Steve Jobs

Küresel karamsarlara İngiliz Merkez Bankası Başkanı Merwyn King de katıldı. “Yaşadığımız mali kriz en azından 1930’lar kadar, hatta gelmiş geçmiş en ciddi krizdir” dedi. “Tüm krizlerin ağababası” ifadesini 2008 sonbaharında kullanmıştım.

İçeride Merkez Bankası döviz piyasasında bu raundu zorlanmadan aldı. Kararlı müdahalesi işe yaradı. Döviz sepeti bir ara 2.22 TL’yi görmüştü. Haftayı 2.15 TL ile kapadı. “MB 1: Piyasa: 0” başlığı yakışırdı. Maçın daha bitmediğini hatırlatalım.

Ağustos dış ticaret endeksleri TÜİK tarafından açıklandı. Miktar endeksleri eğilimi daha iyi görmeye izin veriyor. Takvim ve mevsim etkisi temizlenince, Temmuz’a kıyasla ihracatta yüzde 5 artış, ithalatta yüzde 5 düşüş var. Dış açık açısından iyi haberdir.

Hazine ikinci çeyrek kamu borç stoğu verilerini yayınladı. Milli gelire oranına bakıyoruz. AB tanımlı brüt borç yüzde 40’a, net borç ise yüzde 25’e geriledi. İkisi de kriz öncesi değerlerin altındadır. İlginç ek bilgiler var; ayrıca bakacağım.

Sıra dışı bir yaşam

Steve Jobs üzerine yazmayı düşünmüyordum. Modayı izlemeyi pek sevmem. Tersine, akıntıya karşı gitmekten hoşlanırım.

Ayrıca sağlığında da o kadar ilgimi çekmemişti. Yaşamının sadece profesyonel yanı hakkında bir fikrim vardı.

Wikipedia sağolsun. Gerçekten sıra dışı bir hayat hikayesi ile karşılaştım. Biyolojik baba Suriyeli müslüman, Anadolu kökenli bir Ermeni ailesi yetiştiriyor. Eğitimle arası iyi değil. Budist, çocuklarından biri evlilik dışı, vs.

Kişisel serveti 8.4 milyar dolar hesaplanıyor. Pankreas kanserine yakalanıyor. Paranın, ünün ve saygınlığın gücü kadere yetmiyor. Kariyerinin zirvesinde, genç sayılabilecek yaşta ölüyor. Büyük bir trajedi!

Beni esas yazmaya iten Jobs için medyada çıkan methiyeler oldu. Deha, yüzyılın en parlak kafası, büyük vizyoner, vs. Doğrusu şaşırdığımı söylemeliyim. Abartılı geldi. Nedenlerini anlamakta zorlanıyorum.

Servetinin büyüklüğü mü? Olamaz çünkü sıfırdan başlayıp daha büyük servet edinen çok müteşebbis var. Servetini hayır işlerine, örneğin çevre ve sağlık sorunlarına harcaması mı? O yönde de bir işaret bulamadım.

Sayıların dili

Yazılan methiyeler Jobs’un yaşam kalitesine yaptığı önemli katkıya odaklanıyor. iPhone’un, iPad’in sağladığı imkanlar uzun uzun anlatılıyor. Gerçekten öyle mi? Serde iktisatçılık var, önce sayılara göz attım. Bugün itibariyle dünyada 30 milyon iPad ve 130 milyon iPhone satılmış. Üstelik bunun çoğunun ABD’de olduğunu kolayca tahmin ediyoruz. Halbuki dünyada 7 milyar insan yaşıyor. 5.5 milyar cep telefonu abonesi, 2.5 milyar internet kullanıcısı var.

iPhone’un cep telefonunda payı yüzde 2.2, iPad’in internet kullanımında payı yüzde 1.2 çıkıyor. Yani Jobs’un dehası sadece küçük bir azınlığı mutlu etmiş, Normaldir.

Müteşebbisin amacı kâr etmektir... kadar. Jobs da onu yaptı.

Dolayısı ile ters bir soru ile bitirebiliriz. Sizce bu sayılar 8.4 milyar dolar serveti meşru kılar mı?