Başkanlığa geçiş kolaylaşır mı?
.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, bakanlar kurulunu her ay bir kez toplaması, gündemdeki bütün konulara “nezaret” etmesiyle yarı başkanlık sistemi denemesi başlamıştır.
1982 Anayasası’yla Kenan Evren için hazırlanmış sistem, Turgut Özal’ın başbakanlığıyla bir “niyet” olarak kalmış, 33 yıl sonra o sistemi işletmek Tayyip Erdoğan’a “kısmet” olmuştur.
Yarı başkanlık sisteminin işleyebilmesi için olmazsa olmaz şart Cumhurbaşkanı ile Başbakan’ın tam uyum halinde olmasıdır.
Bu uyum olmadığında sistemin tümü arızalanır, bunun örnekleri Fransa’da solcu başkan-sağcı başbakan veya sağcı başkan-solcu başbakan ikililerinde çok yaşanmıştır.
Bir deneme başladığına göre, bu denemenin başarılı olması için de aynı şart gereklidir ve bu şu anda mevcuttur.
Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmiş olması, iktidardaki partinin kurucusu olması ve halen lideri olarak görülmesi sistemin işlemesini sağlayacak manevi altyapıyı kuvvetlendirmektedir.
Ayrıca bu denemenin başarısına herhangi bir engel çıkarabilecek bir muhalefet de bulunmamaktadır.
Bu başarı, bir sonraki aşamada başkanlık sistemine geçişi kolaylaştıran bir durum da olabilir, tam tersine “bu sistem iyi işliyor dokunmayalım” fikrini de yaratabilir.
Ancak bu konuda birinci karar verici Tayyip Erdoğan’dır ve Erdoğan uzun süredir başkanlık sisteminin Türkiye için en iyi olduğuna inanmıştır.
Bunun için gereken anayasa değişikliği için ise önümüzdeki genel seçim sonucu tek belirleyici olacaktır. Eğer AKP Anayasa’yı tek başına değiştirebilecek bir çoğunluk sağlarsa yeni Anayasa yapılır ve başkanlık sistemine geçilir.
Eğer AKP Anayasa’yı tek başına değiştirecek bir çoğunluk sağlayamazsa, bunun için pazarlık edebileceği tek siyasi kuvvet HDP olacaktır. Bu pazarlığın ve uzlaşmanın mümkün olup olmadığını da barış sürecindeki gelişmeler belirleyecektir.
Dünden itibaren başkanlık sistemine doğru önemli bir adım atıldı. Bu adımın bir sonraki aşamaya geçebilmesi için de şu anda öncelik meselenin halka iyi anlatılması, kafalardaki soru işaretlerinin giderilmesindedir.