Son KHK’larda en çok tepki toplayan maddelerden biri “Darbe girişimine karşı mücadele eden, terör olaylarının bastırılmasına neden olan ‘siviller’e yargı muafiyeti getirilmesi” oldu.
11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de yaptığı açıklamada iyi niyetle bir uyarıda bulunmuş, 696 sayılı bu
KHK için:“Yazımındaki ‘hukuk diliyle bağdaşmayan muğlaklık’ hukuk devleti açısından kaygı vericidir. İlerde hepimizi üzecek olaylara ve gelişmelere fırsat vermemek için gözden geçirileceğini ümit ediyorum” demişti.
Tekrar hatırlamamız gerekir ki bu KHK’lar için artık Anayasa Mahkemesi, Anayasa’nın kendisine verdiği denetleme görevini yapmıyor.
Yapsaydı, bu tür “hukuk devleti olmanın kurallarına aykırı” KHK’lar için önce tarafsız Anayasa hukukçularından görüş alınması, sonra da Meclis’in nitelikli çoğunluğu tarafından karar verilmesi gerektiğini, böyle bir KHK’nın geçmiş ve gelecekteki ilgili olaylarda “hatası olan sivilleri” bile koruma altına alacağını bildirirdi.
Sivil-resmi farkı
Gül’ün uyarısına Ak Parti Genel Başkan Yardımcısı Bülent Turan’ın verdiği cevap;
“Hükümetimiz belli, yürütmenin başı belli, ilgili Bakanlık belli. KHK, bu konuyla ilgili kurumlarla görüşülerek çıkarıldı.
Daha eski düzenlemede ‘resmi görevliler’ için bu hak verilirken rahatsız olmayanların bugün rahatsız olmasını çok üzülerek karşılıyorum, kim olursa olsun” şeklinde…
Bu cevapta iki önemli nokta var; birincisi belirttiği kurumların bu kadar önemli, hukuki yanlışlara yol açabilecek ‘uzman hukukçuları ilgilendiren’ bir karar için yetkili görülmesidir.
Önde gelen Anayasa hukukçuları “bu kararı önceden hiç duymadıklarını” söylüyorsa acaba hangi hukukçuların görüşü alındı, bunların isimleri verilemez mi?
İkincisi, devletin resmi güvenlik güçlerinin “hukuka uygun davranma” zorunluluğudur, sivillerle fark budur. Resmi görevliler, sivillerin yapabileceği yanlışları yapmamak üzere eğitilmişlerdir.
Geçmiş ve gelecek
CHP “Bu hüküm örtülü af getirmektedir, iktidar eliyle silahlı çete kurma maddesidir, AYM’ye gideceğiz” diyor.
Genel Başkanı Kılıçdaroğlu “15 Temmuz eylemlerini ve olaylarını Saray’a gittiğimde konuştuk, Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bahçeli oradaydı ve ‘sivillerin eylemleri’ konusunu konuşmuştuk, hepsi hak vermişler ve soruşturulacağını söylemişlerdi. Sözlerini tutmadılar” diyor.
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener “Sivillere ‘darbe isnadıyla silah kullanma hakkı verilmesi’ ülkeyi bir iç savaşa çekebilir” diyor. Ki en hafifinden “Anayasal hak olan bir gösteri sırasında veya bir tartışmada bile masumların öldürülmesine’ yol açabilir.
İstanbul Barosu eski Başkanı Ümit Kocasakal da diğer hukukçular gibi, bunun “kanlı çatışmaların fitilini ateşleyebilecek bir düzenleme olduğunu” söylüyor.
Tepki bildiren, uyaran tüm uzman ve siyasetçilerin hepsi haksız olamayacağına göre son KHK’ların tekrar gözden geçirilmesi doğru yöntem olacaktır.
Türkiye’nin bir kaos yaşamaması için uzlaşma ve hukuka uygunluk şarttır.
