Sıfırını alamayanlar ‘ikinci el’i coşturdu
.
Vatan Haber
Kur geçişgenliğinden dolayı otomobil fiyatları yüzde 40-50 artarken, kredi faizlerinde artan maliyet de işin tuzu biberi oldu. Sıfır araç fiyatları öyle bir yükseldi ki vatandaş mecburen ikinci ele yöneldi. İkinci el aracını satanlara gün doğdu ve fiyatlar ortalamada yüzde 20-25 arttı
Yukarıdaki tablo aslında herşeyi başka söze gerek bırakmadan söylüyor.
Nisan’da 135 bin liraya alınabilen C segmentindeki bir otomobilin bugünkü fiyatı 190 bin liraya dayanmış vaziyette. Yani yüzde 40 daha pahalı. Vatandaşın yükü sadece bu zamla da bitmiyor üstelik. Bu otomobilin bedelinin yüzde 40’lık bölümünü peşin olarak ödeyip, kalanını 48 ay vadede kapatmayı düşünenler bir de finansman yükündeki ekstra artışla yüzleşiyor.
Faiz oranı 2.90
Nisan’da ortalama taşıt kredisi faizleri aylık yüzde 1.53’lerdeyken, bugün ne yazık ki 2.90’lara gelmiş vaziyette. Hal böyle olunca aydan aya ödenen taksitler de yükseldi. Tabloda ayrıntılı görebilirsiniz. Aynı aracın aylık taksidi 2 bin 553 liradan 4 bin 896 liraya çıkmış vaziyette. Cebinde parası olup da aracın toplam bedelini peşin olarak ödeyen birinin katlandığı maliyet artışı yüzde 40. Ancak belli bir peşinatın dışında vadeli alım yapanın maliyet artışı çok daha yukarılarda.
Tabloyu dikkatle incelediğimizde yüzde 40’lık bölümü peşin ödenen, kalanı 48 ay vadeye yayılan bir aracın toplam maliyetinin 176 bin 544 liradan, tam 310 bin 808 liraya yükseldiği dikkati çekiyor. İnanılmaz bir artış. Rakamsal olarak ifade edersek yüzde 76’dan fazla.
Bayide araç kalmadı
Bunun piyasaya yansıması nasıl oldu? OSD rakamları zaten her şeyi özetliyor. Sıfır otomobil satışları bıçak gibi kesildi. Öyle ki galerilerde sıfır araç yok. Zira distribütörler yeni araç getirmiyorlar. Kuru nerede sabitleyeceklerini, TL satış rakamını nasıl belirleyeceklerini bilemiyorlar. Bayilerde kalan ve eski kur rakamı üzerinden satılan 3-5 araç da kapanın elinde kaldı. Yeni gelecek modellerin ekstra zamlı olacağını bilen vatandaşlar rengine, donanımına bakmadan aracı alıp götürdüler. Ancak bunu cebinde para olanlar yapabildi. Otomobil almak için kılı kırk yaran, finansal okuryazarlıkta zirveyi zorlayanlar yutkunup sıfır rüyasından uyandı. Mecburen hayalini kurdukları otomobilin ikinci el pazarına yöneldi. İkinci ele ilgi artınca, burada da fiyatlar yerinde durmadı. Artan talepten dolayı zam geldi. Fiyatlar yüzde 20-25 arttı. Distribütörlerin yeni araçları getirip vitrine koymasının ardından ortaya çıkacak etiketlerin, ikinci elde bir dalga daha yaratmasından da korkuluyor. Bir süre öncesinde ‘50 bin liranın altında fiyatla satılan araç kalmadı’ deniyordu. Artık bu ifade ‘150 bin liranın altında araç kalmadı’ şeklinde değişecek.
Satış Ağustos’ta yüzde 53 azaldı
Otomotiv (OSD), 2018 yılı Ocak-Ağustos dönemine ait üretim, ihracat adetleri ile pazar verilerini açıkladı. Toplam satışpazar Ağustos ayında, 2017 yılının Ağustos ayına göre yüzde 53 daralarak 35.174 adet olurken, otomobil pazarı yüzde 51 daraldı ve 26 bin 976 adet oldu.
Bayiler de Büyük sıkıntıda
Otomobil satışı Türkiye maliyesi açısından çok önemli. Hatırlayın, dönemin Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, otomotiv sektörü için ‘Yediveren gülü’ gibi demişti. Çok doğru bir benzetmeydi. ÖTV’si, KDV’si, MTV’si, sigortası, köprü otoyol parası, deposuna koyduğu yakıtı derken sürekli devlete kazandırıyor. Satışların bu denli düşmesi maliye açısından tabii ki kötü haber. Otomotivciler, sürekli inşaat sektörünün desteklenmesinden şikayetçi. Otomotive de can suyu lazım olduğunu, bir süreliğine ÖTV’de indirimin şart haline geldiğini belirtiyorlar. Ancak otomotivde vergi indirimi biraz zor görünüyor. Zira pazarın büyük bölümü ithal. Vergi indirimi ile belki satışlar artar ancak Almanya’da, İspanya’daki fabrikalar memnun edilmiş olur. Cari açıkla boğuşurken, ithalatı artırıcı etkisi de cabası. Sıfır araç satışlarının düşmesi, milyonlarca liralık yatırım yapan, dev plazalar kuran otomobil bayileri için de şok oldu. Örneğin Audi grubunun en büyük bayilerinden biri olan Şenyıldız’ın batma noktasına geldiğini duyuyorum. Şenyıldız gibi daha pek çok bayi zor günler geçiriyor.