Son 50 yıla baktığımızda kadınlar olarak en az ev işi yaptığımız yıldayız. Ancak araştırmalara göre yakın zamanda erkekler bize evde pek de yardımcı olacakmışa benzemiyor.
Yeni neslin kadınları olarak öncekilere oranla çok şanslıyız. Hayatımızı kolaylaştıracak onlarca ürün, kendimize ayıracak daha çok vaktimiz var. Ama yıllar da geçse omuzlarımızdaki ev işi yükü değişmiyor. Hâlâ birçok evde temizlikten de yemekten de kadınlar sorumlu. Evet, belki geçmişe göre biz ev işine daha az, erkekler daha fazla zaman harcıyor. Ama yeterli değil. Belki de yanlış zamanda doğmuşuz… Çünkü uzmanlara göre kadın ve erkeklerin ev işlerine eşit vakit ayıracağı en yakın tarih 2050.
Her geçen yıl daha az ev işi...
İngiltere’nin önde gelen üniversitelerinden Oxford’da yapılmış araştırma. Hem de tam 50 yıl boyunca 19 farklı ülkeden toplanan verilerle... Araştırmanın başında bir Türk araştırma görevlisi, Evrim Altıntaş ve Oriel Sullivan var. 20-59 yaş arasındaki evli çiftlerin temizlik, çamaşır ve yemek yapmaya harcadıkları süre kıyaslanmış. Araştırmanın sonuçlarına göre, 1961’de bir kadın ev işlerine ortalama 3 saat 39 dakika harcıyormuş. 1987 yılında bu süre 2 saat 48 dakikaya, 2005’te ise 2 saat 2 dakikaya inmiş. Yani anlayacağınız hem gelişen teknoloji hem de kadınların da çalışmaya başlaması ev için harcadığımız zamanı azaltmış. Kadınların temizlik süresi azaldıkça, aksine erkeklerin harcadığı zaman artmış. Ama tabii aynı hızda olduğunu söylemek zor...
Kadın erkek eşitliği kağıt üzerinde
1980’li yıllardan bu yana feminizm yükselişte. Güya kadın ve erkekler her geçen gün daha da eşit hale geliyor. Ama işte maalesef kâğıt üstünde. Hangi erkeğe sorsam evde eşine yardım ettiğini ya da evlendiğinde üşenmeden edeceğini söylüyor. Ama araştırmaya göre ev işlerinin yükü hâlâ kadınların sırtında. Eğitim ya da çalışma saatleri arttıkça kadınların ev işi yapma zamanı da bir o kadar azalıyor. Ama ne olursa olsun ortalamaya vurduğunda karne çok parlak değil. Kadınlar erkeklere göre günde en az 74 dakika daha fazla ev işi yapıyor. Yine de hiç yoktan iyidir. Çünkü 1961’de aradaki fark 3 saat 15 dakikaymış. 1987’de fark 2 saat 5 dakikaya, 2000’de ise 1 saat 25 dakikaya inmiş. Yani aslında her geçen gün eşitlenmek adına iyiye giden bir durum var.
Araştırmacılara göre biz 70-80 yıllık bir sürecin tam da ortasındayız. Bu hızla giderse 2050’de evde iş yükü eşit olan bir toplum olabiliriz.
İskandinav ülkeleri yine önde...
Tabii ülkeden ülkeye de durum değişiyor. Şu anda bile durumun neredeyse eşit olduğu ülkeler var. Önce kötü örnekle başlayalım. Gelenek görenekleriyle ve de büyük aile yapısıyla bilinen İtalya’nın kadınları araştırmanın en çok çalışanları. Bunun bir nedeni de İtalyan erkeklerinin en az ev işi yapan olması... En son rakam 2008’den. İtalyan kadınlar günde 3 saat ev işi yaparken, erkeklerin ortalama süresi 38 dakikada kalmış. İspanya, Polonya ve eski Sovyet ülkelerinde de kadınlar ve erkekler arasındaki uçurum büyük. Eşitlik ve refah denince ilk akla gelen İskandinav ülkeleri bu araştırmada da farkı açıyor. Norveç, Finlandiya ve Danimarka’da kadın ve erkekler arasındaki süre farkı günde yaklaşık bir saat.
