SYRİZA, PASOK mu olacak?
SYRİZA’nın önünde iki yol var. Birincisi ilkelerinden taviz vermeden ülkeyi krizden çıkarmak. İkincisi ise prensiplerinden taviz vererek ülkeyi kurtarırken kendisini krize sokmak. Nereden bakılırsa bakılsın gerçekten zor ve heyecan verici bir sınav. Programından taviz vermeden vaatlerini yerine getirirse sadece Yunanistan’ı kurtarmakla kalmayacak dünyaya esin kaynağı olacak.
Geçmişte tecrübe edilen radikal hareketlerin sınavından şimdi SYRİZA geçiyor. Önündeki en büyük engel ise seçim öncesi iktidara gelebilmek için yaptığı ütopik vaatler. Halk, bir müddet SYRİZA’ya sempati ile bakıp başarılı olması için zaman tanıyacaktır. Ancak yaşamında bir iyileşme göremezse verdiği desteği geri alacaktır.
SYRİZA’nın ekonomiyi, siyaseti ve yönetimi yeniden yapılandırma vaadi onu iktidara taşıdı. Ancak iktidarda kalabilmesi için bu vaatlerini yerine getirmesi gerekecek. SYRİZA’nın başarısı küresel kapitalizm hegamonisinden bir gedik açılması anlamına gelecek.
Çipras’ın başarısı ne anlama geliyor?
Çipras’ın başarması durumunda sol, Avrupa’da ve Latin Amerika’da ciddi bir alternatif haline gelecek. Onun başarısı en başta İspanya’da Podemos’u cesaretlendirecek. Kapitalizmin zorunlu seçenek olmadığı dünyaya gösterilecek. SYRİZA sözcüleri zaten kendilerini ‘Avrupa’nın alternatifi olarak tanımlıyorlar.
SYRİZA’nın başarısız olması durumundaysa hem Yunan ekonomisi batacak hem de sol seçenek bir kez daha tükenecek. AB sistemi ve Euro daha sert biçimde sorgulanmaya başlayacak. Yunan halkı acının şurubu bir müddet daha içmeye devam edeceği görünüyor. SYRİZA, propaganda ve vaatlerinde gösterdiği yaratıcılığı iktidarda da gerçekleştirebilirse büyük devrimi o zaman yapmış olur.
SYRİZA’nın önünde başarmaktan başka bir seçenek bulunmuyor. Gerçekçi olmak gerekirse kısa sürede çöken bir ekonomiyi ayağa kaldırması da pek olası görünmüyor. Ekonomistler, temkinli ve bekleyip görelim tavrındalar. Çünkü sorun sadece Yunanistan’la ilgili değil. Avrupa ekonomileri büyük durgunluk yaşıyor.
İtalya, İspanya ekonomilerine dair ciddi kriz uyarıları yapılıyor. Diğer taraftan AB’nin içinde yaşadığı sorunlar ve İngiltere-Almanya rekabeti ontolojik sorunlar yaratıyor. AB’yi sonlandırmaya kadar varan radikal eleştiriler var.
Yeni bir Yunan trajedisi mi?
Ekonomik krizin hızla yapısal hale geldiği bir dönemde Yunanistan’a yapılacak kontrolsüz yardım Avrupa ekonomisini büsbütün batırabilir. Yardım yapılmadığı takdirde ise Yunanistan da çok daha büyük sorunlar oluşabilir. Dolayısıyla Yunanistan’ın yaşadığı kriz tekil bir sorun olmaktan çok yapısal ve kapsayıcı bir iyileştirme planı gerektiriyor.
SYRİZA’nın ilkelerinden taviz vermesi onu PASOK’laşma tuzağına düşürebilir. Radikal sol bir hareketin sosyal demokrasiye evrilmesi bir yere kadar anlayışla karşılanabilir. Ancak Çipras oligarklara boyun eğer ve Yunanistan’da devlet reformunu gerçekleştiremezse ilk seçimde iktidarı kaybedecektir.
Son tahlilde SYRİZA’nın önünde PASOK veya yeni Demokrasi olmak arasında fazla seçenek bulunmuyor. Çipras ne tür bir eylem planı yaparsa yapsın başarısı Türkiye’yle daha fazla işbirliğinden geçiyor. Yunan halkı, ‘Atina’da AB bayrağı görmektense Türk bayrağı görmek istiyoruz’ diyebilir.
