Bugüne kadar birçok kez “başkanlık sistemimiz ABD gibi olsun” dediğimiz ülkede yeni Başkan Trump çıktı ve seçim öncesi kampanya sürecinde verdiği sözü tuttuğunu, “bazı Müslüman ülkelere vize vermeyeceğini” açıkça söyledi, kararname çıkardı.
ABD’de kitlesel toplum tepkilerine, protestolara da devlet karışamayacağı için bu karara ülke çapında ve diğer ülkelerde de tepkiler oldu ve ABD yargısı “Başkan Trump’ın bu kararının uygulanamayacağını” bildirdi.
Trump bu mahkeme kararının temyizi için üst mahkemeye gitti ama orada da ret edildi.
Şimdi bizim “ABD’de de başkanlık var ama orası en ileri demokrasi” demeden önce oturup dürüstçe düşünmemiz ve tartışmamız, karşılaştırmaları doğru şekliyle yapmamız gerekiyor.
Anayasa slogan değil
Halkın hala referandumda neyi oylayacağını tam olarak anlamamış olduğu, birçok kişinin bunu hala “bir parti tarafı tutma, kutuplaşmada taraf olma” zannettiği kamuoyu araştırmalarında da çıkıyor, sosyal medyada da gözlenebiliyor.
Halkın anlamadığı konuların başında “yapılanın bir rejim değişikliği olup olmadığı” var.
Bu nedenle “Hayır efendim bu sadece değişimdir. Karşı çıkanlar değişime direnmektedir” sözleri yeni anayasa ve onun temelini oluşturan başkanlık sistemini anlatmaya yeterli değil.
Yapılacak değişikliğin “rejim değişikliği olup olmadığı” net şekilde açıklanmalıdır.
MİLLİ İRADE- Örneğin milli iradeyi, egemenliği temsil eden TBMM, buradaki (muhalefet dahil) milletvekillerinin yetkileri “parlamenter sisteme kıyasla nasıl değişecek, sözlü sorular, gensoru hakkı ve diğer hangi yetkiler onlardan alınacak” bu açıklanmalıdır.
BAĞIMSIZ YARGI-ABD’de “tam bağımsız ve güçlü bir yargının olması” sayesinde Başkan Trump’a karşı çıkabilen yargı, Türkiye’ye getirilecek sistemde “çoğunu başkanın, geri kalanı onun parti çoğunluğunun seçeceği” yargı üyeleriyle herhangi bir itirazda bulunabilecek midir?
ABD’de başkan ancak “Senato’nun önerisi ve onayı” ile yargı üyesi atayabilir, bugüne kadar 11 üye Senato tarafından ret edilmiştir, bu Türkiye’de mümkün olacak mı?
TEK MECLİS- ABD’de başkanı denetleyen, milletvekilleri doğrudan halk tarafından seçilmiş 2 ayrı meclis varken bu denetim “parti çoğunluğuna başkanın sahip olduğu tek meclis”te nasıl mümkün olacaktır?
Kutuplaştırmayla olmaz
Başkanın istediği her konuda kararname yapacağı, istediği anda Meclis’i feshedeceği bir sistem “demokrasi” olarak kalıyor denebilir mi? ABD’de Başkan ancak “Senato’nun önerisi ve onayı” ile yargı üyelerini atayabilir. Bugüne kadar 11 üye Senato tarafından ret edilmiştir.
Bütün bu somut veriler ve nedenlerle yeni anayasa halka sloganlarla anlatılmamalıdır.
“Neden Evet diyoruz, çünkü PKK, HDP, FETÖ Hayır diyor, ondan” benzeri bir açıklama, bilimsel bir konu olan ve “demokrasi”nin tek tartışma olması gereken bir referandumda yanlıştır.
Kimin ne dediği değil, hangi kararın ülke için doğru olacağı önemlidir!
