Siz bu satırları okurken, biz Amerika Birleşik Devletleri (ABD) yolunda olacağız.
Perşembe günü (21 Haziran 2018) Teksas Eyaleti’nin Fort Worth kentinde Türkiye açısından önemli bir tören var.
İlk F35 savaş uçağının Türkiye’ye teslim töreni...
***
Amerikan Lockheed Martin firmasının ürettiği uçağın tam adı ‘F-35A Lightning II, Joint Strike Fighter”. Yani, F-35A Şimşek 2, Müşterek Taaruz Uçağı.
Beşinci nesil bu savaş uçağının en büyük özelliği radarlara görünmüyor olması. Radarların tespit edemediği, ‘hayalet uçak’ yani...
***
F-35, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 9 NATO üyesi ülkenin ortak projesi.
Tasarım hakları ve avionik sistem sırlarıysa üretici firma üzerinden tabii ki yine ABD’de. Projenin mali portesi toplamda 2 trilyon Dolar’ı aşıyor. 2 trilyon Amerikan Doları!
Türkiye, uçağın hem alıcılarından hem de üreticilerinden.
Ankara’nın alacağı toplam uçak sayısının 100 civarında olacağı belirtiliyor. Bu da Türkiye’nin ödeyeceği toplam tutarın bugünkü hesaplamalara göre 10 milyar Doların üzerinde olacağı anlamına geliyor.
Ancak F-35’lerin bazı kritik parçalarını üretmekte olan Türkiye, proje tamamlandığında uçaklara ödediği miktar kadar bir geliri buradan elde etmiş olacak.
Sadece üretimden alacağı pay değil, Türkiye açısından bir başka önemli nokta daha var.
Envantere girecek olan F-35’lerin konuşlanacağı Malatya, F-35’lerin bölgesel bakım merkezi olmaya en kuvvetli aday.
***
ABD’nin Fort Worth kendinde bulunan Lockheed Martin firmasının merkezinde Perşembe günü düzenlenecek törenle, Türkiye’ye ilk F-35 teslim edilmiş olacak.
Ancak o uçağın Türkiye’ye gelip göreve başlamasına daha bir yıldan fazla zaman var.
Türk pilotların F-35 eğitiminin de tamamlanacağı bu süre içinde ABD Kongresi’ndeki uçakların Türkiye’ye satışının engellenmesine yönelik girişimlerin akıbeti de netleşmiş olacak.
Washington DC’de bir kesim, Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini aldığı için F-35’lerin Türkiye’ye verilmesine karşı çıkıyor. Bu noktada teknik ve stratejik kaygılar öne çıkıyor. Bu endişeleri öne çıkaran Amerikalı senatörler konunun ABD için bir ‘ulusal güvenlik sorunu’na dönüşebileceğini söylüyorlar.
Ancak Kongre’deki muhalefette, Türkiye karşıtı lobi faaliyetlerinin etkisi de açıkça gözleniyor. Bu bir sır değil.
Senato’nun hem cumhuriyetçi hem de demokrat bazı üyeleri, Amerikalı Rahip Andrew Brunson’un halen Türkiye’de tutuklu bulunmasını gündemde tutmaya devam ediyorlar.
***
F-35 projesinin takviminde öngörüldüğü şekilde, Türkiye’ye ilk uçağın resmi teslim töreni iki gün sonra Teksas’ta yapılacak.
Uçağın Türkiye’ye fiili teslimi, yani Malatya’ya gelişine kadar geçecek olan sürede de, Amerikan yönetiminin tavrı ve Kongre’deki havanın varacağı nokta, Ankara tarafından dikkatle takip edilecek.
Yani Ankara Washington DC hattındaki F-35 gündemi ve tartışması, Perşembe günkü teslim töreninden sonra da devam edecek.
