Evet içim kan ağlıyor bu satırları yazarken. Yazılı basın eriyip gidiyor her geçen gün. ABD’de yapılan araştırmaya göre artık yüzde 62 haberleri gazeteden değil, sosyal medyadan takip ediyor.
Sanırım ailem beni bu konuda hiçbir zaman anlamayacak. Sabah kahvaltı, saatler süren yol derken elimde telefon en az 10 gazetenin birinci sayfasına bakmış, hatta birkaç gazetenin de iç sayfalarını okumuş oluyorum. Zaten bütün haber kanallarının ve gazetelerinin uygulamaları telefonda yüklü. Hepsi son dakikaları daha hızlı ‘bildirim’ atabilmek için birbirleriyle yarışıyor. Günün öne çıkan köşe yazılarını derleyip yollayan uygulamalar bile var. Yani, mesai başlamadan, elime gazete kağıdı değmeden gündeme hâkim olma şansım var artık...
10 kişiden 6’sı sosyal medyadan okuyor
Bizden bir önceki kuşak tuhaf buluyor bunu. İlle de o kâğıda değmek istiyorlar ‘okumuş’ olmak için. Ama kötü haber. Maalesef sayıları artık giderek azalıyor. Yazılı basın kan ağlıyor uzun süredir. Tirajlar yerle bir... Türkiye’de ne çınarlar yenik düştü de önce dijital olarak var olmaya çalıştılar, sonra yok olup gittiler. Yurtdışında da durum benzer. Daha iki ay önce 30 yıllık İngiliz The Independent yazılı basına veda etti. Gazetenin artık sadece internet üzerinden yayınlanacağını duyurdu. Ama işte suçlu tam da biziz...
ABD’nin ünlü araştırma şirketi Pew yapmış araştırmayı. Buna göre ABD’de halkın yüzde 62’si haberlere artık sosyal medya üzerinden ulaşıyor. Üstelik yüzde 18’i bunu ‘çok sık’ yaptıklarını söylüyor. Rakamdaki artış gerçekten dikkat çekici. 2013’te aynı ankette oran yüzde 42’ydi. Yani sadece 3 yılda sosyal medyadan haber takip edenlerin oranı yüzde 20 arttı. Facebook’tan haber takibi yüzde 47’den 66’ya; Twitter’dan haber takibi ise yüzde 52’den 59’ya yükseldi. Akıllı telefonlar, tabletler, saatler derken 3 yıl sonrası gelin siz düşünün...
En çok Facebook’tan haber takip ediliyor
Peki, en çok hangi sosyal mecra mı kullanılıyor? Hayır, Twitter değil. En çok haber okunan platform yüzde 44 gibi açık ara farkla Facebook. Çünkü ankete katılanlara göre birçoğunun “önüne çıkıyor” bu haberler. Onlar da tıklamak zorunda hissediyor. Ankette Twitter ise açıkçası beni şaşırttı. Araştırmaya katılanların yüzde 10’u YouTube’dan haber takip ederken, Twitter’dan haber okuyanların oranı yüzde 9. Bunda tabii Twitter kullanıcılarının sayısı ile Facebook ve YouTube kullananların sayısı arasındaki büyük fark da etkili. Araştırmaya katılanların yüzde 68’inin Facebook hesabı varken, sadece yüzde 16’sının Twitter’ı var.
Gündemi takip edenlerin çoğu 49 yaş altı ve kadın
Kim bunlar peki, onu da merak ettiniz değil mi? Çoğu açık ara farkla beyaz, ABD Başkanı Obama’nın partisi Demokrat Parti seçmeni ve en az lise mezunu. Facebook, Twitter ve Instagram’dan haber takip edenlerin çoğu kadın. YouTube ve LinkedIn’cilerde erkekler ağırlıklı. Facebook’tan haber okuyanların yüzde 31’i 18-29, yüzde 38’i 30-49 yaş arasında. Twitter’da ise oranlar yüzde 38 ve yüzde 39. Yani anlayacağınız kaba hesapla Facebook ve Twitter’dan haber okuyanların yüzde 34.5’i 29 yaşın altında. 30-49 yaş arasındakilerin oranıysa yaklaşık yüzde 38.5.
Yüzde 22 gece bülteni izliyor
Gazetelerin hali fena dedik. Televizyoncular ise durumu biraz kurtarıyor. Sosyal medyadan haber takip edenlerin çoğu televizyondan da haber izlediklerini söylüyor. Yerel kanallar diğerlerine oranla daha ağır basıyor. Haber izleyeceklerin yaklaşık yüzde 22’si ise gece haberlerini izlemeyi seçiyor. Twitter kullanıcıları neredeyse hiç gazete kağıdına elini sürmüyor. Onun yerine bol bol haber sitelerine giriyorlar. Gazete okuyan Twitter kullanıcılarının oranı sadece yüzde 8.