Meclis'e yakında yeni bir 'torba yasa tasarısı' geleceği konuşuluyor. Ve bu tasarının içinde, internet siteleri ya da sosyal medya platformlarından yapılan yayınlar ile ilgili yeni bir teklifin yer alacağı...
Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda dün, TÜBİTAK ödül töreninin ardından verilen resepsiyonda Ulaştırma Haberleşme ve Denizcilik Bakanı Lütfi Elvan'a, işin aslının ne olduğunu sordum.
Elvan, iletişime açık, sorulara samimi, net cevaplar veren bir isim.
Yine öyle davrandı ve "Evet" dedi, "Böyle bir teklif hazırlıyoruz ve Meclis'e sunacağız."
Teklif ne getiriyor?
- Sayın Bakan, tam olarak nedir getireceğiniz teklif?
İki madde var. İlki dün (önceki gün) açıkladığım ceza düzenlemesi. Yani internet ortamında, erişimin engellenmesi ya da içeriğin çıkartılması yönündeki mahkeme kararlarını uygulamayan şirketlere 500 bin TL'ye kadar para cezası verilebilmesi konusu.
- İkinci madde nedir?
İkincisi de şu... Kamu düzeni ve milli güvenlik ile ilgili olan hususlarda, eğer gecikmesinde herhangi bir sakınca varsa - ki Anayasamızın 22'nci maddesinde bu ifade ediliyor - Başbakanlık veya ilgili bakanlığın bildirimi ile işlem yapılacak.
- Yani TİB değil, Başbakanlık veya ilgili bakanlık mı engelleyebilecek erişimi?
Başbakanlık ya da ilgili bakanlık "Bu kamu düzeni ve milli güvenliği ilgilendiren bir husustur" diyerek durumu Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'na (TİB) bildirilecek. TİB de geçici olarak erişimi engelleyecek. Bu noktada 24 saat içerisinde mahkemeye başvurma zorunluluğu getirilecek. Ve TİB de, böyle bir durumda, erişimi engelledikten sonra hemen, 24 saat içerisinde mahkemeye başvuracak.
- Nihai kararı yargı verecek yani?
Evet. Mahkeme kararı ne ise o karar uygulanacak. Eğer mahkeme, erişimin engellenmesine veya içeriğin çıkarılmasına karar verirse, erişim engellenecek ya da içerik çıkarılacak. Eğer mahkeme, "Hayır erişim engellenmesin, içerik de çıkarılmasın" derse, o şekilde devam edecek.
Yeni bir internet yasağı mı geliyor?
- Bahsettiğiniz düzenleme hayata geçtiğinde yine, yasaklama eleştirilerine muhatap olmayacak mısınız?
Bakın, kesinlikle böyle görmemek, bu şekilde değerlendirmemek gerekiyor. Burada yaptığımız şey, sadece Anayasa'nın 22'nci maddesindeki (*) ifadenin gereği.
- Bu teklif ile Anayasa Mahkemesi'nden tekrar bir iptal kararı gelmesinin de önüne mi geçilmiş olacak?
Hayır. Bakın, o karar sonrası biz hukukçular ile birlikte, Anayasa Mahkemesi'nin iptal gerekçesinin şu olduğunu değerlendirdik. Yüksek Mahkeme'nin; 'herhangi bir hususun milli güvenliği tehdit edip etmeyeceği konusunda karar vermeye yetkili mercinin TİB olmadığı' görüşünden hareket ettiği görülüyor. Gelen bilgiler de bu değerlendirmemizi teyit etti. Dolayısıyla, yeni teklifte, böyle bir durumda yetkili kurum hangisi ise onun üzerinden hareket edilecek. Dediğim gibi, yaptığımız sadece Anayasa 22'nin gereği. Konu bu kadar net aslında.
(*) Anayasa Madde 22:
Herkes, haberleşme hürriyetine sahiptir. Haberleşmenin gizliliği esastır.
Millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlâkın korunması veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebeplerinden biri veya birkaçına bağlı olarak usulüne göre verilmiş hâkim kararı olmadıkça; yine bu sebeplere bağlı olarak gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emri bulunmadıkça; haberleşme engellenemez ve gizliliğine dokunulamaz. Yetkili merciin kararı yirmi dört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını kırk sekiz saat içinde açıklar; aksi halde, karar kendiliğinden kalkar.
İstisnaların uygulanacağı kamu kurum ve kuruluşları kanunda belirtilir.
