Özel sektörün ‘hedge’ ile tanışma vakti
.
Sandalye kapmaca oyununu herkes bilir. 5 kişisinizdir ancak 4 sandalye vardır. Müzikle beraber sandalyelerin etrafında dans başlar. Müzik sustuğunda herkes bir sandalye kapar ancak biri açıkta kalır ve yanar.
Piyasalarda şu an için müzik devam ediyor gibi görünüyor. Neşe içinde dans edenler kısa süre içinde müziğin susacağını ve pek çok yatırımcının açıkta kalacağını biliyorlar. Ancak her nedense bardağın boş tarafını görmemek, dansa devam etmek konusunda ısrarcılar.
ABD’de istihdam artış beklentisi 233 bindi ama 209 bin mi çıktı; haydii dansa devam.
ABD’de işsizlik 6.1 bekleniyordu ama 6.2 mi çıktı; eller havaya, borsada hisse almaya devam...
Son 6 aydır ABD’nin her ay ortalama 200 bin istihdam yarattığını, bunun 1997’den bu yana ilk kez gerçekleştiğini bile umursamıyorlar.
Beklentiyi koymuşlar 233 bine. Düşük çıkınca dansa devam...
Benden duymuş olmayın ancak bu müzik kısa bir süre içinde susacak.
Sustuğunda da sessizlik Türkiye’yi fena vuracak.
Neden mi?
Özel sektörün dış borcu tarihi rekor kırıp 210 milyar dolar seviyelerinde dolaşıyor.
Özel sektör dış borcunun milli gelire oranı 2006 yılında yüzde 23 seviyelerindeyken son verilere göre yüzde 33’e tırmanmış vaziyette.
Bu borcun büyük bölümünün ne yazık ki yatırım amaçlı alınmadığını da, özel sektör yatırımlarının büyümeye katkısına bakıp görebiliyoruz.
İç tüketime dayalı büyüme modelini desteklemek için kullanıldılar.
Özel sektörün kur riskini azaltma zamanı geldi de geçiyor.
Şirketler kazançlarının kur riski nedeniyle yitip gitmesini istemiyorlarsa kur riski yönetimini öğrenmek zorundalar.
Pek çok büyük şirkette bile hala kur riski ile ilgili bilgi ve deneyim çok az.
Hedge ürünlerden, opsiyon fiyatlama tekniklerinden habersizler. Opsiyonun risk yönetim aracı olarak nasıl kullanılabileceğini bilmiyorlar. Risk yönetiminde en önemli hedge enstrümanlar olan forward, future ve opsiyon hakkında cahiller.
Ancak korkusuzca 210 milyar dolar borçlanabildiler.
Bu borcun ne kadarının hedge edildiğine dair istatistiki bir veri yok ne yazık ki.
Ben yüzde 30’unun bile kur riski yönetimi ile kontr garanti altına alındığını zannetmiyorum.
Doların 2.08’den 2.15’e göz açıp kapayana kadar çıkması bir sinyal olsun.
Özel sektörün dış borcuna sigorta yaptırma zamanı geldi.