“Onlar” grubu

Yeni Japon Başbakanı’nın konuşması mali piyasalara bomba gibi düştü. Kamu açığına ve borçlarına acil tedbir istiyor. ‘Gündeme iflas gelebilir’ diyor. Burnuma iç siyaset kokuları geldi. Reform karşıtlarının direncini Yunanistan örneği ile kırmaya çalışıyor.

Nisan dış ticaret endeksleri açıklandı. İthalat miktar endeksi yüzde 26, ihracat miktar endeksi yüzde 13 artmış. İki katı ediyor. İthalattaki tehlikeli patlama zaten dış ticaret sayılarında görülmüştü. Fiyat etkisinden kaynaklanmadığı kesinleşiyor.

Nisan ödemeler dengesi de yayınlandı. İlk dört ayda 14 milyar dolar cari işlemler açığı oluştu. Yıl sonu 35 milyar dolara gidiyor. Sermaye hesabında ilginç gelişmeler var. Ayrıntıları ayrı bir yazı gerektiriyor.

CNBC-e Tüketim Endeksi Mayıs sonuçları çıktı. Tüketim ne düşüyor ne artıyor. Nisbeten yüksek düzeyde ama durağanlaşıyor. Diğer göstergeler ve piyasa gözlemleri ile tutarlıdır. Önümüzdeki dönemde yatay seyrini sürdürmesini bekliyorum.


Farklı bir bakış

Benim çocukluğumda dünya çok basitti. İkiye bölünmüştü. Bir yanda “özgür dünya” karşısında Sosyalist blok vardı. Gençliğimde üçlendi. Bağımsızlar hareketi çıktı. Çin de onlara katıldı. ‘Üçüncü Dünya’ dendi.

Soğuk savaş sonrasında işler karıştı. Sovyetlerin dağılması, Avrupa Birliği, Asya ekonomilerinin yükselişi, 2009 krizi derken, ülke grubu sayısı da patladı. Say say bitmiyor. Her geçen gün yeni bir gruplaşma önerisi seslendiriliyor.

G-7, G-20, BRIC, vs, çoğunu yaratıcı bulmuyorum. Eskiler “malumu ilan” derler. Ama geçenlerde farklı bir bakışa rastladım. Yazarı Martin Walker, ünlü danışmanlık şirketi A.T.Kearney’de yönetici imiş. İlgimi çekti.
“Onlar” diyor. İngilizcesi “The Ten”. Satın alma gücü paritesine (SAG) göre milli gelir büyüklüğü sıralaması şöyle: Meksika, Kore, Türkiye, Endonezya, İran, Polonya, Tayvan, Suudi Arabistan, Arjantin ve Tayland.

Dikkatinizi çekmiştir. BRIC ülkeleri yani Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin bu gruba dahil değil. Bunlar çok büyük ülkeler; ayrı ele alınmaları gerekiyor. O nedenle dışarıda bırakılıyor.


Üçüncü blok

Walter küresel ekonomiyi beş hakim bloğa ayrıştırıyor. Hesaplarda 2009 yılı milli geliri (SAG) kullanılıyor. İlk iki sıranın daha uzun süre değişeceğini sanmıyorum. Ama sonrası ilginç gelişmelere gebedir.

Küresel ekonominin en büyüğü 17.8 trilyon dolarla AB çıkıyor. Onu 14.3 trilyon dolarla ABD izliyor. Üçüncü sırada 8.8 trilyon dolarla Türkiye’nin de içinde yer aldığı “Onlar” yer alıyor.

Çin tek başına dördüncü bloğu oluşturuyor: 7.9 milyar dolar. Çin’i ayrı bir kategori kabul etmesi analizi beğenmenin nedenlerinden biridir. Çin gerçekten çok farklıdır. Son (beşinci) grup ise 7.5 trilyon dolarla Brezilya, Rusya ve Hindistan oluyor.

“Onlar” grubunun ayırdedici özelliği heterojenliğidir. Farklı kıtalar, dinler ve kültürleri kapsıyor. Yazı geleceğin renkli dünyasında rekabeti şöyle özetliyor:
“Brezilya müziği, Meksika şarkıcıları, Türk edebiyatı, Arjantin dansları, Tayland sporları, Polonya mimarisi, Suudi hat sanatı ve Endonezya moda tasarımı Bollywood filmleri, Rus uzay turizmi ve Çin sanayisi ile piyasada rekabet edecektir.”