İlk çeyrekte dış ticaret

Yılın ikinci Enflasyon Raporu açıklandı. Merkez Bankası yıl sonu tüketici enflasyonu tahminini değiştirmedi: Yüzde 5,3. Piyasa olumlu tepki verdi. Gösterge faiz yüzde 5,2’ye indi. Sepet kur 2.07 TL civarında dar bir koridor içinde hareket ediyor.

Raporda ilginç konular için gene ayrı kutular açılmış. 115 sayfada 11 kutu var; metnin üçte biri ediyor. Altın-büyüme ilişkisi, TÜFE-ÜFE ayrışması, iş gücüne katılım vs. bir dizi çalışma anlatılıyor.

S. Gürsel, Z. İmamoğlu ve B. Soybilgen’in önemli bir makalesi BETAM’da yayınlandı: “Dengeli Büyüme Zor Duruyor” (betam.bahcesehir.edu.tr). Mevcut sorunları anlamaya çalışanlara tavsiye ederim.

Veriler olumlu geldi

Mart dış ticaret verileri salı günü TÜİK tarafından yayınlandı. Piyasa 8.3 milyar dolar dış ticaret açığı öngörüyordu. 7.4 milyar dolar çıktı. Farkın tümü ithalatın daha yüksek tahmin edilmesinden kaynaklanıyor.

Martta hem ihracat hem ithalat geçen yıla göre geriledi. İhracatta düşüş yüzde 0,3; ithalatta ise yüzde 0,6 oldu. O sayede dış ticaret açığı 84 milyon dolar azaldı. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 64,1’e yükseldi.

İlk çeyrekte ise (ocak-mart) geçen yıla göre ihracat 2.4 milyar dolar, ihracat 5.8 milyar dolar, dolayısı ile dış ticaret açığı 3.4 milyar dolar arttı. Yıllık ticaret açığı yıl sonuna göre 1.1 milyar dolar artışla 85.1 milyar dolara yükseldi.

Takvim ve mevsim etkisi arındırılmış veriler de yukarıdaki tabloyu teyit ediyor. Şubattan marta ihracatta yüzde 3,5 ithalatta yüzde 5,8 düşüş görülüyor.

Altın hariç denge

Altının fiyatı vatandaşı, ticareti de iktisatçıları meşgul ediyor. Konjonktür analizi için İran’a altın ihracatının etkilerini temizlemek gerekiyor. O nedenle altın hariç dış ticaret açığını ayrıca hesaplıyoruz.

Mart sonunda yıllık 4.8 milyar dolar net altın ihracatı var. Yani altın hariç yıllık dış ticaret açığı daha yüksektir: 90 milyar dolar. Ancak aralıktan bu yana yatay seyrettiği grafikte izleniyor. Velhasıl dış dengede (şimdilik) tehlikeli bir gidişat görülmüyor.

Ya büyüme? O ayrı bir konu; sırası gelince bakacağım.