Sigorta prim desteğinde süre uzatılacak mı? Uzman isim açıkladı: Borçlar yapılandırıldı, istihdam arttı
İşçi - işveren milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiren sigorta prim desteği dört yıl önce uygulanmaya başladı. Teşvikten borcu olmayan işverenlerin yararlanabilmesi sebebiyle, prim borcu bulunanlar, borcunu yapılandırdı. Hem SGK prim borçlarının ödenmesi hem de ilave istihdam yaratması dolayısıyla işsizlikle mücadeleye katkı sağlayan 7103 sayılı ilave istihdam teşviklerinde süre aralık ayında doldu. İşverenler bu sürenin uzatılmasını beklerken, uzmanlar belirsizliğin işsizliğe yol açabileceği uyarısında bulunuyor.
ÖZLEM ATİLA / gazetevatan.com
Devlet tarafından işsizlikle mücadele, istihdamın artırılması ve işverenlere ilave istihdamın özendirilmesi kapsamında bir takım önlemler alınıyor. Bunlardan biri de 7103 sayılı kanunla hayata geçirilen, ilave istihdam teşvikleri. 4 yıldır uygulanan teşviklerin süresinin uzatılıp uzatılmayacağı belirsizliğini koruyor.
İŞSİZLİK FONU TARAFINDAN KARŞILANIYOR
İşverenlere ilave istihdamı özendirmek amacıyla, 7103 sayılı torba kanun ile 4447 sayılı kanuna eklenen 19. madde kapsamında, işverenlerin bir önceki yılda çalıştırdığı ortalama çalışan sayısına ilave olarak alacağı her personelin, asgari ücrete kadar olan sigorta priminin tamamı, işsizlik sigorta fonu tarafından karşılanıyor.
İŞVERENLERDEN SÜRE UZATILSIN TALEBİ
Yaklaşık 4 yıldır uygulanan ve her yıl sonu süresi uzatılan bu ilave istihdam teşvikinin, 2022 yılı sonunda 1 yıl daha uzatılması beklenirken, 2023 ocak, şubat ve mart aylarında işverenler bu teşviklerden yararlanamadı. Dolayısıyla işletmelerin personel SGK prim maliyetleri önceki yıllara göre yükseldi. Bu nedenle işverenler teşvikler ile ilgili çözüm arayışında. Bazı işverenler, farklı illerde SGK İl Müdürlüklerine ziyarette bulunarak belirsizliğin giderilmesi ile teşvik sürelerinin uzatılması konusunda taleplerini dile getiriyor.
İŞSİZLİĞİN ÖNÜNE GEÇİLMESİNE KATKI SAĞLADI
Hükümet kanadından yapılan açıklamalar teşvik süresinin uzatılacağı beklentisi yarattı. İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Kamil Çankaya işverenlerin bu teşvikten 2022 yılında yaklaşık olarak 30 milyar TL tutarında fayda sağladığını vurgulayarak, "2023 yılında ise yüzde 30 artışla yaklaşık 40 milyar TL tutarına çıkması bekleniyordu. Yararlanılan miktardan anlaşılacağı üzere işverenler, her yıl bir önceki yıla göre çalışan sayılarını bariz şekilde artırdı. İşsizlik rakamlarına baktığımızda, işsizliğin önüne geçilmesinde ve istihdamın artırılmasında son 4 yılda bu teşviklerin çok büyük katkılar sağladığı aşikardır. Teşvikler işverenler sigorta prim maliyetlerinden tasarruf ederek, daha fazla işçi çalıştırmalarını sağlamıştı." diye konuştu.
BORÇLAR YAPILANDIRILDI, PRİMLER DÜZENLİ ÖDENDİ
Çankaya, "7103 sayılı teşvik, sigorta prim borcu bulunmayan ya da geçmiş dönem prim borcu bulunmakla birlikte bu borçlarını taksitlendirerek ödemeye devam eden işverenler faydalanmaktaydı. İşverenler 7103 sayılı teşvikin sağladığı sigorta prim maliyet faydalarını görünce, borçlu olanlar borçlarını yapılandırdı, primlerini düzenli ödemeyen işverenler ise; bu konuda hassasiyetlerini artırdı. Cari ay sigorta primleri de artık düzenli ödenmeye başlandı. Düzenli ödeme ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun prim tahsilat ve icra servislerinde iş yükünü önemli ölçüde azalttığı ve tahsilatların süresinde yapıldığı görüldü." ifadelerini kullandı.
EYT düzenlemesinin yasallaşması ile birlikte yüz binlerce çalışan emeklilik başvurusunda bulundu. İşverenler EYT kapsamında işten ayrılacak ya da tekrar iş başı yapacak çalışanları için kıdem tazminatı ödemelerini nasıl yapacaklarını düşünürken, bir yandan da 7103 sayılı teşvik süresinin uzatılmasını beklemeye başladı.
DESTEK ARTIKÇA İŞÇİ SAYISI DA ARTTI
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Kamil Çankaya şöyle konuştu;
"İşverenlerin işletmeye göre değişmekle birlikte yaklaşık her 100 çalışandan en az 30'u bu şekilde işe alınarak istihdamın artmasına, iş hacminin büyüyerek genişlemesine, işsizlik rakamlarının bastırılmasının faydası yanında, ekonomik verilerin ülke yararına katkıları yadsınamayacak derecelere artmaya başladığı, bir önceki yıla göre 2022 yılı ekonomik büyüme performans değerlerinden anlaşılmaktadır.
Bu teşvikler işverenlerin örneğin 10 kişi ile yapmak zorunda kaldıkları işi, ya da eksik yapılan işleri iş gücünün artırılması ile kapasitenin de artması sonucu verimliliği ve üretimi artırdı. Böylelikle işverenler kartopu misali, devlet desteği artıkça istihdam edilen işçi sayısı arttı ve bu ekonominin her alanında çarkların daha hızlı ve verimli dönmesine katkı sağladı.
"Devlet tarafından sağlanan teşviklerin hem işveren hem de çalışanlar için son derece önemli olduğuna vurgu yapan Çankaya, "İşverenlerce teşvik süresinin 2023 yılı sonuna kadar uzatılma kararı, en geç şubat ayı içerisinde gerçekleşmesi bekleniyordu ki, 6 Şubat depremi ile İşverenler 2023 Ocak dönemi prim hizmet beyannamelerinde 17103-27103 sayılı teşviklerden faydalanamadıkları gibi şubat ayı içinde bu teşviklerden faydalanamadılar. Yine 6 Şubat depreminden yurdun farklı illerine göç eden depremzedeler her ne kadar Kısa Çalışma Ödeneği alsalar da bu tutar yeterli olmayıp sağlıklı kişilerin aktif işgücüne katılması yada işsiz ve emekli olanlar, teşviklerin yürürlükte olmaması nedeni ile de iş bulmakta zorlanıyorlar. " diye konuştu.
