Önce 24 Şubat 2015 Salı günü Malatya’da meydana gelen kaza...
2 uçak aynı anda düştü, 4 pilot şehit oldu.
F-4 olarak bilinen, RF-4E tipi savaş uçaklarının kol uçuşu sırasında bulut içinde birlikte dağa çarptıkları, devam eden kaza kırım soruşturmasının ilk tespiti olarak kayıtlara geçti.
Malatya’daki ikili kaza ile birlikte F-4’ler ile ilgili tartışmalar sürerken, 5 Mart 2015 Perşembe, bu defa Konya’dan bir başka kaza haberi geldi. Eskişehir 1’inci Ana Jet Üs’sün 112’nci filosuna bağlı bir Fantom, tatbikat sırasında düştü. 2 pilot şehit oldu.
Modeli F-4E 2020 olan bu uçak da yine bir F-4’tü. Fantomların modernize edilmiş bir başka versiyonu...
Adından da anlaşılacağı gibi, tabi tutulduğu silah ve aviyonik sistem modernizasyonun ardından uçuş ömrü 2020 yılına kadar uzamış olan bir F-4.
Bu kazada da ilk bulgular, zorlu bir eğitim faaliyetinde, pilotaj kaynaklı bir kaza kırıma işaret ediyordu.
***
Art arda gelen kazalar ve 10 gün içinde verilen 6 şehit üzerine kamuoyundaki tartışma ciddi bir seviyeye ulaştı.
Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Akın Öztürk, önceki gün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında toplanan bakanlar kuruluna davet edildi. Orgeneral Öztürk, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve kabine üyelerine, hem kazalara ilişkin hem de F-4’ler ile ilgili bilgi aktardı.
***
Genelkurmay Başkanlığı da, bugün Eskişehir 1’inci Hava İkmal Merkezi Komutanlığı’na bir basın turu düzenliyor.
Bu merkez, Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan F-4E Fantom uçaklarından 28’inin modernize edildiği adres.
Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanı Hava Orgeneral Abidin Ünal, tura katılacak medya mensuplarına kapsamlı bir brifing verilecek. Dolayısıyla, kamuoyu yaşanan iki kaza, Fantomlar ve savaş pilotlarının eğitimleri konularında bilgilendirilecek.
Orgeneral Ünal’ın ev sahipliğinde gerçekleşecek olan faaliyete, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Öztürk’ün de katılması bekleniyor.
***
Eskişehir’de bugün verilecek olan brifing hangisine ve ne ölçüde yanıt verecek göreceğiz ama art arda gelen kazalar sonrası yanıt bekleyen sorulardan bazıları şunlar:
- Modernizasyon faaliyetlerine rağmen, F-4 savaş uçakları ömürlerini doldurdu mu?
- Fantomların, Hava Kuvvetleri envanterinden erken çıkarılması gibi bir olasılık var mı?
- Her iki kazada da pilotlar neden fırlatma kolunu çekemediler?
- Kazaların sebebi pilot hataları ise Hava Kuvvetleri’nin eğitimli savaş pilotu eksikliği mi var? Ya da eğitimler mi yetersiz?
- TSK’nın hava unsurlarının tatbikat takvimi ve eğitim uçuşları fazla mı yoğun? Böyle bir yoğunluk varsa, bu durum pilotları yoruyor, yıpratıyor olabilir mi?
- Mecburi hizmetin 15 yıldan 10 yıla düşürülmesi, Hava Kuvvetleri’nden sivil hava yollarına geçen pilot sayısındaki artış ve son yıllarda birçok TSK mensubunun mağdur olduğu davalar sebebiyle ayrılan personel, Hava Kuvvetleri’nde tecrübeli eğitimci zafiyetine mi yol açtı?
***
Bu sorular ve daha fazlası, bugün Eskişehir’de, gündemdeki konuda en yetkin komutana sorulacak.
Alacağımız yanıtların ana hatlarıyla;
- Uçaklarda teknik olarak herhangi bir sorun bulunmadığı, bakımlarının da eksiksiz yapıldığı,
- Başta ABD olmak üzere birçok ülkenin Hava Kuvvetleri’nin bu jetleri kullanmaya devam ettiği,
- Pilotların eğitim faaliyetlerinde hiçbir noksan bulunmadığı,
- Tatbikat ve eğitim programlarının, her zamankinden farklı olmadığı,
- Yaşanan kazaların pilotaj kaynaklı ve kötü bir tesadüf eseri maalesef art arda geldiği,
- Kaza - kırım raporlarının kesinleşmesinin ardından daha kapsamlı değerlendirmelerin yapılacağı ancak şu aşamada F-4’lerin envanterden düşürülmesi konusundaki planlamada herhangi bir değişikliğin düşünülmediği şeklinde olacağını tahmin ediyorum.
