Şubat’ta sanayi üretimi

Sanayi üretimi Şubat sonuçları TÜİK tarafından dün sabah yayınlandı. Dışarıda işim vardı. Cep telefonumdan açıklamayı okudum. Toplam sanayi üretiminin geçen yıla göre yüzde 4.4 arttığını görünce çok şaşırdım. Yüzde 2’nin altında bekliyordum.

Bilgi Üniversitesi’ne dönünce hemen verileri indirdim. Bir kez daha şaşırdım. Şubatta geçen yıla göre üretim artışı yüzde 1.6 çıkıyordu. Acaba nerede hata yaptım diye mecburen sayıları baştan sona kontrol etmek zorunda kaldım.

Sonunda durum anlaşıldı. Normalde önce düzeltme yapılmamış seri ile verilir. Bu kez takvim ve mevsim etkisi arındırılmış serilerle başlıyor. Ama bunu belirtmiyor. Tablonun ayrıntısına inince görülüyor. Benzer hataların sık tekrarlandığına dikkat çekerim.

Sanayide sorunlar sürüyor

Biz gene düzeltilmemiş verilerle başlayalım. Geçen yıla göre toplam sanayi artışı yüzde 1.6’ya geriliyor. Küresel kriz sonrasının en düşük Şubat artışıdır. İmalat sanayi biraz daha canlı duruyor: yüzde 3.8. Geçen yılla aynıdır. Yıllık ortalamalar bu eğilimi doğruluyor. Artış hızı toplam sanayide yüzde 2.2’ye, imalat sanayiinde yüzde 2.4’e iniyor. Tahmin ettiniz; küresel kriz sonrasının en düşük değerleridir.

Esas kötü haber elektrik-gaz-buhar-iklimlendirme üretiminden geliyor. Şubat’ta geçen yıla göre yüzde 8.4 azalıyor. Yıllık ortalama artış da yüzde 1.8’e geriliyor. Ekimden bu yana ekside seyrettiğini ve düşüşün giderek hızlandığını gözlüyoruz.

Toparlanma umudu var mı?

Konjonktür açısından takvim ve mevsim etkisi arındırılmış veriler önem kazanıyor. Yakın geçmişi görmeyi sağlıyor. Ocak’tan Şubat’a üretim toplamda yüzde 1.5, imalat sanayiinde yüzde 2 artıyor. Ama elektrik-gaz üretimi yüzde 1.9 düşüyor.

Özellikle imalat sanayiinde hareketlenme konjonktür için iyi haberdir. Milli gelir ve büyüme için kritik göstergedir. Aralıkta çok sert düşüş yaşanmıştı. İki aydır güçlü artışlar geliyor. Umut veriyor.

Öte yandan elektrik-gaz üretiminde (ve tüketiminde) düşüş kötü haberdir. Üstelik imalat sanayiinde üretim artışı ile çelişiyor. Nasıl oluyor? Bilmecenin cevabını bilmiyorum. Ama beni tedirgin ediyor. Umut verici değildir.