Finansal İstikrar Raporu

Euro üstündeki kara bulutların dağılacağı yok. IMF’e göre 750 milyar euroluk destek yetersiz kalıyor. Almanya ise “Benden başka para beklemeyin” demeye getiriyor. İlginç olan, mali piyasaların tedirginliğine rağmen paritenin 1.30’da direnmesidir.

Küresel spekülatörlerin yeni gözdesi hammaddeler mi? Altın zirveden döndü ama hâlâ 1.400 doların üstünde. Ucuz ve bol likidite serseri mayın gibi ortalıkta dolaşıyor. Bir yerlerde balonlar oluşması kaçınılmaz duruyor.

Ekim sanayi üretimi TÜİK tarafından açıklandı. Yıllık artış toplam sanayide yüzde 9.8 , imalat sanayiinde yüzde 11.3 oldu. Beklenenden yüksektir. Takvim ve mevsim etkisi temizlenince eylüle kıyasla toplamda yüzde 3.1 , imalat sanayiinde yüzde 3.7 artış var.

Son çeyrek büyüme hızı açısından çok olumlu haberdir. Cuma günü üçüncü çeyrek milli geliri yayınlanıyor. Tahminlerde revizyona gitmeden onu bekliyorum. 2010’da büyüme rekoru kırılması ihtimali güçleniyor.

Yeni duyarlılık

Merkez Bankası’nın hazırladığı Finansal İstikrar Raporu çıktı. Rapor yılda iki kez yayınlanıyor. Merkez Bankası’nın, başta bankacılık, mali kesime bakışını özetliyor. Sektörün güçlü ve zayıf yönlerini değerlendiriyor.

Şimdiye kadar bu rapora bir göz atmakla yetinirdim. Çünkü enflasyon hedeflemesi rejiminin iki esas metni var. Enflasyon Raporu üç ayda bir yayınlanıyor. Yıllık Para ve Kur Politikası yıl sonunda çıkıyor. Her an bekliyoruz.

Bu yıl için değişiklik işaretleri geliyordu. Merkez Bankası bir süredir dış açıkta ve kredi hacminde hızlı artıştan mutsuzluğunu özellikle belirtmeye özen gösteriyor. “Finansal istikrar” kavramı özellikle vurgulanıyor.

Yeni duyarlılık para politikasına da yansıdı. Banka kredilerindeki hızlı artışı sınırlamaya yönelik tedbirler devreye sokuldu. Özellikle bankaların Merkez Bankası’nda tuttukları zorunlu karşılıkların oranı yükseltildi.

Bu tavrın bir şekilde Finansal İstikrar Raporuna da yansıyacağını düşünüyordum. Yanılmamışım. Benim bildiğim kadar ilk kez rapora para politikasının muhtemel seyri hakkındaki görüşler de eklenmiş.

İki hedef-iki araç

Yenilik bizzat hedefleri değiştiriyor Geçmişte para politikasının temel hedefi fiyat istikrarı yani enflasyondu. Merkez Bankası bunu her fırsatta hatırlatırdı. Şimdi hedef ikiye çıktı. Sanırım tahmin ettiniz; diğer hedef olarak finansal istikrar seçiliyor.

İktisat politikasının temel kuralıdır. Hedef kadar araç gerekir. Rapor net şekilde enflasyonun hızlanması halinde faizin yükseleceğini tekrarlıyor. Fiyat istikrarının temel aracı faiz oluyor. Ya finansal istikrar? Rapor “faiz-dışı araçlar” diyor.

Yeni tavır, geliştirilen politika senaryolarına yansıyor. Bunlardan biri çok ilginç. Olasılığı yüksek senaryo hem faiz indirimi, hem kredilerin kısılması ile çalışıyor. Daha açık söyleyelim. Faiz düşerken para politikası sıkılıyor.

Fevkalade önemli bir gelişmedir. Para politikası anlayışında ciddi bir değişim anlamına geliyor. Doğal olarak, ayrıntılarda gizlenebilecek şeytanları aramak gerekiyor. Diğer metinler çıktıktan sonra geri döneceğim.