Selanik’te Türkçe propaganda!
.
Buzzz gibi Selanik’ten sevgiler, yaa suu’lar, kalimera’lar...
Gezgin sincap yazarınız, sezonun ilk seyahatini yine Yunanistan’a yaptı.
Muhtemelen bilmediğiniz gibi Yunanistan’da da yerel seçimler yaklaşıyor. Yunan halkı 10 gün sonra belediye başkanlarını seçecek. Ve tıpkı Türkiye’de olduğu gibi Yunanistan’da da yerel seçimden ziyade genel seçim havası var.
Atina ve diğer şehirler hakkında doğrusu pek bir şey bilmiyorum. Beni ilgilendirmiyor da. Beni ta başından beri ilgilendiren şehir: Selanik. Ve dört yıldır başkanlık yapan Yannis Butaris.
Dikkatli okurlarım hatırlayacaktır. Dört yıl önce de yazmıştım hikâyesini. Yannis Butaris ilginç bir adam. Şu an 78 yaşında. Çok meşhur bir şarap üreticisi ailenin ferdi. Başkan olmadan önce de çeşitli nedenlerle ünlü olmuş bir adam. Sıkı solcu. Tedavi olmuş bir alkolik. Aynı zamanda ateist. Ve doğal olarak kilise karşıtı. 2010’da seçildiği zaman Selanik Metropoliti (başpiskoposu) az daha “icazet” vermeyecekti. (Evet! Demokrasinin beşiği Yunanistan laik bir ülke değil! Burada siyasetçiler seçildikleri zaman İncil’e/Kur’an’a/Tevrat’e el basıp yemin ediyorlar, metropolitler, müftüler, hahamlar da icazet veriyor!) Butaris hayatı boyunca o kadar kilise aleyhtarı beyanatlar veriyor ki seçilince bağnazlığıyla meşhur Selanik Metropoliti ne yapacağını şaşırıyor! Önce “ben ona dua mua vermem” dedi ama sonra bir şekilde “kutsadı”. Tabii bu Butaris’in mi Metropolit’in yenilgisi midir tartışılır.
Eski kafadan bıkanlara!
Butaris’in bizi daha çok ilgilendiren kısmı şu: Başkan, klişe deyimle büyük bir Türk dostu. Eğer bugün Selanik kapı komşumuz olduysa bunda Butaris’in payı çok büyük. 2010’da başa geldikten sonra Türkler ve Yunanlar arasında geçmişten gelen düşmanlıkları sürdürmenin manasız olduğunu söylemiş, şehir halkını da Türklerle dost olmaya teşvik etmişti. Nitekim 2010’dan beri Selanik’i ziyaret eden Türklerin sayısında anormal bir patlama oldu, rekor üstüne rekor kırdı. Selanik’in Beyoğlu’su “Ladadika”da bazen Türkçeden başka dil duyulmuyormuş. (Beyaz Kule içindeki şahane şehir müzesinde oto rehber cihazına Türkçe de eklenmiştir umarım. 2012’de yoktu.)
2014 seçimlerinin en güçlü adayı yine Yannis Butaris. Hem çok düşmanı var hem de çok seveni. Ama beni esas şoke eden seçim kampanyası oldu. Neredeyse Türkçe!!!
Burada bir ara bilgi verelim. Türkçe Yunanca arasında 5000 ortak kelime var. Ve iki taraf da Yunanca veya Türkçe konuştuğunun farkında değil. İki dili de biliyorsan, bunu keşfetmek çok eğlenceli oluyor. Ve: Yunancadaki küfürler ekseri Türkçeden ithal. Bizim h....tir şeklinde dediğimiz küfür Yunancaya “ay..htir” şeklinde geçmiş. Amma bizdeki kadar edepsiz kaçmıyor. Zira söz konusu fiilin anlamını bilmiyorlar. Daha çok “başlarım haaa” “yeter be” “bas git” manalarında kullanıyorlar.
Kampanya, sokak röportajlarından oluşuyor. Öfkeli bir erkek veya kadın “Ays*htir! Tabii ki Butaris” veya “E heralde Butaris! Gerisini ays*htir” diyor. Arka arkaya duyunca gülme krizine girdim. Yunan TV’sinde Türkçe! Üstelik parti propagandası olarak!
Bu kadarla kalsa yine iyi. Spotun sonunda dış ses bir de şunu diyor: “Eski kafa siyasetçilerden bıkanlar Butaris’e oy versin.” Fakat bıkmak kelimesi için “buhtisa” kelimesini kullanıyor. “Buhtisa” Türkçe “bıkmak” lafının değişime uğramışı ve çekilmişi. Yunanistan’ın sadece kuzeyinde kullanılan, Atinalıların falan biraz dalga geçtiği bir laf.
Selanik’te Tsimiski Caddesi üzerinde seçim bürosunu ziyaret ettiğimde Butaris basın toplantısı yapıyordu. Kalabalık bir grup dikkatle izliyordu. Zaten kamuoyu yoklamaları da Butaris’in açık farkla kazanacağını gösteriyor.