İşçi işveren milyonları ilgilendiriyor! Ve değişti zorunlu değil artık...
Milyonlarca çalışan merak ediyordu. 2 yıldır pandemi nedeniyle evde çalışmak zorunda kalan çalışanlar ofislerine dönmek isterse ne olacak?Çalışma hayatında yeni gündem 'işyerine dönüş.' Tedbirlerin daha da yumuşatılmasıyla pandemi süresince uzaktan çalışanlar, artık ofislerine dönmeyi talep edebilir. Bu durumda işveren bunu kabul etmek zorundadır, aksi halde çalışana tazminatını alma hakkı doğar.
Pandemide artık yeni bir dönemdeyiz. Özellikle maske zorunluluğunun da hastaneler ve toplu taşıma dışında kaldırılmasıyla birlikte çalışma hayatında da gündem 'işyerlerine dönüş'. Uzaktan çalışan işçinin işyerine dönmek istemesi durumunda işverenin buna onay vermesi gerekiyor. Aksi taktirde işçi tazminat talebinde bulunabilir. Türkiye'de ilk vakanın görüldüğü 11 Mart 2020 sonrasında uzaktan çalışmaya geçiş süreci işçinin onayı olmaksızın gerçekleşmişti.
KURALLAR BELİRLENMELİ
Akşam'dan Okay Bülbül'ün yazısına göre 4857 sayılı Kanunun 14. Maddesi'nde uzaktan çalışma, 'işçinin, iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçlarıyla işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisi' olarak tanımlanıyor. Yani uzaktan çalışmaya dayalı bir iş ilişkisi kurulurken yazılı olarak kurallarının belirlenmesi şart. Yönetmelikte de uzaktan çalışmaya geçişin şartları belirlenmiş durumda. Buna göre uzaktan çalışmaya geçiş üç şekilde gerçekleşebilir: İş ilişkisi en baştan uzaktan çalışma şeklinde kurulabilir. Hali hazırda bulunan bir iş ilişkisi işçinin ve işverenin anlaşmasıyla uzaktan çalışma şekline dönüştürülebilir. Zorlayıcı nedenin varlığı halinde işyerinin tamamında ya da bir bölümünde uzaktan çalışmaya geçilebilir.
'ZORLAYICI NEDEN' KALKTI
Bilim Kurulu'nun hastaneler ve toplu taşıma haricinde maske zorunluluğunu kaldırması ve vaka sayılarındaki azalmanın kalıcı olması, uzaktan çalışmaya geçiş için geçerli olan 'zorlayıcı neden'in (işyerinin şartlarına bağlı olarak özel bir zorlayıcı neden yoksa), ortadan kalkması anlamına geliyor. Dolayısıyla salgından önce uzaktan çalışmayan, salgın nedeniyle 'zorlayıcı neden'le uzaktan çalışmaya geçen ve bu geçiş sürecinde yazılı bir sözleşme imzalamamış işçiler, bunun ortadan kalkması sonucu işyerlerine dönmek istediklerinde işverenin bu talebi karşılaması şart.
TAZMİNAT HAKKI DOĞAR
İşyerine dönmek isteyen çalışanın talebine işverenin olumlu cevap vermesi şart. Bir uzlaşma sağlanamazsa işçi salgından önce olduğu gibi çalışmaya devam edebilir. Aksi halde işçi çalışma şartlarında esaslı değişiklik oluşturan duruma rıza göstermediğini ve tazminatının ödenmesi gerektiğini iddia ederek ayrılabilir. Mahkeme bu durumda esaslı değişiklik anlamına gelen uzaktan çalışma için işçinin rızasının alınmaması nedeniyle işvereni kıdem tazminatı ödemekle sorumlu tutabilir.
SÜRECİN TEKRAR PLANLANMASI GEREK
Uzaktan çalışmanın neredeyse zorunluluk olduğu dönemde işçiler çoğu kez bu durumdan memnun oldular. Ancak uzaktan çalışmanın kalıcı hale gelmesiyle, uzayan mesai süreleri, ev ve iş hayatının birbirinden ayrılamaması, internet, elektrik ve yemek gibi masrafların artması gibi pek çok sorun gündeme gelmeye başladı. Psikolojik olarak da iş ve çalışma arkadaşlarından uzaklık verimliliği etkiliyor. Bu nedenle salgının geldiği noktada pek çok çalışan artık 'işyerine dönüş' talebinde bulunuyor. Bu noktada salgının başında hızlıca gerçekleşen ve işçinin onayı alınmadan yaşanan uzaktan çalışmaya geçişin, ne şekilde devam edeceğinin, alınacak tedbirlere göre belki haftanın belirli günlerinde yani melez bir uzaktan çalışmanın ya da tam anlamıyla bir 'işyerine dönüş' sürecinin planlanması gerekiyor.
