Tatilde bir çoğumuz bronz bir ten için saatlerce güneş altında kalıyoruz. Peki güneşten nasıl korunmalıyız?
İyi bayramlar! Eğer bayram tatilinizi güneşli bir yerde geçirecekseniz yazım tam size göre! Büyük bir olasılıkla uzun süredir hayalini kurduğunuz tatile çıktınız veya çıkmak üzeresiniz. Çoğumuz kendimizi hemen güneşin altına atıyor ve bronz bir ten için saatlerce kalıyoruz. İstanbul Florence Nightingale Hastanesi Dermatoloji Kliniği’nden Prof. Dr. Sibel Alper ile erken yaşlanmamak için güneşten nasıl korunmamız gerektiğini konuştum.
Cilt güneşten nasıl korunur?
Güneşten korunma deri kanserlerinin önlenmesi, erken yaşlanma belirtilerini engellenmesi için en önemli etken. Korunmanın ilk basamağı mekanik; yani giysiler, şapka ile güneş teması en aza indirgenmeli.
Ya güneş kremleri, losyonları?
Mekanik korumaya ek olarak güneşten koruyuculardan da yararlanılmalıdır. Ancak bu ajanların sürülüp kontrolsuz güneşte kalınması yarar yerine zarar getirecektir. Çünkü koruyucular belirli oranda ve sürelerde etkilidirler. Hiçbir koşulda saat 11:00 ve 16:00 arasında güneşte kalınmamalıdır. Koruyucunun uygun kullanılması koşuluyla etkinliği güvenilirdir. Güneş koruyucular metrekare başına 20gr (cm2 ye 2 mg) olarak sürülmelidir. Dışarı çıkmadan yarım saat önce uygulanmalı, 4 saatte bir yenilenmeli.
Cilt güzelliği genetik mi yoksa bakım mı?
Her ikisi de diyebiliriz. Genler önemli ama her şeyi belirleyici değil. Ailede sivilcesiz, lekesiz, pürüzsüz cilt yapısı olanlarda benzer bir yapı görülmesi beklenir ancak çevresel faktörlerin etkisi de yadsınamaz. Doğru beslenme, sigara kullanmama, iyi bir deri bakımı genetik yapıyı destekleyeceği gibi, olumsuz genetik yatkınlığı da olumluya dönüştürebilir.
Cildimizi yaşlandıranlar
-Güneş ışınları
-Sigara
-Çevresel kirlilik
-Uykusuzluk
-Diğer iç organ hastalıkları
-Deri bakımının ihmal edilmesi
-Uyku pozisyonu
Cilt yaşlanmasını geciktirmek mümkün mü?
Deri yaşlanması içsel ve dışsal faktörlere bağlı ortaya çıkar. İçsel yaşlanma genetik özelliklere bağlıdır. Kollajen yapımı azalır, derinin elastikiyeti bozulur. Sonuçta ince kırışıklıklar, deri altı yağ dokusunda azalma, buna bağlı yanakların çökmesi, boyunda sarkma gözlenir. Deri incelir, kurur ve kaşınır. Saçlar beyazlamaya başlar, istenmeyen bölgelerde kıllanma artışı ortaya çıkabilir. Bu olayların hızını ve zamanını genlerimiz kontrol eder. Ancak dış etkenleri bizler kontrol altına alarak yaşlanmayı geciktirebiliriz. Son yıllarda yaygın kullanılan kozmetik girişimler ile de ortaya çıkmış olan etkiler önemli ölçüde geriye alınabilir.
Peki ya cildi gençleştirmenin tıbbi yolları nedir?
Deriyi gençleştirmek tek yöntemle mümkün değil. İdeal olan ihtiyaca göre değişik yöntemlerle lekeleri, kırışıklıkları, damarlanmaları, gevşemeleri hedeflemek ve kombine tedaviler ile sonuca ulaşmaktır. Bu yöntemler dermatolojik muayenenizin ardından hekiminizle birlikte, sizin ihtiyaçlarınıza göre belirlenir. Uygulanacak yöntemler yaşa, ortaya çıkan yaşlanma belirtilerinin düzeyine göre seçilmelidir. Genç yaşlarda yüzeysel kimyasal peeling, dermaroller, ileri evrede ise fraksiyonel laser, derin peeling, dolgu uygulamaları seçilebilir. Botoks uygulamalarının iki dönemde de yeri vardır. Derideki yaşlanma etkilerinin giderilmesi için uygulanabilecekler: Kimyasal peeling işlemleri, botulinum toksin enjeksiyonları, PRP, stamp, mezoterapi, fibroblast kültürü uygulamaları ve lazer uygulamalarıdır.
Çok yaygın olan bir sorun da güneş lekeleri. Neden oluyor?
Oluşan kahverengi - gri renkli lekelerin nedeni deriye renk veren melanin pigmentinin artmış olmasıdır. Melasma oluşumunda rol oynayan etkenler: Güneş ışınları, hormonal değişiklikler, ilaçlar, ve kozmetik ürünlerdir.
-Koenzim Q 10 içeren gıdalar (somon, ton balığı tam buğday)
-A vitamini (yumurta, süt ürünleri)
-C vitamini (biber, kivi, yeşil yapraklı sebzeler)
-E vitamini (zeytin, ıspanak, badem, kuşkonmaz)
Tedavisi nasıl?
Altta yatan bir hormonal sorun varsa tedavi edilmelidir. UVA ve UVB'den koruyan geniş etkili güneş koruyucuları seçilmelidir. Çinko oksit ve titanyum oksit içeren ürünler tercih edilebilir.