaynaklar, IŞİD’e yönelik kapsamlı operasyonların başlaması ile birlikte, örgütün sivil halka yönelik şiddetini artırmasının çok kuvvetli bir olasılık olduğunu, bunun da yeni toplu mülteci akınları ortaya çıkabileceğini kaydediyorlar.
Üzerinde çalışılan ‘cep’ tampon bölgeler formülü ile bilgi verirken Türkiye’nin Suriye ile 877 kilometrelik bir sınır hattına sahip olduğunu hatırlatan yetkililer, bu kadar uzun bir hatta tampon bölge oluşturmanın ancak ‘kritik geçiş noktalarına kurulacak cepler’ şeklinde mümkün olabileceğinin değerlendirildiğini söylüyorlar.
Söz konusu ‘cep’lerin, sınırdaki gümrük kapılarına yakın bölgelerde oluşturulması en kuvvetli ihtimal gibi görünüyor.
BM gündemine gelecek
IŞİD tehdidini ortadan kaldırmak hedefi ile kurulan ‘Çekirdek Koalisyon’un liderliğini yapan ABD ile sürdürülen görüşmelerin ardından, ‘tampon bölgeler kurulması’ konusunun Birleşmiş Milletler’in gündemine taşınması bekleniyor.
Tampon bölgelerin; Türkiye - Irak ve Türkiye - Suriye sınırlarının hangi noktalarında ve sınırdan (Suriye ve Irak topraklarında) kaç kilometre içeride olacağı, güvenliğini sağlayacak askeri gücün komutasının hangi ülkeye verileceği gibi teknik detaylar ile konunun uluslar arası hukuku ilgilendiren diğer boyutları BM çatısı altında şekillenecek. Üzerinde çalışılan başlıklardan biri de, tampon bölgelerde insani yardım faaliyetlerinin nasıl yürütüleceği. Çadır ya da konteyner kentler, sahra hastaneleri, seyyar mutfak ve yemekhaneler gibi alanlarla ilgili planlamalar da BM’nin tampon bölgeler mesaisinde masaya yatırılacak.
Uçuşa yasak bölge
Kurulması öngörülen tampon bölgelerde insani yardım faaliyetlerinin güvenli ve amacına uygun şekilde yürütülebilmesi için ‘uçuşa yasak bölge’ler (no fly zone) ilan edilmesi de gündemde. BM bünyesinde alınması beklenen bu kararın hedefi, Suriye Hava Kuvvetleri’ne bağlı uçakların tampon bölgelerin üzerinde uçmasının önüne geçmek.
Ankara’nın gündemindeki bir diğer önemli başlık da, oluşturulması planlanan tampon bölgelerde görev yapacak uluslar arası askeri güç ile TSK arasındaki irtibat mekanizması.
Gerek kara, gerek hava kuvvetlerinin Ankara ile sürekli ve güçlü bir irtibat sistemine sahip olması gerektiğini belirten güvenlik kaynakları, Genelkurmay Karargâhı’nda bu mekanizmanın detaylarının da şekillendirilmekte olduğunu belirtiyorlar.
Türkiye, ‘tampon bölgeler’ konusundaki çalışmasına son şeklini Milli Güvenlik Kurulu’nda verecek ve ardından hem ABD hem de BM ile masaya oturacak.
