Efes’in 10 bin yıllık tarihine 3 holdingten çok anlamlı dokunuş
.
Efes Antik Şehri, sadece yüzde 15’lik kısmı ortaya çıkarılabilmiş olsa bile her yıl 2 milyon turist çekiyor. Şehrin henüz arkeolojk olarak dokunulamamış kısımlarının gün yüzüne çıkarılabilmesi ve Efes’in tüm dünya tarafından tanınan en önemli turizm lokasyonu olması için Borusan, Eczacıbaşı ve Doğuş Grubu liderliğinde Efes Vakfı kuruldu. Vakıf her yıl 1 milyon euronun üzerinde bir gelir yaratarak kazı çalışmalarına destek olacak.
Bölgede kazılar 1863 yılında İngilizler tarafından başlatıldı. Ancak finansal zorluklar nedeniyle sekteye uğradı ve sonra bayrağı 1893 yılında Avusturyalılar aldı. Ağırlıklı olarak yabancı bilim adamlarının gayreti ile 1956 yılında antik kentin bazı bölümleri açığa çıkarılabildi. Kazı çalışmaları halen devam ediyor. Düşünebiliyor musunuz 117 yılda Efes Antik Kenti’nin sadece yüzde 15’lik bölümü gün yüzüne çıkarılabildi. Henüz keşfedilmeyi bekleyen devasa bir şehir ve liman bulunuyor. Tüm bu çalışmalar ise bugüne kadar Avusturya Arkeoloji Enstitüsü’nün yıllık 600 bin euroluk fonu ile yürütülüyordu.
Borusan liderliğinde Eczacıbaşı ve Doğuş grupları bir anlamda Türkiye’nin ayıbına son verdiler ve Efes Vakfı’nı kurdular. Yaklaşık 1 milyon euroluk başlangıç bütçesiyle hayata geçirilen Efes Vakfı, antik kentteki kazı çalışmalarına destek olmak, kentin daha rahat ziyaret edilmesini sağlamak ve uluslararası tanıtımına katkıda bulunmak amacıyla kuruldu. Vakıf, antik şehrin kısmen kazılmış ve halihazırda ziyarete kapalı kısımlarındaki kazı çalışmalarına ivme kazandırmayı hedefliyor. Ayrıca antik şehir hakkında yayımlanan tüm araştırmaların içinde yer aldığı bir dijital arşiv oluşturulacak. Ve Efes Antik Şehri’nin çok daha geniş bir tabanda tanıtımı için kampanyalar düzenlenecek. Efes Antik Şehri hakkında bir evrensel bilinç oluşturulmasına çaba gösterilecek.
Turizm lideri olabilir
Faaliyetine başlayan Efes Vakfı’nı tanıtmak için Efes Antik Kenti’nde bir toplantı düzenleyen Vakfın Yönetim Kurulu Başkanı ve Borusan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Kocabıyık, antik kenti dünya turizm liderleri arasına sokmak istediklerini söyledi. Misyonlarını antik kentin geliştirilerek korunması için fon yaratmak ve tüm dünyaya tanıtım konusunda faaliyet göstermek olarak tanımlayan Kocabıyık, “Birincisi Efes’i çağdaş ve modern uygulamaların sunulduğu bir vitrin haline getirmek istiyoruz. Bu çalışmalar sadece antik kentle sınırlı kalmayacak; aynı zamanda yöredeki Osmanlı ve diğer medeniyetlerden kalan eserleri de kapsayacak. Ayrıca özel bir Efes arşivi ile dijital bir kütüphane kuracağız” dedi. Kocabıyık, “Hedefimiz buradan ziyaretçinin memnun ayrılması ve burayı tanıtıp tavsiye ederek bizim elçimiz olmasıdır. Son olarak da Efes için küresel bir tanıtım fonu oluşturacağız. Bunun için sempozyum, konser ve sergi gibi fonksiyonel yöntemlerin yanı sıra dijital olanakları ön planda tutan eylem planımız var” şeklinde konuştu.
Patronlar yönetimde
Efes Vakfı’nın yönetiminde Borusan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Kocabıyık, Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı, Doğuş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk, Borusan Kültür Sanat Yönetim Kurulu Başkanı Zeynep Hamedi, M-D Gertner GmbH Başkanı Alexander E. Gertner, VIP Tourism Başkanı Yasemin Pirinçcioğlu, Avusturya Arkeoloji Enstitüsü yöneticisi ve Efes Kazı Başkanı Doç. Dr. Sabine Ladstatter, Viyana merkezli Efes Dostları Cemiyeti Başkanı DI Dr. Albert Hochleitner ile Türkiye Efes Müzesi Müdürü Cengiz Topal bulunuyor. Vakfın onursal başkanı ise Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay.
Ankara, Efes’ten elde ettiği gelirin hiç olmazsa % 10’unu Efes’e iade edebilmeli
Efes Antik Kenti’ni her yıl 2 milyon kişi ziyaret ediyor. Giriş ücreti 20 TL olarak belirlenmiş. Şehrin içinde Yamaç Evler bölümü var, oraya ayrıca 15 TL daha vererek girebiliyorsunuz. Efes’e gelen her 3 kişiden biri Yamaç Evler’i de ziyaret ediyormuş. Yani kabaca 50 milyon lira yapar. Efes Antik Şehri’nde ayrıca yaz döneminde önemli konserler de oluyor ve buradan da çok önemli bir gelir yaratılıyor. Müze Kart’la indirimli gelenleri ve öğrenci girişini düşerseniz, Efes Antik Şehri’nin yıllık gelirini kabaca 30 milyon lira olarak tahmin edebiliriz. Ne yazık ki ziyaretçilerinden 30 milyon TL üreten Efes Antik Şehri’ne devletin harcadığı para topu topu 2 milyon TL. Bu paranın da büyük bölümü personel maaşlarına gidiyor. Yani Ankara, Efes’in tüm ihtişamından yararlanıyor ancak onun ihtiyacı olan desteği sağlamıyor. Efes Antik Şehri’ne Avusturya’nın sahip çıkması, kazı çalışmalarını finanse etmesi aslında Türkiye’nin ayıbıdır. Önde gelen 3 büyük grup desteği ile şimdi büyük bir boşluğu dolduracak. Ancak Hükümet’in de Efes’ten gelen parayı genel bütçeye atmak yerine hiç olmazsa yüzde 10’unu bilemediniz yüzde 5’ini yine Efes’e iade etmesi, kazı çalışmalarına destek olması gerekir diye düşünüyorum. Sonuçta bu bir harcama da olmayacak yatırım olacak. Çünkü Efes Antik Şehri ihtişamı ile ortaya çıktıkça harcadığının 10 mislini geri alabileceği bir yatırım aracına dönüşecek.