Erdoğan’ın 10 bin dolarlık gelir hedefine az kaldı

Başbakan Tayyip Erdoğan bir yıl önce “2013 yılında kişi başına milli gelir 10 bin dolara çıkacak” dediğinde pek inandırıcı bulunmamıştı. Ama Başbakan ısrar etti, 22 Temmuz seçimleri öncesinde de “Hedefimiz ikinci iktidar dönemi sonunda yani 2012 yılında kişi başına 10 bin dolarlık kişi başına gelir seviyesine ulaşmaktır” dedi.
Yine iddialı, abartılı bir hedef olarak görüldü Başbakan’ın sözleri. Ancak döviz kurlarının geldiği seviyeye bakılırsa bu hedef çok da hayali değil.
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın 2008 bütçe tasarıyla ilgili olarak dün düzenlediği basın toplantısında açıkladığı bazı rakamlar da 10 bin dolarlık kişi başına milli gelir hedefinin çok uzak olmadığını gösteriyor.
Unakıtan bu yıl 489 milyar dolar civarında gerçekleşeceği tahmin edilen gayri safi milli hasıla büyüklüğünün 2008’de 520 milyar dolara ulaşacağını söylüyor.
Yine Unakıtan’ın verdiği rakamlara bakılacak olursa bu yıl ortalama dolar kurunun 1,323 YTL, 2008’de ise 1,3776 YTL olacağı varsayılmış. Şu anda 1,2 YTL civarında seyreden dolar kurunda önümüzdeki aylarda ve 2008’de ani bir sıçrama olmaz ve trend son birkaç yıldaki gibi YTL’nin dolar karşısında değer kazanması yönünde devam ederse gayri safi milli hasılanın 600 milyar doları aşması da sürpriz olmayacak.
Maliye Bakanı kişi başına milli gelir rakamının 2008’de 7 bin doları geçtiğini de haklı bir övünçle ilan ediyor. Hem de halen 1,2 YTL seviyesindeki dolar kurunun 2008 sonunda 1,4 YTL’yi aşabileceği varsayımıyla. Yok eğer dolar bugünkü düzeylerinde seyredecek olursa o zaman Türk halkı dolar bazında daha da zenginleşmiş olacak; kişi başına gelir belki de 7.500 dolar olacak 2008’de.
Kişi başına milli gelir rakamı AKP’nin iktidarı devraldığı 2002’de 2.600 doları bile bulmuyordu. Ama yine unutmamak gerekiyor ki 2002’deki dolar kuru bugüne göre çok daha yüksekti. Aradan geçen 7 yıl içinde Türkiye’de enflasyon yükseldi ama dolar kuru bunun aksine düştü. O nedenle de 2002 yılında 180 milyar dolar olan Türkiye’nin milli geliri reel olarak yüzde 40 artmış olmasına rağmen dolar olarak yüzde 160 arttı. Kişi başına milli gelir de Türk Lirası ihracatçı ve sanayicilerin arzuladıkları gibi enflasyona paralel biçimde değer kaybetmiş olsaydı bugün muhtemelen kişi başına gelir 7 bin dolar değil bunun sadece yarısı kadar 3500 dolar civarında olacaktı.
Eğer döviz kurlarındaki gelişme trendi ve YTL’nin değerlenmesi sürerse 10 bin dolarlık kişi başına gelir hedefine Başbakan’ın verdiği 2012 tarihinden daha erken ulaşılacak gibi gözüküyor.
Ayrıca Türkiye İstatistik Kurumu’nun yürüttüğü milli gelir hesaplarını AB ile uyumlulaştırma çalışmaları sonucunda rakamın yüzde 20 civarında büyümesi de sürpriz olmamalı. Bu durumda 2008 yılında kişi başına gelirin 8.500 dolara çıkması ihtimali var.

Tabii ki kurlar böyle devam ederse.
Rüzgar ters eserse, YTL 2003’ten beri kazandığı değeri bir kaç ay içinde kaybedebilir. O zaman da tıpkı 2001 krizinde olduğu gibi bir gecede yeniden fakirleşiriz. 10 bin dolarlık gelir hedefi de işte o zaman hayal olur...