Doğum izni veya ücretsiz izin sonrası kısmi süreli çalışma hakkında bilmeniz gerekenler!

Çoğu anne için doğum sonrası Analık İzni veya ücretsiz kullandıktan sonra işe geri dönmesi zorlu bir süreçtir. Pek çok anne işe döndükten sonra bebeği ile ilgili endişe ve korku duyabilir. Bebek ile ilgili bazı endişeler anneleri zor durumda bırakabilir. Doğum, analık raporu ve diğer doğum izinleri, ilk aylarındaki süreci annenin çocuğun yanında geçirmesine imkan sağlasa da, çocukların ihtiyaçları ilerleyen süreçte de devam ettiğinden, çalışan kadınlar bu konuda zorlanabiliyor. Kısmi çalışma, özellikle anneleri rahatlatan bir uygulama olarak karşımıza çıkıyor. Peki, Analık izni sonrası kısmi süreli çalışma nedir? Doğum izni sonrası kısmi süreli çalışma şartları nelerdir? Kısmi çalışmada çalışma süresi nasıl belirlenir? İşte Analık izni veya ücretsiz izin sonrası kısmi süreli çalışma hakkında bilmeniz gerekenler...

Kadınların, doğum ve aileden doğan sorumlulukları nedeniyle işten ayrı kalma süreleri çok daha uzundur ve yarı zamanlı çalışma olasılıkları daha yüksektir. Bu yüzden Kısmi çalışma, 4857 sayılı Kanunu’nun 13. maddesine 29 Ocak 2016’da eklenen Ek Fıkra ile analık izinleri sonrası için de düzenlendi.

DOĞUM YAPAN ANNELER YARI ZAMANLI ÇALIŞABİLİR Mİ? KISMİ ÇALIŞMA NEDİR?

Kısmi çalışma, yarı zamanlı çalışma anlamına geliyor. İşçi hafta içi bazı günler tam gün olarak çalışıp, diğer günler işe gelmeyebilir. Ya da her gün diğer çalışanlardan daha az süreli olarak çalışıyor olabilir. Kısmi çalışmanın tek kısıtlaması haftalık toplam çalışma saati üzerinedir.

Çalışan, o iş yerindeki haftalık çalışma süresinin en fazla 3’te 2’si olarak çalışır. Bu süre, haftalık çalışma süresi 45 saat olan iş yerleri için en fazla 30 saat olabilir. 40 saat çalışılan iş yerleri için ise en fazla 26 saat olabilir.

Kısmi çalışma işçi ve işverenin kısmi süreli iş sözleşmesi imzalayarak yaptığı bir çalışma. İşçi ve işverenin kararı ile her iş yerinde ya da her çalışma modelinde uygulanabilir.

DOĞUM YAPAN ANNENİN KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMA HAKKI

Kanunun 13. maddesine 2016 yılında ekleme yapılarak; ebeveynlerden birine, analık

izni ve ücretsiz izinlerin bitiminden sonra çocuk mecburi ilköğretim çağına gelene

kadar herhangi bir zamanda kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilme hakkı getirilmiştir.

Kısmi süreli çalışan işçinin ücreti, çalıştığı süreyle orantılı olarak ödeniyor. İşveren işçinin bu talebini karşılamakla yükümlü olmakta ve bu talep, geçerli fesih

nedeni sayılmamaktadır.

KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMA ŞARTLARI NELERDİR?

Kısmi süreli çalışan hakkından, 3 yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferiden evlat edinen işçiler de yararlanabiliyor. Bu hakkı kullanan kadın işçiye ayrıca süt izni verilmiyor. Kısmi süreli çalışmaktan vazgeçip tam zamanlı çalışmaya dönen işçi, aynı çocuk için bir daha bu haktan yararlanamıyor. İşçinin bu haktan faydalanması veya tam zamanlı çalışmaya dönmek istemesi halinde en az 1 ay önce yazılı olarak işverene talepte bulunması gerekiyor.

KISMİ ÇALIŞMA İÇİN EŞLERİN ÇALIŞIYOR OLMASI ŞART MI?

Kısmi çalışma, doğum izinlerinin ardından ebeveynlerin tercihleri doğrultusunda kullanabildikleri bir çalışma modelidir. Sadece kadın işçiler için değil, erkek işçi de çocuğun bakımı için kısmi çalışma modeline dönebilir. Bunun için en önemli şart iki eşin de çalışıyor olması. Ebeveynlerden biri çalışmıyorsa, çalışan eş kısmi süreli çalışma hakkından yararlanamıyor.

08/11/2016 tarihinde yürürlüğe giren ve doğum ya da evlat edinilmesi sonrası

işçinin kısmi süreli çalışma yapabileceği işleri belirleyen ile uygulamaya ilişkin usul

ve esasları düzenleyen “Analık İzni veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmelik” kapsamında,

Ebeveynlerden birinin çalışmaması hâlinde, çalışan eş kısmi süreli çalışma talebinde bulunamıyor. Ancak, ebeveynlerden birinin sürekli bakım ve tedavisini gerektiren bir hastalığının olması ve bu hastalığın doktor raporuyla belgelendirilmesi, velayetin mahkemece eşlerden birine verilmesi hâlinde çocuğun velayetine sahip ebeveynin talepte bulunması veya 3 yaşını doldurmamış bir çocuğun münferiden evlat edinilmesi hâllerinde ebeveynlerden birinin çalışma şartı aranmamaktadır.

Kısmi süreli çalışma; özel sağlık kuruluşlarında ilgili mevzuat uyarınca mesul müdür, sorumlu hekim, laboratuvar sorumlusu ile sağlık hizmetinden sayılan ve tam

zamanlı çalışılması öngörülen işlerde, nitelikleri itibariyle sürekli çalıştıkları için durmaksızın birbiri ardına postalar hâlinde yürütülen sanayiden sayılan işlerde, nitelikleri dolayısıyla 1 yıldan az süren mevsimlik, kampanya veya taahhüt işlerinde, iş süresinin nitelik bakımından haftanın çalışma günlerine bölünerek yürütülmesi uygun olmayan işlerde, işverenin uygun bulması hâlinde yapılabilir.

KISMİ ZAMANLI İŞÇİ İŞTEN AYRILIRSA YERİNE ALINAN PERSONELİN SÖZLEŞMESİ BİTER Mİ?

Analık İzni veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmeliğin 14’üncü maddesi gereğince; kısmi süreli çalışmaya geçen işçinin tam süreli çalışmaya başlaması halinde, yerine alınan işçinin iş sözleşmesi kendiliğinden sona ermektedir.

Ancak kısmi süreli çalışmaya geçen işçinin iş sözleşmesini feshetmesi halinde ise yerine alınan işçinin iş sözleşmesi, işçinin yazılı onayı olması şartıyla, asıl işçinin iş sözleşmesinin fesih tarihinden itibaren belirsiz ve tam süreli sözleşmeye dönüşür.

Yerine çalıştığınız kısmi zamanlı çalışmaya geçen asıl işçi, tam zamanlı çalışmaya geçmeden iş sözleşmesini feshederse ve yerine çalışan kişinin de yazılı onayı olması durumunda, işyerinin sözleşmeyi belirsiz süreliye dönüştürerek, tam süreli çalıştırmaya devam etmesini sağlaması gerekiyor.