Kuşu fazla sıktılar ve...

Bankacılar, “Çok fazla üzerimize geliniyor, kuşu fazla sıkarsanız ölür” diyorlardı. BDDK’nın Ocak raporu, uyarıyı doğrular nitelikte çok olumsuz rakamlarla çıktı.

10 Ocak 2014 tarihli yazımda ‘Bankacılık sektöründe rakamlar çok iyiye işaret etmiyor ve 2014 verileri daha da bozulacak gibi duruyor’ diye yazmıştım. Bankacılık sektöründe özellikle 2013’ün son çeyreğinde başgösteren rakamsal kötüleşmenin maalesef 2014 yılı Ocak ayında zirve yaptığı görülüyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Ocak ayına ilişkin ‘Türk Bankacılık Sektörünün Konsolide Olmayan Ana Göstergeleri’ni açıkladı. Kesinleşmemiş geçici verilere göre, sektörün önemli göstergelerinde ciddi bozulmalar dikkati çekiyor.

Net kâr % 44 geriledi

Söz konusu ayda brüt takipteki alacaklar 30 milyar 300 milyon lira oldu. Brüt takipteki alacakların yüzde 25’lik bir artış göstererek 30 milyar liranın üzerine çıkması dikkat çekici. Ancak daha dikkat çekici olan rakamlar ise kârlılık ve sermaye yeterlilik rasyosu ile ilgili olanlar. Ocak 2014 itibarıyla sektörün dönem net kârı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 44 azalarak 2 milyar 524 milyon liradan, 1 milyar 415 milyon liraya düştü. Özkaynak kârlılığındaki bozulma daha da kötü. ‘Özkaynak kârlılığı hızla tek haneye gidiyor’ diye yazmıştım 10 Ocak yazımda. O zaman elimizde sadece 2013 yılı Ekim ayına ait veriler vardı ve o verilerde özkaynak kârlılığı yüzde 12.42 görünüyordu.

Neden böyle oldu?

2014 Ocak ayı itibarıyla özkaynak kârlılığı bir önceki yıla göre tam 8.8 puan birden düştü ve yüzde 9.1 olarak belirlendi. Bir önceki Ocak ayında yüzde 2.2 olan aktif kârlılık ise yüzde 1’e gerilemiş vaziyette. Bu gerilemelerde özellikle döviz kredilerinin bilançodaki karşılığının büyümesi ve normalden daha fazla provizyon ayrılması ana etken.

Ticari kredilerdeki kârlılık da zarara dönmüş vaziyette. Geçen sene ticari kredilerden 383 milyon TL para kazanan bankalar bu yıl 95 milyon TL zarar yazdılar. Faizler de yükseldiği için bono satışından da bir gelir sağlanamadı.

Bankacılar özkaynak kârlılığının yüzde 15’in altına düşmesini tehlike olarak görürler. Bırakın 15’i, 10’un da altına inmiş vaziyetteyiz.

SYR’de de sert düşüş

Sermaye yeterlilik rasyosu (SYR) standart oranı ise yüzde 15.1 olarak hesaplandı. Bu rakam Ocak 2013’te yüzde 17.8 seviyesinde bulunuyordu. Sermaye yeterlilik rasyosu 2009 yılında ise yüzde 21’ler seviyesindeydi.

Felaket tellallığı değil amacım. Panik yapacak bir durum da yok elbette. Bankalar sermayeleriyle sapasağlam ayakta. Bankaların 195.3 milyar lira özkaynağı mevcut. BDDK da her an tüm bankaları tek tek gözetliyor. Muhtemelen alınan tedbirlerde, getirilen sınırlamalarda biraz gevşeme söz konusu olacaktır.