Tezkere ve sınırın ötesi...

Kuzey Irak’a yönelik sınır ötesi operasyon ve bunun iç hukuk bakımından altyapısı olan tezkere tartışmaları yıllardan beri yapılıyor Ankara’da. Muhalefet ve bazı çevreler 2003’ten beri bunun için sıkıştırıyor AKP iktidarını. PKK terörünün tırmanış gösterdiği, büyük boyutlu terör saldırılarının meydana geldiği hemen her dönemde herkesin aklına sınır ötesi operasyon geliyor.

Sınır ötesi operasyonun neyi ne kadar çözebileceği ayrı konu. O pek fazla tartışılmıyor. Sınırın ötesinde neyle karşılaşılacağı da...

Meclis’ten tezkere çıkarılıp sınır ötesi operasyon yetkisinin hükümetin cebinde olmasını Genelkurmay da istiyor. Genelkurmay da gerektiğinde sınır ötesi operasyon yapabilmenin terörle mücadeleyi etkinleştirebileceğini öngörüyor. Bunu yakın geçmişte Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt ve Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral İlker Başbuğ da ayrı ayrı açıkça ifade ettiler.

Asker doğal olarak bu konuda topu siyasi otoritenin, hükümetin önüne bırakıyor; “Direktifi verin biz gereğini yapalım” diyor.

Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt Mayıs ayında Harp Akademileri Komutanlığı’nda gazetecilerin sorusunu yanıtlarken sınır ötesi operasyon için “siyasi direktif bekliyoruz” demiş ve son derece çarpıcı bir olasılığın da altını çizmişti:

“Oraya gittiğimizde karşımıza kimin çıkacağı belli olmaz. Peşmerge mi çıkar, ABD askeri mi çıkar? Bu yüzden direktifin belirlenmesi lazım...”

İşte şimdi hükümet bu direktifi belirlemeye çalışıyor. Bayram sonrasında Meclis gündemine gelmesi beklenen tezkerenin bir yandan Birleşmiş Milletler şartı ve uluslararası hukuka uygunluğu yönünde titiz bir hukuk çalışması yürütülüyor. Diğer yandan da sınırın ötesinde askerin neyle, hangi güçle karşılaşabileceğinin olasılıkları irdeleniyor. Yani tezkere sonrasında Genelkurmay’a Başbakan imzasıyla verilecek siyasi direktifin çerçevesi çizilmeye, ABD güçleri ile karşı karşıya gelmek de dahil her türlü olasılığa karşı izlenecek yol haritası oluşturuluyor.

Bütün bu teknik hazırlıklar yapılırken acaba hükümetin niyeti de MHP’nin çok sık dillendirdiği gibi tezkere çıksın ve bir an önce Türk Ordusu Kuzey Irak içlerinde PKK avına çıksın yönünde mi?

Hayır değil.

Hükümet bir süre öncesine kadar sınır ötesi operasyona karşıydı. Şimdi son çare olarak bu yolu da açıyor ama, son çare olarak; önce diğer yolları, diğer kanalları sonuna kadar zorlayarak, sınır ötesi operasyon dışındaki bütün yolların tüketilmesinden sonra...

Muhtemelen bayram sonrasında tezkereyi Meclis’ten geçirecek. Fakat hemen uygulamak, Genelkurmay’a “girin” talimatı vermek yanlısı değil hükümet. Yetkiyi cebine koyup bir süre bekleyecek. Diplomatik kanalları sonuna kadar zorlayacak. İstanbul’da yapılacak olan Irak’a komşu ülkeler toplantısı beklenecek. Burada hem ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice hem de Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ile konu ele alınacak. Ardından Kasım ayında Başbakan Erdoğan’ın Washington ziyareti var. Orada ABD Başkanı George Bush ile son derece kritik bir görüşme yapacak Erdoğan. Kuzey Irak’taki PKK varlığının Türkiye, Irak ve ABD’nin işbirliği ile bitirilmesi için bu görüşme muhtemelen son pazarlık olacak. Buradan da sonuç çıkmaz ise hükümet “bütün yolların tüketildiğini” varsayarak son seçeneği, yani tek başına sınırötesi operasyon tercihini uygulamaya koyacak...

Şu anda tezkere ve sınırötesi operasyon konusunda hükümet kanadından yansıyan hava bu...