Turkcell’e ‘yabancı’ iki ortağa ‘Ukrayna’da yanlış yaptın’ yazısı
.
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Turkcell’in yabancı ortakları Rus Alfa ve İskandinav TeliaSonera’nın, Turkcell’in global operasyonlarında menfaatlerini korumadığına, aksine baltaladığına hükmetti. SPK, Ukrayna’da olup bitenleri buna örnek gösterdi ve çok ağır bir yazı kaleme alıp Turkcell ortaklarına iletti. Yazıda TeliaSonera ve Rus Alfa hatalı irade göstermekle, adeta Turkcell’e yabancılaşmakla suçlandı.
SPK, Ukrayna’da bir daha Turkcell’in menfaatlerine zarar gelmemesi için izlenecek yöntemi de gösterdi. Ukrayna pazarını ilgilendiren stratejik kararlar için Rus Alfa ve TeliaSonera temsilcileri, ilişkili taraf oldukları gerekçesiyle oy kullanamayacak. Bağımsız üye sayısı SPK Tebliğ hükümlerine uydurulacak ve Ukrayna toplantılarında onların dediği olacak....
Ukrayna’da Turkcell’in kontrolündeki GSM şirketi Astelit’in 150 ve 173 milyon dolarlık iki ayrı kredi borcunu vadesinde ödeyemediği ve temerrüde düştüğü duyurulmuştu.
Ukrayna’da tam da 3G ihalesi öncesi Turkcell’e prestij kaybettirecek, kredibilitesini yerle bir edecek bu gelişmenin ardında Rus Alfa ve TeliaSonera’nın manevrası vardı. Turkcell’in ortağı bu iki şirketin temsilcileri, kasasında parası olduğu halde bu parayı Turkcell’e ödetmemişti. Bu manevranın ne anlama geldiğini 3 Şubat tarihli yazımda özetlemiştim. Kısaltarak aktarıyorum:
Turkcell’de herkesin malumu bir kavga var. Yabancı ortaklar İskandinav TeliaSonera ve Rus Alfa, Karamehmet’e karşı güçlerini birleştirdi, kontrolü istiyor. Türk kamuoyuna verdikleri her mesajda, “Turkcell’in Türk yapısını ve menfaatlerini korumaya kararlıyız” dediler. Ancak fiilen yaptıkları, sözlerini tekzip ediyor. Ukrayna’da önemli bir gücü olan Turkcell’i zor durumda bırakan dünkü manevraları bile sözlerinde samimi olmadıklarını gösteriyor.
Dün (2 Şubat 2012) Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) Turkcell’den önemli bir açıklama geldi. Açıklamada, “Şirketimizin (Turkcell) % 55 ve System Capital Management ’ın ise % 45 oranında iştiraki olan Euroasia Telecommunications Holdings BV’nin (Euroasia) %100 iştiraki olan Astelit’in, 150 milyon ABD Doları ve 173 milyon ABD Doları tutarında iki ayrı kredi borcu bulunmaktadır. Turkcell Yönetim Kurulu krediler için Astelit’e feragatnameler vererek ödeme vadelerini 1 Şubat 2012 tarihine kadar uzatmıştır. Ancak Turkcell Yönetim Kurulu, 1 Şubat 2012 tarihli toplantısında feragatnameleri uzatmayarak borç ödemelerinin yeniden ertelenmesini onaylamamıştır. Sonuç olarak Astelit toplam 323 milyon ABD Doları tutarındaki kredi borçlarını vade tarihinde ödeyememiş olup, kredi sözleşmelerinden doğan yükümlülüklerini yerine getirememiştir” denildi.
Koskoca Turkcell, 150 ve 173 milyon dolardan oluşan iki dilim krediyi ödeyemiyor. Aslında, “Bu para Turkcell’e ödettirilmiyor” demek daha doğru.
Astelit, Ukrayna’da faaliyet gösteren bir GSM operatörü. KAP’a gönderilen açıklamadan da anlaşılacağı üzere yüzde 55’i Turkcell’e, yüzde 45’i de Ukrayna’nın en popüler işadamlarından Ahmedov’a ait bir şirket. ‘Life:)’ markası ile GSM pazarında boy gösteriyor ve 9 milyon abonesi ile yüzde 14 pazar payına sahip. Pazarın iki oyuncusu daha var. Sahipleri çok tanıdık. 25 milyon abone ve yüzde 50 pazar payı ile Ukrayna’nın bir numaralı GSM operatörü Kyivstar’ın ağırlık hissedarı Rus Altimo. Yani Turkcell’in ortağı Alfa.
İkinci büyük şirket ise 19 milyon abone ve yüzde 36 pazar payı ile MTS. Onun da en büyük hissedarı Telenor.
Üçüncü büyük GSM operatörü de Turkcell.
Turkcell’de ise hem Rus Alfa hem de İskandinav TeliaSonera var.
Turkcell’de yönetimi kontrol edemeyen ortak durumundalar. Ukrayna pazarının lideri ise Alfa’nın kontrolünde.
Dolayısıyla onlar için Astelit yani Life:) üvey evlat.
Kyivstar, Ukrayna’da varolma savaşı veren Turkcell’i zor duruma düşürmek için, Turkcell’in Ukrayna pazarındaki tüm kredibilitesini sıfırlamak pahasına 323 milyon doların ödenmeyeceği açıklamasını yapabiliyor.
Borcu ödetmeyenler kimler?
TeliaSonera ve Alfa.
Borcunu ödeyemeyen şirket kim?
Astelit. Yani TeliaSonera ve Alfa’nın Ukrayna’daki en büyük rakipleri.
Astelit’in kredibilitesini sıfırlaması kime yarayacak?
Alfa’nın Ukrayna’daki şirketine...
Fotoğraf çok net. Sakın bir daha TeliaSonera’nın yetkilileri çıkıp da, “Turkcell’in Türk kimliğini korumasından yanayız. Menfaatlerine yönelik bir haksız uygulamamız olamaz. Kimsenin tedirgin olmasına gerek yok” açıklaması yapmasınlar.
Sadece Ukrayna pazarında olup bitene bakınca bile, Rus Alfa ve TeliaSonera’nın kendi menfaatlerini herşeyin üstünde tutacağı, Turkcell’de kontrolü bir ele geçirirlerse şirketin Türk kimliğini ortadan kaldırmakta bir saniye bile tereddüt etmeyecekleri net biçimde görülebiliyor...
SPK beni haklı çıkardı
Sakın beni yabancı düşmanı sanmayın. Ancak bir Türk şirketinin menfaatlerini baltalayanlara yabancılaşabilirim. Ben bu yazıyı 3 Şubat’ta yazmışım. Ukrayna’da olup bitenler belli ki SPK’nın da dikkatini çekmiş. Bu konu ile ilgili hassasiyetimi bildikleri için tespitleri sonrası kaleme aldıkları yazıyı benimle paylaştılar.
SPK, yaptığı incelemede Ukrayna pazarına yönelik Turkcell yönetim kurulunda alınan kararların ve ortaya konan iradenin, Turkcell iştiraki Astelit’in varolma savaşına uygun düşmediğine hükmediyor. Ve ortaya çıkan bu yazı ile noktayı koyuyor. (Yazının tam metnini ayrı bir kutuda aktarıyorum) Yazı aslında çok net. Kibar bir dille “Ukrayna’da Turkcell’in menfaatlerini korumadın, çünkü ilişkili tarafsın” diyor. “Ukrayna ile ilgili kararlarda artık el kaldıramazsın” diye ekliyor. “Bir an önce bağımsız üye sayısı konusunda SPK Tebliğ hükümlerine uyum göster ve sonrasında da bağımsız üyelerin alacağı karara uy” talimatı veriyor.
Neresinden bakarsanız bakın çok ağır bir yazı. Bakalım her fırsatta “Amacımız Turkcell menfaatlerini korumak.” mesajı veren Rus Alfa ve TeliaSonera, SPK’nın tespitlerine ne cevap verecek?
İŞTE SPK’NIN UKRAYNA YAZISI...
‘İlişkili tarafsın, Astelit’e finansal desteği sonlandıracak kararda irade ortaya koyamazsın’
Tebliğ tarihi: 28 Mart 2012
13-15.03.2012 tarihlerinde Şirketiniz nezdinde yapılan inceleme ile tespit edilen hususların değerlendirilmesi sırasında; yönetim kurulunuzun 01.02.2012 tarihli toplantısında, Şirketinizin bağlı ortaklığı konumundaki LLC Astelit’e (Astelit) olan finansal desteğin sonlandırılmasına yönelik bir iradenin ortaya konulduğu anlaşılmıştır.
Ana ortaklarınız olan Alfa Grubu ve birlikte hareket ettiği TeliaSonera’nın, Şirketinizin bağlı ortaklığı konumunda bulunan Astelit’in faaliyet gösterdiği Ukrayna’da pazar payı bakımından birinci telekom operatörüyle ilişkili olmaları sebebiyle, şirketinizin Astelit’e olan finansal desteğinin sonlandırılmasına yönelik işlem ve/veya iradenin, Kurulumuzun Seri: IV, NO: 56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” (Tebliğ) ile uyulması zorunlu olan Kurumsal Yönetim ilkelerinin 4.4.7. maddesi uyarınca “ilişkili taraf işlemi” olarak ele alınması gerekmektedir.
Kurumsal yönetim ilkelerinin anılan maddesi hükmü gereğince, yönetim kurulunuzun 01.02.2012 tarihli toplantısında, Astelit’e olan finansal desteğin sonlandırılmasına yönelik işlemin ve/veya ortaya konulan iradenin mevzuat uyarınca geçerli olabilmesi için;
a) i) Esas sözleşmenizin Tebliğ’e uygun hale getirilmesi ve
ii) Yönetim kurulunuzun Tebliğ’in öngördüğü bağımsız üye sayısı şartını sağlayacak şekilde yeniden yapılandırılması, genel kurulda yeterli sayıda bağımsız yönetim kurulu üyesinin seçilmesi ve yönetim kurulunda bağımsız yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun onayının alınması veya
b) İlişkili taraf olarak nitelendirilen ortakların oylarını kullanamayacağı bir genel kurul kararı alınması suretiyle gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Kasada 6 milyar TL var ama yatırımcı temettü alamıyor
Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) Turkcell’de yatırımcı haklarını koruma ile ilgili bu tespiti yapması ve tavır alması çok ama çok önemli. Önemi benim haklı çıkmam ya da çıkmamamla alakalı da değil.
Yatırımcı haklarının korunması adına SPK’nın devrede olduğunu görmek umut veriyor.
Küçük yatırımcılar da eminim bu işe sevinmişlerdir.
Şimdi SPK’dan benzer bir hassasiyeti ödenmeyen temettü konusunda da göstermesini beklemeliyiz.
Turkcell Türkiye’nin en kolay nakit yaratan şirketi. 2011 yılı sonu itibarıyla bilançosuna bakınca kasasında 6 milyar liranın üzerinde nakiti olduğu görülüyor. Tüm borçlar düşülse bile yine kasada kalan para 3 milyar TL’nin üzerinde.
Turkcell bir yatırım şirketi değil ki kasasında bu kadar para tutsun.
Üstelik yatırımcıların bu şirketin temettüsünden faydalanması lazım. Alfa ve TeliaSonera yine akıllarınca Karamehmet’i cezalandırmak adına, yönetimde istediklerini alamadıkları için temettü ödemesine yeşil ışık yakmamışlardı. Şirket hâlâ 2010 kârından ödemesi gereken 1.3 milyar TL’yi hissedarlarına ödeyemedi. (Turkcell 2010 yılında 1 milyar 764 milyon TL kâr elde etti. Bunun yüzde 75’i yatırımcılara temettü olarak ödenecekti. Ancak iki ortak genel kurulda bu maddeye şerh koydular. Şirket 2011’de de 1 milyar 177 milyon TL kâr elde etti. Muhtemelen bu kârın dağıtımına da izin vermeyecekler)
Bu tip hareketler Türkiye’nin sermaye piyasasına zarar veriyor. Hatırlayın, en prestijli yatırım fonlarından biri olan Lazard, ödenmeyen temettü ile ilgili olarak yönetimdeki gruplara bir şikayet mektubu yazmıştı.
Bu tip gelişmeler Lazard gibi fonların ne yazık ki Türk sermaye piyasasına olan bakışını zedeliyor.
Bağımsız üyeler için harekete geçildi mi?
SPK yazısında da net şekilde ortaya konduğu gibi Turkcell’in bir an önce bağımsız üye sayısını, SPK Tebliği’nin hükmettiği orana getirmesi gerekiyor. Bu konuda Haziran ayı sonuna kadar vakit var. 7 kişilik yönetimde en az 3 bağımsız üye olması gerekiyor. (Şu an yönetim kurulu 2 Alfa, 2 TeliaSonera, 2 Karamehmet grubu temsilcisi ve 1 de bağımsız üyeden oluşuyor)
Ya da yönetim kurulundaki sandalye sayısını artıracak ve 11 yapacaklar. O takdirde de bağımsız üye sayısının üçte bir kuralına göre 4 olması gerekecek. Neredeyse Nisan ayı bitiyor. Bu konuda henüz taraflardan ses seda çıkmıyor.
Oysa bu bağımsız üyelerin son dakikada bildirilmesi de yine tebliğ uyarınca artık mümkün değil. SPK bağımsız üye adaylarını en geç 3 hafta öncesinden inceleyecek.
Ukrayna Turkcell için neden önemli?
Turkcell bugüne kadar Ukrayna pazarına 1 milyar $’ın üzerinde para yatırdı. Yani o pazarda varlığını yitirmesi, 1 milyar doların üzerinde bir yatırımın ve daha önemlisi uluslararası prestijin yok olması anlamına gelecek. Turkcell, Türkiye’nin sayılı global şirketlerinden. Anlı şanlı bankalarımızın bile bırakın uluslararası anlamda bölgesel anlamda doğru dürüst yatırımı yokken, Turkcell Azerbaycan, Kazakistan, Moldova’nın da aralarında bulunduğu 9 ayrı ülkede faaliyet gösteriyor. Bilançosunda toplam gelirin yüzde 14’ü yurtdışı iştiraklerden geliyor. Bulgaristan gibi İran gibi yeni pazarlarda oyuncu olmak için girişimde bulundu. (Bulgaristan ihalesinde yaşanan tuhaflığı da yarına saklıyorum. Onu da yazacağım)
Kasasında nakiti var. Yeni fırsatlara bakıyor. Ancak Ukrayna’da çuvallarsa Türkiye sınırlarının dışına çıkması zorlaşabilir.
Kamuoyuna açıklanan Ukrayna’daki şirketin finansallarına bakıyorum, Astelit doğru yolda. Baltalamaya, temerrüde düşürmeye çalışmak intihar adeta. Gelirleri 2010’da 339 milyon dolar iken, 2011’de 369 milyon dolara çıkmış. Faiz amortisman ve vergi öncesi marjı 6.5 puan artmış yüzde 25.5 olmuş. Ancak bu tür baltalama hareketleri bundan sonra Ukrayna’daki şirketinin moralini bozabilir. Hele bir de 3G ihalesinde pürüz çıkarsa, Ukrayna pazarı Turkcell için bitebilir.
Bunun da tek sebebi, SPK’nın belirttiği gibi Turkcell’in yabancı ortakları olur.