Ocak’ta sermaye çıkışı

Ocak dış ticaret endeksleri TÜİK tarafından yayınlandı. Takvim ve mevsim etkisi arındırılmış miktar endeksleri dış ticarette düzelmeyi destekliyor. Bir önceki aya göre ihracatta yüzde 1.8 artış, ithalatta yüzde 0.5 düşüş var.

Ocak ayının olumlu sanayi ve ihracat verileri ilk çeyreğe yönelik karamsarlığı biraz yumuşattı. BETAM her ay Ekonomik Görünüm ve Tahminler hesaplıyor. Mart’ta ilk çeyrek büyümesini yüzde 3.8’e yükseltti. Şubat ve Mart yayınlanınca manzara değişebilir.

Rekor rezerv kaybı

“İki tarz-ı iktisat” ödemeler dengesine bakışı da etkiliyor. “Kurcular” reel ekonomiyi dert ediyor. Önce cari işlemler dengesine bakıyor. Perşembe onu yaptık. “Sıcak paracılar” ise gözünü finansmana dikiyor. Sermaye hesabına yöneliyor.

Ocak ödemeler dengesi heyecanla bekleniyordu. Nedenini hatırlatalım. Ayın ikinci yarısında TL’ye saldırı gerçekleşti. Merkez Bankası önce yüklü miktarda (3 milyar dolar) döviz satarak TL’yi savundu. Sonra vazgeçti. Sert faiz artışı yoluna gitti.

Sonuçlar şaşırtmadı. Ocak’ta Merkez Bankası döviz rezervleri 5.8 milyar dolar azalıyor. Tarihi rekordur. 2001’de yada 2008’de bile rezervler daha az düşmüştü. Aralık’ın 3.7 milyar dolarını ekleyince iki aylık rezerv kaybı 9.5 milyar dolara ulaşıyor.

Ayrıntıdaki şeytan

Ayrıntısına inelim. Yabancılar 1.1 milyar dolar TL tahvili satıyor. Rekor Temmuz’da kırıldı: 2.5 milyar dolar. Ama Ekim-Ocak dönemi 3.5 milyarı buluyor. Borsadan ise sadece 0.3 milyar dolar gidiyor (iki aylık 0.5 milyar dolar).

Devam edelim. Özel reel kesim 0.2 milyar dolar, kamu kesimi 0.6 milyar dolar borçlanıyor. 0.9 milyar dolar net yabancı sermaye giriyor. Böylece bankalar hariç toplam 0.3 milyar dolar sermaye girişi oluyor..

Ya bankacılık? Bankaların döviz rezervleri 1.9 milyar dolar artıyor. Yükümlülükleri 1.4 milyar dolar azalıyor. Ne demek? Merkez Bankası rezervinin 3.2 milyar doları bankalara gidiyor. Dış açığa ise 2.7 milyar dolar kalıyor.

Dış açık 4.9 milyar dolar değil mi? Evet. Kalan 2.2 milyar doları “nesebi gayri sahih” döviz (net hata noksan fazlası) karşılıyor. Bilginize...