Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ankara’da açıkladığı karar, o günden bu yana konuşuluyor.
Putin, 40 milyar dolarlık Güney Akım Boru Hattı Projesi’nden vazgeçtiğini, yerine 63 milyar metreküplük yeni bir hat planladığını ilk kez, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşme sırasında seslendirmişti.
Putin, ‘Türk Akım’ın en güvenli güzergah olduğunu söylüyor. Uzmanlar ise Putin’in bu hamlesini, Avrupa’nın enerji haritasını değiştirecek adım olarak görülüyor.
***
Rusya’nın hamlesini, ‘Türk Akım’ projesini ve bu adımın Türkiye ile bölgenin geleceğine etkilerini, sektörün en önemli isimlerinden biriyle, Kenan Yavuz ile konuştuk.
Kenan Yavuz, Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi Socar’ın Türkiye’deki CEO’su. Socar Türkiye’deki bu görevinin yanı sıra Petkim Yönetim Kurulu üyesi de olan Yavuz’un madde madde anlattıkları, büyük fotoğrafı görmeye yardımcı olacak nitelikte.
***
Kenan Yavuz, Putin’in Ankara’da açıkladığı kararın
herkes için sürpriz olduğunu söyleyerek başladı ve şöyle devam etti:
- ABD ve Avrupa’nın, Rusya’ya olan ambargoyu sertleştirmeleri, ekonomik ambargoyu petrol fiyatlarının düşüşüyle de desteklemeleri, Moskova’nın enerji oyununda yeni hamleler yapmasını gerektiriyordu. Biliyorsunuz Rusya, geçen sene de Çin ile bir anlaşma imzalamıştı.
- ABD krizden çıkamayan Avrupa’yı yanına alıyor. ABD ile Avrupa arasında kurulacak transatlantik enerji hattı da bu birlikteliğin somut projelerinden. ABD ile Avrupa, birlikte, siyasi olarak Rusya’ya, ekonomik olarak da Çin’e karşı bir cephe oluşturuyorlar. Çin bir dünya devi oldu. 2050’de dünya üretiminde birinci sıraya oturacak, bu biliniyor. Rusya’nın da siyasi gücü ortada. Bu tabloda enerji her şeyin temel dinamiği.
- Bu noktada, gelecekteki dengeleri temelinden etkileyecek olan bence, ABD’nin kaya gazı ve petrolünü keşfidir. Bu her şeyi değiştirecek çünkü enerji maliyetlerini 3 sente düşürmesi, neredeyse Suudi Arabistan ile başa baş noktaya getiriyor ABD’yi. Sırf bu sayede bile, ben bundan sonra ABD’den kötü bir ekonomik gösterge gelmeyeceği kanaatindeyim. ABD, ekonomik olarak dünyanın lideri konumunu en az 200 yıl daha sürdürür.
- Türkiye’ye gelince... Enerji oyununda Türkiye, son yıllarda önemli bir rol oynamaya başladı. Arz noktaları ile tüketim noktalarını buluşturma özelliğini öne çıkartarak, Şahdeniz, Tanap, Irak petrolü gibi önemli stratejik enerji hamleler yaptık Türkiye olarak.
- Şimdi Putin’in ‘Güney Akım’ yerine ‘Türk Akım’ı tercih etmesi, aslında Türkiye’nin olduğu kadar Rusya’nın da avantajına. Daha düşük maliyetli bir yatırım çünkü bu. Ancak ‘Türk Akım’ın henüz hiçbir detayı netleşmiş değil. Sadece konuşuluyor ve üzerinde çok spekülasyon yapılıyor. Biraz bekleyip görmek lâzım. Önemli soru işaretleri de var aslında ama elbette pozitif bir gelişme. İhtiyatlı olmakta fayda var. Türkiye’nin enerji merkezi olma özelliğine çok önemli bir artı bu proje.
- Ne kadar çok enerji hattı bizimle bağlantılı olursa bu Türkiye’nin her anlamda avantajına. Türkiye’nin önemi konusunda farkındalık yaratan bir gelişme oldu ‘Türk Akım’.
- Rusya, Hazar, İran, Irak ve Doğu Akdeniz’e kadar olan bütün coğrafyanın arz noktalarının Türkiye’den bağımsız şekillenmediğinin Avrupa tarafından görülmesi gerekiyor. Avrupa’nın bu gerçeği görmesi, bunun farkına varması Türkiye açısından çok olumlu ve çok önemli.
